صورت

صورت (منطق و عرفان). (در لغت، به معنی شکل و هیئت) اصطلاحی در منطق و عرفان. در منطق بر چهار معنی اطلاق می شود: ۱. عامل فعلیت یا فعلیت، دربرابر ماده که جنبۀ قوه یا بالقوۀ شیء است و آن امری است که شیء در پرتو آن فعلیّت می یابد، مثل صورت انسان برای انسان. صورت در این معنا به صورت جسمیه و صورت نوعیه تقسیم می شود. صورت و ماده، داخل در ماهیت شیءاند و از آن ها به علل داخلی تعبیر می شود؛ ۲. صورت فکر، یعنی ترتیب معلومات برای رسیدن به مجهول؛ ۳. صورت قیاس، در برابر مادۀ قیاس، که عبارت است از شکل پیوستن حد اصغر، حد اکبر و حد اوسط به یکدیگر. قیاس از حیث صورت به اقترانی و استثنایی تقسیم می شود؛ ۴. صورت ذهنی، در برابر واقعیت عینی، نقشی است که از اشیای خارجی یا واقعیات عینی در ذهن مُتِرَسِم می شود، مثل نقش درخت و کوه و کتاب در ذهن. صورت در عرفان، ظاهری است که براثر جلوۀ یک حقیقت، رخ می نماید. بدین ترتیب، انسان کامل، صورت خداوند است، چه جلوۀ الهی، در حدّی که در عالم امکان قابل جلوه است، ظهوری از خود به جای می نهد که انسان کامل نامیده می شود. وجود نیز، صورتِ جمعیِ حقائق است، چه تجلّیِ حقیقت جمعی، در قالبِ هستی که محلّ ظهور حقائق است، رخ می دهد. بر این اساس است که عارفان از صورت های گوناگون سخن گفته اند.
صورت (کالبدشناسی). صورت (کالبدشناسی)(face)
(یا: چهره) در انسان، ناحیه ای متشکل از بافت نرم در جلوی جمجمه. فک پایین نیز بخشی از آن است. بنابراین، صورت شامل پیشانی، چشم ها، بینی، گونه ها، بخش های خارجی گوش، لب ها، چانه، و آرواره هاست.ماهیچه های حالت صورت. در تکوین نخستی ها که به انسان ختم می شود، با بزرگ ترشدن مغز حجم جمجمه بزرگ شده و استخوان بندی صورت به نحو قابل ملاحظه ای کوتاه شده است. ماهیچه های حالت صورت فقط در پستانداران وجود دارند. در انسان، عصب این ماهیچه ها از عصب صورتی منشأ می گیرد. این ماهیچه ها در اطراف منافذ مهم صورت، چشم ها، بینی، و دهان، به صورت حلقه ای شکل (اسفنکتر) قرار می گیرند. این اسفنکترها غالباً سطحی اند و برخلاف سایر ماهیچه های بدن، بسیاری از رشته های آن ها به استخوان متصل نیست. علاوه بر ماهیچه های اسفنکتری (حلقوی)، دو ماهیچۀ پهن دیگر نیز در صورت وجود دارد: ماهیچۀ پوستی صورت و ماهیچۀ شیپوری. ماهیچۀ پوستی سطحی است و در جلو و طرفین گردن قرار دارد و به فک پایین متصل می شود. ماهیچۀ شیپوری دیواره های طرفی دهان را تشکیل می دهد. وظیفۀ اصلی این ماهیچه ها جلوگیری از جمع شدن غذا بین دندان ها و گونه ها در هنگام غذاخوردن است. این ماهیچه ها گسترۀ وسیعی از حالت های صورت را ایجاد می کنند که در شرایط گوناگون روحی دیده می شوند. نوع شایعی از فلج محیطی عصب صورتی، با نام فلج بِل، اهمیت عضلات صورت را آشکار می کند. در سمت فلج شدۀ صورت شیارهای پوستی ازبین می روند و صورت بی حالت می ماند. دهان به سمت سالم صورت متمایل می شود و تلاش برای خندیدن به دهن کجی نامتقارنی تبدیل می شود.
ماهیچه های جویدن (ماهیچه های جویدن). ماهیچه هایی که در جویدن دخالت دارند عمقی تر از ماهیچه های حالت صورت اند و عصب دهی آن ها از عصب سه قلو است. این ماهیچه ها عبارت اند از ماهیچۀ ماضغه، گیجگاهی، رجلی خارجی، و رجلی داخلی.