سرپیچی

در روم، آیین دولتی، یک امپراتور زنده و حکومت او را مورد تأیید الهی و قانون اساسی می‌دانست. در روم امپراتور یک خدای (دیووس) زنده نبود، بلکه پدر کشورش (پاتر پاتریا) و بزرگ‌ترین کاهن روم بود. در بحران‌های در ارتباط با سلطه، عناوین و افتخارات امپراتوری چند برابر شد و در زمان دیوکلتیان به اوج رسید. امپراتوران قبل از او تلاش کرده بودند آیین‌های سنتی را به عنوان هسته اصلی هویت و رفاه رومی تضمین کنند. سرپیچی از فرقه امپراتوری، دولت را تضعیف می‌کرد و خیانت بود. فرقه امپراتوری به اتحاد امپراتوری وسیع روم کمک کرد. دیوکلتیان در سال ۳۰۲ به دلیل اینکه آیین مانوی یک فرقه ایرانی بود که می‌توانست ارزش‌های اخلاقی رومیان میهن‌پرست را به خطر بیندازد، ممنوع کرد.

آزمایش‌های میلگرام نشان می‌دهد که اکثر انسان‌ها ترجیح می‌دهند که از یک اقتدار اطاعت کنند تا این‌که خودشان مسئولیت اعمالشان را به عهده بگیرند؛ و هنگامی که فرمان اقتدار با دستگاه ارزشی آن‌ها جور نباشد (بیشتر افراد) دچار تنش می‌شوند و سرپیچی از اقتدار برایشان سخت است.

تامنس در ابتدا در کنار چراغ برق با لوسی برخورد می‌کند و او را به غار خود برای صرف شام دعوت می‌کند. هنگام شام، آنها در مورد نارنیا صحبت می‌کنند. تامنس پس از آن با فلوت خود آوایی را می‌نوازد و لوسی به خواب می‌رود. هنگامی که لوسی از خواب بیدار می‌شود، او را غرق در اشک می‌بیند. او اعتراف می‌کند که از طرف جادوگر سفید (جادیس) موظف شده‌است که با دیدن هر یک از پسران آدم و دختران حوا آن‌ها را به او تحویل دهد. با این حال او از دستور جادیس سرپیچی کرده و لوسی را به سرعت به همان محل آشنایی برده و با خیال آسوده او را به دنیا خویش برمی‌گرداند.

هر که از بی طاقتی نالید تمکینش سزاست هر که از فتراک سرپیچید بالینش سزاست

گفت خواهم گفت اگر سرپیچی از گفتار من پیش دانایان که هومر در سخن خام است و سرد

اما پس از سقوط حکومت نجیب‌الله که اختلاف و تنش در درون دولت اسلامی مجاهدین میان حزب وحدت هزاره‌ها به رهبری عبدالعلی مزاری و جنرال عبدالرشید دستم و نیروهای آن‌ها با احمدشاه مسعود وزیر دفاعِ این دولت تاجیکی بالا گرفت و به جنگ‌های خونین انجامید، این دو طرف ائتلافِ آن روزهای نخستین، احمدشاه مسعود را متهم به سرپیچی از معاهدهٔ جبل‌السراج و انحصارگرایی تاجیکی در حکومت کردند و امتناعِ او را از تطبیق معاهدهٔ جبل‌السراج و اتخاذ سیاست انحصار در حکومت، عامل اصلیِ جنگ وانمود ساختند.

معاویه ولایت خراسان را به عبدالله بن عامر والی بصره داد و ابن عامر، قیس بن هیثم را بر خراسان گمارد. مردمان بادغیس و هرات و بلخ یه سرپیچی خود باقی بودند. پس قیس به بلخ رفت و عطاء بن السائب به دستور وی نوبهار را خراب کرد.

از اوایل سال ۱۹۳۵، افسران گشتاپو استفاده از «بازداشت پیشگیرانه» را گسترش دادند؛ اغلب هنگامی که قاضیان موفق به محکوم کردن شاهدان به اتهام سرپیچی از تحریم دانشجوی کتاب مقدس نمی‌شدند. دانش‌آموزان کتاب مقدس که از دید آنها «به دلیل فعالیت‌هایشان خطری قریب‌الوقوع برای دولت ناسیونال سوسیالیست» به‌شمار می‌رفتند، از آن هنگام دیگر برای مجازات به دادگاه‌ها تحویل داده نمی‌شدند، بلکه مستقیم به اردوگاه‌های کار اجباری برای گذران چند ماه زندان فرستاده می‌شدند. با این حال، حتی کسانی که دوران زندان خود را به پایان می‌رساندند، به‌طور معمول توسط گشتاپو پس از آزادی دستگیر و بازداشت پیشگیرانه می‌شدند.

از لاله سرپیچیده ام دامن چو گل در چیده ام زان رو که جایی دیده ام رخسار زیبای دگر

در دومین روز دادگاه، ابتدا نمایندهٔ سازمان عفو بین‌الملل دربارهٔ افراد جان‌باخته و شکنجه و تجاوز به زندانیان گزارش داد و در ادامه دو معترض آسیب‌دیده و یک سرگرد نیروی انتظامی شهادت دادند. در این جلسه شخصی با عنوان شاهد ۱۹۵ که چهره‌اش را پوشانده بود و خود را افسر نیروی انتظامی معرفی کرد، گفت به دلیل سرپیچی از دستور شلیک به معترضان به پنج سال زندان محکوم شده‌است.

هرکه چون زنجیر سرپیچید از درگاه تو دولتش گوید سر و سندان چو حلقه بردری