رواق

رواق

معنی کلمه رواق در لغت نامه دهخدا

رواق. [ رِ / رُ ] ( ع اِ ) خانه ای که به خرگاه ماند و یا سایبان. ( منتهی الارب ). خانه شبیه فسطاط . ( از اقرب الموارد ). سقف مقدم خانه. ( مهذب الاسماء ) ( از معجم متن اللغة ). سقفی که در مقدم خانه سازند و از این تقریر مستفاد می شود که همین است که به هندی آن را چهچه گویند. ( غیاث اللغات ). ج ، اَرْوِقة، روق ، رواقات. ( اقرب الموارد ). || سقف.( غیاث اللغات ) ( آنندراج ) ( فرهنگ نظام ) :
گردون بلند است رواقش به گه بزم
دریای محیط است سرایش به گه بار.فرخی.از این رباط دودر چون ضرورت است رحیل
رواق طاق معیشت چه سربلند و چه پست.حافظ.- بام ناگشاده رواق ؛ کنایه از آسمان است :
همیشه تا در موت و حیات نابسته ست
بر اهل عالم از این بام ناگشاده رواق.خاقانی.- رواق بیستون . رجوع به رواق بیستون درجای خود شود.
- رواق چرخ ؛ کنایه از سقف فلک. سقف آسمان :
رواق چرخ همه پر صدای روحانی است
در آن صدا همه صیت وزیر عرش جناب.خاقانی.- رواق زبرجد ؛ کنایه از سقف زبرجدرنگ و نیلگون آسمان است :
بر این رواق زبرجد نوشته اند به زر
که جز نکویی اهل کرم نخواهد ماند.حافظ.و رجوع به ترکیب رواق کبود شود.
- رواق سیمگون . رجوع به رواق سیمگون در جای خود شود.
- رواق فلک ؛ رواق چرخ. رجوع به ترکیب رواق چرخ شود :
به صور نیمشبی درفکن رواق فلک
به ناوک سحری برشکن مصاف فضا.خاقانی.- رواق کبود ؛ کنایه از سقف نیلگون آسمان است. رواق زبرجد. رجوع به رواق زبرجد شود :
چو هندوی شب زین رواق کبود
رسن بست بر فرضه هفت رود.نظامی.- رواق مسیح . رجوع به رواق مسیح در جای خود شود.
- رواق هفت فلک ؛ سقف هفت آسمان. رجوع به ترکیبهای رواق فلک و رواق چرخ شود :
در طاق صفه تو چو بستم نطاق خدمت
جز در رواق هفت فلک منظری ندارم.خاقانی.- نُه رواق ؛ نُه آسمان. نُه فلک. نُه چرخ :
ازپی پرواز مرغ دولت او بود و بس
دانه ها کاین نه رواق باستان افشانده اند.خاقانی.مزن پنج نوبت در این چار طاق
که بی ششدره نیست این نه رواق.نظامی. || پرده ای که از مقدم خانه از بالا تا زمین آویخته باشند. ( از اقرب الموارد ). پرده ای که درکشیده باشند از سقف. ( آنندراج ). || سرای پرده به یک عمود. ( مهذب الاسماء ) ( فرهنگ نظام ). خانه ای که بر یک ستون که در وسط آن برافرازند قائم باشد. ( از معجم متن اللغة ):

معنی کلمه رواق در فرهنگ معین

(رِ ) [ ع . ] (اِ. ) ۱ - ایوان . ۲ - پیشگاه خانه . ۳ - سایبان .

معنی کلمه رواق در فرهنگ عمید

۱. پیش خانه، پیشگاه خانه، سقف پیش خانه.
۲. ایوان.
۳. سایه بان.
۴. راهرو و مدخل سقف دار در داخل عمارت.
* رواق چرخ (زبرجد، فلک، کبود، نیلگون ): [قدیمی، مجاز] آسمان.

معنی کلمه رواق در فرهنگ فارسی

پیشخانه، سقف پیشخانه، ایوان، سایبان، عمارت
ده کوچکی است از دهستان بویر احمد سردسیر بخش کهکیلویه شهرستان بهبهان

معنی کلمه رواق در دانشنامه عمومی

رواق (معماری). در معماری رواق یا ایوان ( به انگلیسی: Arcade ) ، یک توالی از طاق هایی مجاور یکدیگر است که هر طاق را ستونی یا ردیفی از ستون ها یا پایه ها پشتیبانی می کند. رواق های بیرونی به گونه ای طراحی شده اند که در مسیر عبور و مرور سرپناهی را برای عابران پیاده فراهم می کنند. مسیر پیاده روی ممکن است ردیف هایی از فروشگاه های کوچک و بزرگ باشد. در یک رواق ممکن است مسیر پیاده روی در هر دو طرف آن قوس هایی وجود داشته باشد. گزینهٔ دیگر، طاق نماهای کور بر روی یک دیوار مستحکم قرار می گیرند. طاق نمای کور از ویژگی های معماری رومانسک است که بر معماری گوتیک تأثیر گذار بوده است. در سنت معماری گوتیک، رواق را می توان در داخل محوطه، در پایین ترین قسمت دیوارهٔ شبستان، از تری فوریوم و شکاف در کلیسای جامع، یا در قسمت بیرونی، که معمولاً بخشی از آن هستند، پشتیبانی کرد. از راهروهایی که حیاط و ورودی های طاق قوسی را احاطه کرده اند.
بسیاری از رواق های قرون وسطایی، مغازه ها یا دکه ها را در فضای سربوشیده خود نگهداری جا می دادند یا آن ها در پشت دیوار اصلی قرار می گرفتند. از این رو، «آرکاید» بدون توجه به فرم معماری، به کلمه ای عمومی برای گروهی از فروشگاه های در یک ساختمان تبدیل شده است.

معنی کلمه رواق در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بنای مسقف جلو خانه که دو فضا رابه هم مرتبط می‏کند را رِواق گویند. از احکام مرتبط با آن در باب طهارت سخن گفته‏اند.
تطهیر حرم معصومان علیهم السّلام در صورت نجس شدن، همچون مسجد واجب است. برخی، رواقهای حرم را نیز، بنابر احتیاط واجب به مسجد ملحق کرده‏اند.
مکث جنب و حائض و نفسا در رواقهای حرم
در الحاق رواقهای حرم معصومان علیهم السّلام به حرم و اطراف ضریح در حرمت مکث جُنُب، حائض و نفسا در آنها اختلاف است.
عبور جنب و حائض و نفسا از حرم
عبور افراد یاد شده از مساجد جز مسجد الحرام و مسجد النّبی صلّی اللَّه علیه و آله جایز و از آن دو حرام است. برخی، احتیاط واجب را در اجتناب از داخل شدن، حتی به صورت عبوری در حرم معصومان علیهم السّلام و رواقهای حرم ایشان دانسته‏اند.

معنی کلمه رواق در ویکی واژه

portico
ایوان.
پیشگاه خانه.
سایبان.
پیشگاه خانه
سقف مقدم خانه

جملاتی از کاربرد کلمه رواق

محقق کابلی در شامگاه ۲۱ خرداد ۱۳۹۸ در سن ۹۱ سالگی در شهر قم به دلیل بیماری درگذشت. پیکر وی در زیارتگاه حرم فاطمه معصومه در رواق مطهری در شهر قم مدفون شد.
چو گشت پایه کاخ وفا ز مهر تو محکم چه حاجتش به رواق مشید و قصر مشید
من این رواق سلیمان توانم از منقار ز جای کند و به دریا فکند و خاکش رفت
هر دو در تاب خانه‌ای رفتیم که نبد آشنا هوای رواق
شاه بر شد به شصت‌پایه رواق دید طاقی به سر بلندی طاق
در صحن حرم، چندین محل جهت انبار فرش‌های حرم و دیگر وسایل آن، در قسمت جنوب شرقی صحن قبر میرزای دوم شیرازی، در قسمت شمال غرب، قبر شیخ عبدالحسین (شیخ العراقین) از مشایخ اجازات و امیرکبیر و در اطراف صحن، جمعی کثیر از علمای امامیه و سلاطین شیعه مدفونند. خود صحن از دو طبقه تشکیل شده‌ است که تمامی دیوارهای آن با کاشی مزین است و هیئت شکوهمندی دارد. در وسط صحن، آستانه‌ای قرار دارد که از چهار طرف آن درهای متعددی جهت ورود به رواق‌ها دارد، ولی در اصلی و بزرگ آن در قسمت جنوبی حرم است.
پلان و طراحی آتشکده‌های سقف گنبدی و ۴ ایوانی و ۲ ایوانی و دور ستون و رواق سازی بعد از ورود اعراب به ایران پلان مساجد و اماکن مقدس واقع شد.
اما شاه سلطان حسین و شاه سلیمان یکم صفوی در سمت جنوب غربی حرم (رواق جنوبی) چسبیده به یک دیگر دفن شده‌اند.
ترسم آب روی جاهت ریزد ارنه گفتمی نه رواق چرخ یک منظر ز ایوان تو باد
به از هشتم بهشت آید مرا جای ورای این رواق هفت طاقی
چو پیش آمد رواقی دید عالی که کردش دست عشق از سنگ خالی
جامی نمونه ایست ز ایوان قصر شاه ایزد که سر به عرش کشید این رواق را
دو در ورودی داخل دارالحفاظ وجود دارد که یکی به حرم و دیگری به صحن شاه عباسی (میرداماد) راه دارد. بر بدنه شمالی سردر ورودی حرم، داخل رواق شاه عباسی، سنگ زیبایی مزین به نام دوازده امام قرار دارد که شخصی به نام قطب الدین آن را نذر سید کرده‌است.
هرگز نبوده جز ز خط سبزش آرایش این رواق ز برجد را
مبشران سعادت برین بلند رواق همی کنند ندا در ممالک آفاق