دنی

دنی

معنی کلمه دنی در لغت نامه دهخدا

دنی. [ دَ ] ( اِ ) شوق و نشاط و سرور و عشرت و شادی و خوشی و خرمی. ( ناظم الاطباء ). رجوع به دن شود.
دنی. [ دَ نی ی ] ( ع ص ) ناکس.( منتهی الارب ) ( مهذب الاسماء ) ( دهار ) ( شرفنامه منیری ). پست و دون و خسیس. ( ناظم الاطباء ). ناکس و پست فطرت و سفله ، مشتق از دنائت. ( آنندراج ) ( از غیاث ). به عربی مردم دون و خسیس را گویند. ( برهان ). فرومایه. ( دهار ). رذل. دون. ( یادداشت مؤلف ). مردم دون و طبقه پایین ، در برابر سَری به معنی مردم شریف و طبقه بالا: و یلبس السری و الدنی منهم [ من اهل کلاه بار ] الفوطة الواحدة. ( اخبار الصین و الهند ص 8 ).
صاحب باغ آمد و گفت ای دنی
از خدا شرمیت کوچه می کنی ؟مولوی.نفس بی عهد است زآن رو کشتنی است
او دنی و قبله گاه او دنی است.مولوی.که اگر حق است کو آن روشنی
سر ز چَه بردار و بنگر ای دنی.مولوی.گفت شیطان که بما اغویتنی
کرد فعل خود نهان دیو دنی.مولوی.- دنی پرور ؛ پرورش دهنده بدی. ( ناظم الاطباء ).
- چرخ دنی پرور ؛ زمانه پرورش دهنده مردمان شرور و فاجر. ( ناظم الاطباء ).
- دنیای ( دنیی ) دنی ؛ جهان پست و بی ارزش :
غم دنیی دنی چند خوری باده بخور
که ز غم خوردن تو رزق نگردد کم و بیش. حافظ.|| نزدیک. ( منتهی الارب ) ( مهذب الاسماء ) ( ناظم الاطباء ). نزدیک شونده ، مشتق از دنو. ( آنندراج ) ( از غیاث ). همجوار. ( ناظم الاطباء ). || ضعیف. || حقیر. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). || لقیته ادنی دنی [ اَ نا دَن ْ نا / اَ نا دَنی ی ]؛ ملاقات کردم با او اول هر چیز. ( از ناظم الاطباء ) ( از متن اللغة ). در اقرب الموارد آمده «لقیته ادنی دَنْی و ادنا دناً [ اَ دَ نَن ْ ]؛ ای اول شی ٔ. و در متن اللغة آمده : «لقیته ادنی ̍ دنی و ادنی دناً؛ای اول شی ٔ.
دنی. [ دُ نا ] ( ع اِ ) ج ِ دنیا. ( منتهی الارب ) ( از آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). رجوع به دنیا شود :
اعز مکان فی الدنی سرج سابح
و خیر جلیس فی الزمان کتاب.متنبی.
دنی. [ دَن ْ نی ] ( ص نسبی ) منسوب به دن. شکلی از مروارید شبیه به خم. ( یادداشت مؤلف ). رجوع به دن شود.
دنی. [ دِ ] ( اِخ ) ( سَن... ) حامی فرانسه در قرن سوم میلادی. گویند نخستین اسقف پاریس بود و در مونمارتر به شهادت رسید. ( از دایرةالمعارف فارسی ).

معنی کلمه دنی در فرهنگ معین

(دَ یّ ) [ ع . ] (ص . ) پست ، ضعیف .

معنی کلمه دنی در فرهنگ عمید

۱. ناکس.
۲. ضعیف.
۳. پست و حقیر.

معنی کلمه دنی در فرهنگ فارسی

ذلیل، خسیس، فرومایه، ادنائ جمع
( صفت ) ناکس پست ضعیف .
منسوب به دن . شکلی از مروارید شبیه به خم .

معنی کلمه دنی در دانشنامه عمومی

دنی (بازیکن فوتبال). دنیل میگل آلوس گومس ( پرتغالی: Daniel Miguel Alves Gomes؛ زادهٔ ۷ اوت ۱۹۸۳ ) که عموماً با نام دنی شناخته می شود، بازیکن فوتبال اهل پرتغال است.

معنی کلمه دنی در ویکی واژه

پست، ضعیف.

جملاتی از کاربرد کلمه دنی

نه جاه مایهٔ عصیان نه مال غفلت‌زاست همین نفس‌ که تواش صید الفتی دنیاست
چشم همت نه به دنیا که به عقبی نبود عارف عاشق شوریدهٔ سرگردان را
گفت: چون او را بخواهم در گردن خود کرده باشم، که من بر کارهای او قیام نمایم، دینی و دنیایی چون نتوانم کرد، پس او را فریفته باشم.
تا قیامت می‌دهد گرمی به دنیا آتشم آفتاب روشنم نسبت مکن با آتشم
صائب ز ناز و نعمت دنیای پر فریب ما را بس است این دل بی آرزو که هست
می پرد چشم سبک مغزان پی دنیای پوچ از برای برگ کاهی کهربا در آتش است
که: تا چند داری بدنیا هوس؟! که افتادت اندر کشاکش نفس!
ندانم ز مهر که دم می‌زنم که دنیا و عقبا بهم می‌زنم
ای ز تو ناموس سخاوت به باد چون تو کرم پیشه به دنیا مباد
بیا دل ز دنیایِ دون بر گسل که بس رونقی نیست در آب و گل