آفریدون

معنی کلمه آفریدون در لغت نامه دهخدا

( آفریدون ) آفریدون. ( اِخ ) نام پادشاهی داستانی از ایران که ضحاک را دربند و مملکت ایران را تسخیر کرد و رسم و راه ظلم ضحاک برانداخت و جهان را بسه فرزند خویش سلم و تور و ایرج بخشید.و او را فَریدون و اَفریدون نیز گویند :
سپه را ز دریا بهامون کشید
ز چین دژ سوی آفریدون کشید.فردوسی.تو ا ز آفریدون فزونتر نه ای
چو پرویز با تخت و افسر نه ای.فردوسی.بدو گفت من خویش گرسیوزم
بشاه آفریدون کشد پروزم.فردوسی.زمینی کجا آفریدون گرد
بدانگه بتوج دلاور سپرد.فردوسی.ز دهقان پرمایه کس را ندید
که شایسته آفریدون سزید.فردوسی.و بعضی او را ذوالقرنین اکبر میدانند! ( برهان ).
افریدون. [ اَ ] ( اِخ ) همان آفریدون است. ( شرفنامه منیری ). فریدون باشد و او پادشاهی بود و بعضی گویند افریدون نوح ( ع ) است و بعضی ذوالقرنین اعظم او را میدانند. ( برهان ) ( آنندراج ) ( از مؤید ). ابن الندیم در یک جا او را بنام افریدون بن اثفیان و جای دیگر افریدون بن گاواثفیان میخواند و در جای دیگر از کتاب الوزراء جهشیاری او را افریدون بن گاواثفیان بن افریدون بن اثفیان می نامد. ( الفهرست ). آفریدون. فریدن. پسر جمشید و از نژاد طهمورث دیوبند بود. بموجب روایات داستانی وی با کمک کاوه آهنگر و دیگر افراد ملت که از ستمگری ضحاک بتنگ آمده بودند، به ضحاک حمله برد و او را بکشت و بر تخت پادشاهی نشست. او را سه پسر بود بنامهای سلم و تور و ایرج که ممالک وسیع خود را بین آنان تقسیم کرد. و رجوع به آفریدون و فریدون و نیز رجوع به سبک شناسی ج 2 و شرح احوال رودکی ص 722، 728، 751، 771، 1178 و مزدیسنا و تأثیر آن در ادب پارسی ص 511 و چهارمقاله نظامی عروضی ص 171 و کامل ابن اثیر ج 1 ص 36 و حکمت اشراق ص 197 و 306 و تاریخ افضل ص 53 و التفهیم و فهرست آن و تاریخ سیستان ص 5 و 6 و 15 و مجمل التواریخ و فهرست آن شود :
مهرگان آمد جشن ملک افریدونا
آن کجا نام نکو بودش برمایونا.دقیقی.کمند رستم دستان نه بس باشد رکاب او
چنان چون گرز افریدون نه بس مسمار و مرزاقش.منوچهری.سده جشن ملوک نامدار است
ز افریدون و از جم یادگار است.منوچهری.پیشت آدم جان افریدون شفیع

معنی کلمه آفریدون در فرهنگ فارسی

( آفریدون ) نام پادشاهی داستانی از ایران که ضحاک را در بند کرد
ابن قارن از ملوک طبرستان وی حکمران رویان و رستمدار و از سلسله بادوسپان معروف بگاوبار بود .

معنی کلمه آفریدون در فرهنگ اسم ها

اسم: آفریدون (پسر) (فارسی)
معنی: فریدون، از شخصیتهای شاهنامه، نام پسر آبتین و فرانک، از پادشاهان پیشدادی ایران و به بند کشنده ضحاک ماردوش

معنی کلمه آفریدون در ویکی واژه

ممکن است به آقای فریدون تشبیح گردد. کجا نام او آفریدون بُوَد/ زمین را سپهری همایون بُوَد «شاهنامه»

جملاتی از کاربرد کلمه آفریدون

به شاه آفریدون یکی نامه کرد ز مشک و ز عنبر سر خامه کرد
بگاهی که رفت آفریدون گرد وزان تازیان نام مردی ببرد
‏‎٥ شهماروند:(اولاد آکلبی ، اولاد آصابر ، اولا آهادی، اولاد آفرخ ، اولاد آفریدون ،اولاد آصیدالی)
با منوچهر صبا زی آفریدون ربیع فتح‌نامهٔ سلم دی از خاوران می‌آورد
پس از بازگشت داعی به اقتدار پیشین، این بار یعقوب لیث به داعی یورش آورد. داعی مجدداً به غرب گریخت. یعقوب در تعقیب او به کجور آمده و خراج دو ساله را از مردم رویان گرفت. از آنجا که یعقوب طبرستان را به پادوسپان سوم سپرده‌است، به نظر می‌رسد آفریدون با یعقوب لیث از در دوستی درآمده بود. با این حال حکومت پادوسپان بر طبرستان محقق نشد و داعی پس از بازگشت یعقوب مجدداً قلمروش را پس گرفت.
چو نزدیک شاه آفریدون رسید سر و تخت و تاج بلندش بدید
که گیتی به شاه آفریدون سپرد بدو سیرت بد ز کشور ببرد
آفریدون متحد علویان طبرستان بود و پسرش پادوسپان سوم، در زمان حملهٔ مفلح در لشکر داعی حضور داشت. داعی از مفلح شکست خورد و به رویان گریخت.
شاه آفریدون‌کز سمک بررفته صیتش تا فلک با خلق و کردار ملک با خلق و دیدار بشر
بدو گفت من خویش گرسیوزم به شاه آفریدون کشد پروزم
ازو باد برشاه ایران درود کش از آفریدون بود تار و پود
کیومرث و شاه آفریدون نیو منوچهر و جمشید کیهان خدیو
از منظر دیگر نیز، برخی برگزاری جشن سده را به آفریدون نسبت داده‌اند. سده، جشن بزرگ داشت آتش است. چنان‌که ابوریحان بیرونی در التفهیم و آثار الباقیه آیین این جشن را، افروختن آتش بر بام دانسته است. فریدون پس از این که در نبردی که شرح آن در شاهنامه‌های منظوم و منثور (به سان شاهنامهٔ فردوسی)، آمده است ضحاک (آژی دهاک) مار دوش را در دماوند به بند در آورد. زیرا که توان کشتن او را نداشت. و پس از آن جشن سده را بر نهاد تا ستایش آتش و ایزد آتش را به جای آورد.
چنان نامور بی‌هنر چون بود کش آموزگار آفریدون بود
صدا پیشه شخصیت آفریدون در انیمیشن سینمایی «آخرین داستان» (سال ۱۳۹۶) به کارگردانی اشکان رهگذر.
رمان گرافیکی(کمیک) «دوزخ ضحاک» برگرفته از داستان ضحاک به ماجرای پس از پیروزی آفریدون و دستگیری ضحاک می‌پردازد و نگاهی به پایان ماجرای این شخصیت دارد. کمیک دوزخ ضحاک در یک جلد منتشر شده است.