اخیار

وظیفه دوم آن که ستاننده از حق تعالی ستاند و از او بیند، و توانگر را مسخر شناسد از جهت وی که وی را به موکل الزام کرده است تا این بدو دهد و موکل وی ایمانی است که وی را داده است به آن که سعادت و نجات او در صدقه بسته است و اگر این موکل نبودی یک حبه به کس ندادی، پس منت از آن است که وی را موکل الزام کرده است و چون بدانست که دست توانگر واسطه و مسخر است، باید که وی را نیز به واسطه بیند و شکر گوید، «فان من لم یشکر الناس لم یشکر الله» که حق تعالی آن که خالق افعال بندگان است، بر ایشان ثنا می گوید، چنان که گفت، «نعم العبد انه اوب» و گفت، «انه کان صدیقانبیا» و امثال این: برای آن که هرکه را واسطه با خیری گردانید وی را عزیز کرد، چنان که گفت، «طوبی لمن خلقه للخیر و یسرت الخیر علی یدیه»، پس قدر عزیزان وی بباید شناخت و معنی شکر این بود و باید که وی را دعا گوید و بگوید، «طهر الله قبلک فی قلوب الابرار، وزکی عملک فی عمل الاخیار و صلی علی روحک فی ارواح الشهداء».

ای سید اخیار به مدحی که سرودم دارم ز جناب تو امید اجر جزیلی

ابراهیم بن محمّد وزیری (۱۴۳۱–۱۵۰۸م) (نسب: ابراهیم بن محمد بن عبدالله بن هادی بن ابراهیم) فقیه و مجتهد زیدی یمنی بود. به تاریخ و شعر نیز پرداخت. جواهر الأخبار فی سیرة الأئمة الاخیار، بسامة أهل البیت، الفصول اللؤلؤیة فی الأصول، هدایة الأفکار فی شرح الأزهار از آثار اوست.

بجای خویش هر یک را بجا آر که هر یک را بجا دیدند اخیار

قطب شش و هفت و سیصد اخیار گردون دو شش مه ده و چار

- تصحیح متن نقاوةالاثار فی ذکرالاخیار در تاریخ صفویه، تألیف افوشته‌ای نطنزی، چاپ بنگاه ترجمه و نشر کتاب ۱۳۵۰ و تجدید چاپ در ۱۳۷۳

و چون تمیز او بیشتر شد او را به عبادت بداری و دنیا را در نظر او خار سازی و او را به پروردگار امیدوار نمائی و آخرت را در نظر او جلوه دهی و عظمت خدا را به او ذکر کنی و چون چنین نمائی این اخلاق در دل طفل راسخ می شود و بعد از بلوغ داخل زمره اخیار و از برای پدر و مادر از باقیات صالحات خواهد بود.

آستانت مهذب فضلا بارگاه تو منزل اخیار

بخش دولتی شامل کلیه صنایع بزرگ، صنایع مادر، بازرگانی خارجی، معادن بزرگ، بانک‌داری، بیمه، تأمین نیرو، سدها و شبکه‌های بزرگ آبرسانی، رادیو و تلویزیون، پست و تلگراف و تلفن، هواپیمایی، کشتیرانی، راه و راه‌آهن و مانند اینها است که به صورت مالکیت عمومی و در اخیار دولت است.

الحق بالاخیار و الجماعة

منبع دیگر الذریعه است که به استناد کتاب «کشف الحُجب و الاستار» رای بر خاک بودن شیخ در اصفهان داده است. باتوجه به این‌که نیشابوری‌کنتوری تنها کسی است که این موضوع را مدعی شده و سندی ارایه نکرده است و منابع معتبری چون «مفاخرالاخیار و مناقب‌الابرار، برهان المرتاضین، اصول تصوف و ذهبیه»، جملگی خلاف آن را بیان کرده‌اند، مدعای این منبع و الذریعه پذیرفتنی نیست.

گفت: از آن رو که اگر خیر از او سرزند، شروران با وی دشمنی کنند و اگر شر از او سرزند، اخیار به دشمنی با او برخیزند.

به آب زمزم و سنگ سیه که گشت سپید به هر دو از وسخ و زر جامهٔ اخیار

بدان شکسته که قایم بدو شدند اوتاد بدان وثیقه که واثق بدو شدند اخیار