آجودان

آقا رضا خان اقبال‌السلطنه (۱۲۲۲ خ. / ۱۲۵۹ ه. - ۱۲۶۳ خ. / ۱۳۰۷ ه.) ملقب به آجودان مخصوص و عکاس‌باشی، نخستین عکاس حرفه‌ای ایرانی بود.

ارتشبد عظیمی در سال ۱۳۳۸ به سمت فرمانده کل نیروهای زمینی شاهنشاهی ایران منصوب شد و بعد از آن عنوان وزیر جنگ در کابینه‌های هویدا و جمشید آموزگار (۱۳۴۸–۱۳۵۶) و آجودان شاه فعالیت کرد.

ازگُل یکی از محله‌های شمال تهران واقع در منطقه ۱ شهرداری تهران ناحیه ۹ است. این محله در پنج کیلومتری شرق تجریش واقع است و از شمال به شهرک شهید محلاتی، از شمال غرب به اقدسیه و آجودانیه، از جنوب به لویزان، از شرق به بلوار نیروی زمینی و از غرب به اقدسیه و محله اراج منتهی می‌شود.

خیابان اقدسیه (برادران شهید موحد دانش) در شرق از میدان اقدسیه در انتهای بزرگراه ارتش آغاز شده، در میانه راه خیابان آجودانیه را قطع می‌کند و در غربی‌ترین نقطه به سه‌راه اقدسیه در تقاطع خیابان پاسداران منتهی می‌شود.

درجه‌هایی که غالباً افسر ارشد خوانده می‌شوند عبارتند از: سرهنگ، سرهنگ دوم و سرگرد. در نیروی زمینی بریتانیا سروانی که دارای شغل آجودانی باشد نیز جزو افسران ارشد به‌شمار می‌رود. در بسیاری از کشورهای مشترک‌المنافع درجهٔ رزمی سرتیپ به عنوان افسر ارشد به کار می‌رود هر چند که وی شغل یک سرتیپ را در مقایسه با کشورهای دیگر انجام می‌دهد.

در طول جنگ جهانی اول، او سازماندهی و فرماندهی سرویس اطلاعاتی زنان در تیپ اول هنگ‌های لهستانی را بر عهده داشت. او با درجه سرگرد در نبرد لووف (۱۹۱۸) شرکت کرد. در طول جنگ لهستان و اوکراین، او شبکه پیک زنان را سازماندهی کرد. در ۴ نوامبر ۱۹۱۸، او سازمان شبه نظامی زنان، را تشکیل داد که او فرمانده آن بود. این سازمان نقش فعالی در جنگ لهستان و شوروی داشت. در ۱ آوریل ۱۹۲۰ او به عنوان فرمانده لژیون زنان داوطلب در واحد بسیج اول وزارت جنگ در ورشو منصوب شد. آجودان او ستوان استانیسلاوا پالئولوگ بود. به دلیل نقش خود، او فرمانده تمام واحدهای زنان در تمام مناطق تحت کنترل وزارت جنگ لهستان شد. در ۱ اکتبر ۱۹۲۱، به درخواست خود، او از خدمت سربازی کنار رفت. او تا درجه سرهنگی پیش رفته بود.

امیر اصلان افشار (زاده ۳۰ آبان ۱۲۹۸ در مراغه – درگذشته ۳۰ بهمن ۱۳۹۹ در نیس فرانسه)، دیپلمات حکومت شاهنشاهی پهلوی، سفیر ایران در آمریکا، رئیس شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، سفیر پادشاهی ایران در آلمان و اتریش بوده است. وی همچنین نمایندهٔ مردم مراغه در دوره‌هاینوزدهم و بیستم مجلس شورای ملی، رئیس کل تشریفات دربار شاهنشاهی به مدت دو سال و آجودان کشوری شاه بود. پس از انقلاب اسلامی، افشار در شهر نیس فرانسه اقامت کرد.

واژه آجودان از زبان فرانسه به فارسی راه یافته و در ابتدای ورود، به صاحب منصبی در حد نایب گفته می‌شده‌است.

«برادرزاده منوچهرخان معتمدالدوله و فرزند سلیمان خان سهام الدوله بود. او در سال ۱۸۳۳م در شهر تبریز به دنیا آمد. او درجه سرتیپی را از ناصرالدین شاه دریافت نمود و بعد هم ژنرال آجودان ناصرالدین شاه شد.

امیراصلان افشار در سال ۱۳۵۶ به ایران بازگشت و به ریاست اداره کل تشریفات دربار منصوب شد و تا پایان حکومت پهلوی در این سمت باقی ماند. وی در ۳ اسفند ۱۳۵۶ به سمت آجودان کشوری شاه رسید. پس از انقلاب ایران، افشار در شهر نیس فرانسه اقامت نمود.