ارتش

ارتش

معنی کلمه ارتش در لغت نامه دهخدا

ارتش. [ اَ ت ِ ] ( اِ ) لغتی که در این ایام به مجموع سپاهیان مملکت داده اند . رجوع به ارتشتار و ارتیشدار شود.
ارتش. [ اَت َ ] ( اِخ ) رودیست در جنوب کیماک. ( حدود العالم ).

معنی کلمه ارتش در فرهنگ معین

(اَ تِ ) (اِ. ) نیروهای نظامی یک کشور.

معنی کلمه ارتش در فرهنگ عمید

۱. مجموع نیروهای نظامی یک کشور.
۲. بخشی از نیروی نظامی بعضی از کشورها.

معنی کلمه ارتش در فرهنگ فارسی

قشون، قوای نظامی، مجموع سپاهیان یک کشور
( اسم ) مجموع سپاهیان و قوای نظامی یک کشور توضیح این کلمه بدین صورت اصالت ندارد و بصورت نادرستی از لغت پهلوی ( ارتیشتر ) و معنی آن لفظا ( به گردونه ایستاده ) و توسعا جنگاوری که با گردونه به کار زار میرود میباشد استخراج شده است و درست آن بود که ( ارتشتار ) بمعنی مفرد و جمع آن ارتشتاران بکار میرفت یا ارتشتاران را بصورت اسم جمع بکار میبردند .
رودیست در جنوب کیماک

معنی کلمه ارتش در فرهنگستان زبان و ادب

{army} [علوم نظامی] سازمان نظامی کل یک کشور

معنی کلمه ارتش در دانشنامه عمومی

ارتش (فیلم ۱۹۹۶). «ارتش» ( هندی: आर्मी ) یا یاران فیلمی در ژانر کمدی - درام است که در سال ۱۹۹۶ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به سری دوی و شاهرخ خان اشاره کرد.

معنی کلمه ارتش در دانشنامه آزاد فارسی

اَرتش (army)
اَرتش
نیروی نظامی سازمان یافته برای جنگیدن. ارتش ملی را معمولاً به منظور پیشبرد خط مشی سیاسی هم در داخل کشور و هم در قلمرو کشور دیگر به کار می گیرند. بیشتر کشورها ارتشی ملی دارند که از راه سربازگیری (خدمتِ نظام اجباری) یا داوطلبانه (مزدبگیران حرفه ای) نیروهایش را به دست می آورد. ارتش های خصوصی را ممکن است افراد یا گروه ها استخدام کنند. همۀ تمدن های عهد باستان ارتش داشتند. نخستین ارتش منظم شناخته شده تاکنون، در حدود ۱۶۰۰ پ م در زمان آموسیس، فرمانروای مصر، پدید آمد. آموسیس نیروی کاملی مشتمل بر پیاده نظام، کمان داران، و ارابه سواران برای بیرون راندن متجاوزان هیکسوس تشکیل داد. شیوۀ فراهم کردن ارتش براساس سیستم سربازگیری نیمه اجباری را مصری ها ابداع کردند. در دوره های بعدی تاریخ یونان، سربازگیریِ اجباری امری عادی بود. اسپارتی ها جوانان را از سنین کودکی برای خدمت نظام آموزش می دادند و آنان را از ۲۱ تا ۲۶سالگی در قالب نیروی منظمِ تمام وقت برای پیاده نظام سنگین اسلحه یا هوپلِیت تربیت می کردند. در ارتش های رومی همۀ شهروندان مرد برای خدمتِ نظام در لژیونهای ۶هزار نفری جای می گرفتند؛ لژیون ها خود به واحدهای کوچک تر ۶۰۰نفری به نام کوهورت و کوهورت ها نیز به شش گروه ۱۰۰نفری به نام سنتوری تقسیم می شدند. مفهوم «خدمت نظام اجباری» بعد از اضمحلال امپراتوری روم همچنان پایدار بود؛ برای مثال، نیروی شبه نظامی آنگلوساکسون، که فیرد نام داشت، همۀ مردان سالم را در دفاع از بریتانیا در برابر مهاجمان دانمارکی و سپس نورمان ها به خدمت سربازی موظف کرد. ارتش سلحشوران و مزدوران (۱۰۶۶ـ ۱۶۴۸م). پادشاهان قرون وسطا به مردان مسلح سواره یا شوالیهها (شهسواران) متکی بودند؛ شهسواران خود به سِرفهای وابسته به زمین اتکا داشتند. بنابراین، اساساً تعداد افراد در ارتش های فئودالی کم بود و آنان فقط می توانستند برای مدت کوتاهی بجنگند. کسانی که می خواستند به خدمت نظام نروند، با پرداخت مبلغی با عنوان اسکاتیج از خدمت معاف می شدند. پیدایش دولت های ملّی در اروپا باعث رشد بیشتر ارتش های دایمی حرفه ای شد؛ آنان در تمرینات نظامی آموزش می دیدند، از آرایش رزمی برای به حداکثررساندن قدرت آتش استفاده می کردند، و انضباط را در خدمت نظام رواج می دادند. اختراع سرنیزه های حلقه دار و تفنگ های چخماقی سبب شد که سربازان نیزه دار را کنار گذارند و توانایی رزمی واحدها را با تیراندازی از سه ردیف آتش افزایش دهند. در این زمان توپخانۀ قابل جابه جایی و به طور کامل در ارتش ادغام شده بود. سازماندهی ناپلئون در ارتش خود با تشکیل چندین سپاه مستقل متشکل از دو تا سه لشکر و هر لشکر از دو تیپ و هر تیپ از دو هنگ و هر هنگ از دو گردان، گامی اساسی به سوی لشکرکشی های سریع و انعطاف پذیر بود. زدوخوردهایِ پیاده نظامِ سبک اسلحه همراه با افزایش ضایعاتی که توپخانه یا صف آرایی فشردۀ نظامی پدید می آورد، زمینه را برای ‎آغاز میدان های پراکندۀ نبرد فراهم کرد. در این زمان، پیروزی در جنگ به معنای نابودیِ کامل دشمن بود. سربازان ذخیره مشمولانی بودند که به ارتش امکان می دادند جنگ ها را تا آخرین نفس ادامه دهد. شکست فرانسۀ انقلابی موجب احیای شیوه های سنتی قرن ۱۸ و کاهش سربازگیری شد. در این میان، احداث راه آهن نیز در آرایش نیروهای نظامی تغییرات اساسی ایجاد کرد، امکان گسیل سریع نیروها را فراهم آورد، و راه تأمین مستمر آذوقه و مهمّات به جبهه و انتقال سریع کشته ها و زخمی ها به پشت جبهه را ممکن کرد. جنگ داخلی امریکا جنگ راه آهن لقب گرفته است. تا ۱۸۷۰ محدودیت های تدارکاتی، که از نقص های ذاتی ارتش ناپلئون بود، از میان برداشته شد و یک بار دیگر می توانستند ارتش هایی با بیش از ۱میلیون نیرو را آماده کنند. تا ۱۹۱۴ شمار ارتش های اروپای قاره ای به بیش از ۳میلیون نفر بالغ شد و مبنای آن سربازگیری بود. در این زمان، ادارۀ چنین نیروی عظیمی به ستاد کل نیاز داشت. زیرا تفنگ ته پُر و مسلسل باعث بروز تلفات سنگین تری می شد. در قرن ۱۹ استفاده از سلاح های آتشین و خطوط راه آهن برای جابه جایی نیروها و موادّ گوناگون بسیار توسعه یافت. اختراع موتورهای درون سوز سبب غلبۀ تدافع بر تهاجم شد. نقش تانک و رادیو در پیدایش جنگ زرهی یا حملۀ برق آسا (بلیتس کریگ) اساسی بود. ارتش ها را مجدداً به تشکیلاتی با تحرک زیاد سازماندهی کردند؛ مانند لشکرهای زرهی آلمان، که سرعت عمل، قدرت آتش، و غافلگیری را هم زمان برای انهدام استحکامات دفاعی ثابت به کار می گرفتند و درنتیجه عقبۀ ارتش دشمن را از کار می انداختند. در جنگ جهانی دوم نیروهای زمینی بسیار پرتحرک و دقیقاً با نیروی دریایی و هوایی هماهنگ بودند. نیاز به سوخت و تعمیر و نگهداری چنین ناوگان عظیم حمل ونقل، مجدداً نیاز به تجهیزات تدارکاتی را افزایش داد. پیچیدگی ارتش مکانیزه به دامنۀ وسیعی از مهارت ها نیاز داشت، که به راحتی با سربازگیری تأمین نمی شد. اختراع سلاح های هسته ایِ تاکتیکی مشکلات مربوط به تجمع انبوه را به شدت بیشتر کرد، بنابراین قدرت جابه جایی و تحرک حفاظت شده اهمیت بیشتری یافت تا تجمع و پراکنده کردن سریع نیروها در منطقۀ تحتِ خطر جدیِ شیمیایی میسر شود. از دهۀ ۱۹۶۰ پیشرفت های پیچیده ای در ساخت تانک ها و سلاح های ضد تانک، رادار تعیین موقعیت خمپاره انداز، و موشک های ردیاب حرارتی پدید آمد. ارتش های امریکا، شوروی، و اروپا در دهۀ ۱۹۹۰ به علت پایان جنگ سرد به میزان زیادی تقلیل یافتند. تعداد افراد ارتش بریتانیا از ۱۵۵هزار تن به ۱۱۹هزار تن کاهش یافت. ارتش امریکا در فوریۀ ۱۹۹۹ اعلام کرد که سرگرم ایجاد واحدهای جدیدی به نام نیروهای ضربتی است. این نیروها از لشکرهای سبک و سنگین تشکیل می شوند و به ارتش امکان می دهند که به بحران های ناگهانی پاسخ مناسب تری دهد.

معنی کلمه ارتش در ویکی واژه

(نظامی): مجموع نیروهای نظامی یک کشور. سپاه، لشکر. ارتش ممکن است در زبان معیار باستان به دو بخش اَر - تِش قابل تجزیه باشد ولی تَش به زبان لُری قدیم ظاهراً به معنی قبیله بوده است. تَش درویش آدمی به معنی قبیله درویش آدمی.[۱]
بخشی یا یکی از نیروهای نظامی بعضی کشورها.
(مجاز): فرد متعلق به طبقه سپاهیان در زمان ساسانیان. ارتیشتار.
↑ ارتش از واژه‌های برساخته در دوران معاصر است و از روی واژه ارتشتار (ارتشدار) که پیش از آن به معنی سپاهی (لشکری) در زبان فارسی وجود داشت، برساخته شده‌است. ارتشتار در پهلوی اَرتَیشتر و آن از کلمه اوستائی رَثَه اِشتَرَه به معنی رزمیان گرفته شده است. این پسین‌سازی از این خاسته‌است که واژه را مرکب (به اشتباه: ارتش + تار) فرض کرده‌اند و جزء دوم دار را به معنای دارنده گرفته‌اند. این واژه را فرهنگستان ایران نساخته‌است بلکه نتیجه کار عده‌ای است که در دوره‌های جدید اما پیش از کودتای ۱۲۹۹، در مقابل برخی از واژه‌های جدید و ترکی که در ارتش رواج داشت، به واژه‌گزینی پرداختند اما چون با این فن آشنا نبودند، دچار لغزشهایی شدند. اینان واژه «ارتش» را به جای واژه ترکی قشون قرار دادند و بدین وسیله می‌خواستند این واژه ترکی را کنار بگذارند که البته سرانجام با جا افتادن این واژه، در این امر کام یافتند.

جملاتی از کاربرد کلمه ارتش

بُرهان مُلک و دین که ز دستِ وزارتش ایام کانْ یمین شد و دریا یسار هم
وَ بَشِّرِ الَّذِینَ آمَنُوا هر که امروز در میدان خدمت است بشارتش باد که فردا در مجمع روح و ریحان است، و نه هر که ببهشت رضوان، بکرامت روح و ریحان رسید. بهشت رضوان غایت نزهت متعبدان است، و روح و ریحان قبله جان محبانست بهشت رضوان علّیین و دار الاسلام است، و روح و ریحان در حضرت عندیّة تحفه جان عاشقانست، هر که حرکات را پاس دارد ببهشت رضوان رسد هر که انفاس را پاس دارد بروح و ریحان رسد. این روح و ریحان که تواند شرح آن و چه نهند عبارت از آن، چیزی که نیاید در زبان شرح آن چون توان، بادی درآید از عالم غیب که آن را باد فضل گویند میغی فراهم آرد که آن را میغ برّ گویند، بارانی ببارد که آن را باران لطف گویند سیلی آید از آن باران که آن را سیل مهر گویند
در بنای عمارتش، گویی آینه جای خشت رفته به کار
آنگ سان به‌طور موقت به برمه بازگشت و ۲۹ مرد جوان را برای آموزش در جزیره هاینان تحت اشغال ژاپن استخدام کرد. آنها در تاریخ استقلال برمه به سی رفیق معروف شدند. هنگامی که ارتش ژاپن بانکوک را در سال ۱۹۴۱ اشغال کرد، آنگ سان انتظار داشت ارتش ژاپن به برمه حمله کند و در سال ۱۹۴۲ تشکیل ارتش داوطلب استقلال برمه را اعلام کرد.
اسپهبد پهلو فرمانده ارتش ساسانیان و فرماندار (مرزبان) ارمنستان بین سال‌های ۵۸۱ تا ۵۸۸ میلادی که پس از وراز وزور و پیش از فرهاد به این سمت رسید.
به تدریج، کلکسیون‌های سلطنتی با آثار باستانی و فرهنگی یونان و سیت که در طی حفاری‌های انجام شده در پرشچپینا، دره پازیریک و دیگر مقابر باستانی که در جنوب روسیه یافته شده بود، غنی‌تر شد. به این ترتیب ایجاد یکی از غنی‌ترین مجموعه‌های طلای باستانی آغاز شد. این مجموعه اکنون شامل بخش قابل توجهی از گنج‌های تروا است که توسط هاینریش اشلایمن کشف و از زیر خاک خارج شد و در سال ۱۹۴۵ توسط ارتش سرخ از موزهٔ برلین ضبط شد.
بشارت عجبم داد، اشارتش ناگاه که شاد زی که جهان آفرین ز لطف عمیم
ارتش سرخ در ۱۵ اوت ۱۹۴۴ توانست اردوگاه را اشغال کند.
سایت فردا نیوز می‌گوید که ارتش اسرائیل در بیانیه‌ای در همین رابطه اعلام کرد: خضر شاهین خبرنگار العالم با نقض دستور سانسور نظامی در ساعت ۱۸:۱۵ شنبه در گزارشی از نوار غزه به مخاطبان خود اعلام کرد که ارتش اسرائیل حمله زمینی به غزه را آغاز کرده است.
عراق دارای هجده استان (به عربی: محافظة) (به کردی: پارێزگا) می‌باشد. هر استان به چند شهرستان (به عربی: قضاء) تقسیم شده است. اقلیم کردستان عراق تنها ناحیهٔ تعریف‌شده در قانون عراق است که برای خود دولت و ارتش نیمه‌رسمی به نام پیشمرگه دارد.
در خرابی بود عمارتشان وز سر نیستی امارتشان
مأموریت این دانشگاه آموزش و تمرین افسران برای ارتش استونی و نیروهای دفاع ملی استونی و همچنین سایر نهادهای نظامی است.
دل خانه شکسته ز بار وجود تست باشد خراب ساختن خود، عمارتش
لشکرکشی‌های اکبر منجر به پایداری فرمانروایی گورکانیان در شبه‌قاره هند شد. اکبر دگرگونی‌های سازمانی در سامانهٔ منصب‌داری به وجود آورد که در زمان فرمانروانی پدربزرگش بابر و پدرش در ارتش گورکانی به کار رفته بود.
معانیش همه بی‌ربط‌تر ز حرف وفا عبارتش همه درهم‌تر از حدیث جنون
از پیمان وستفالی (۱۶۴۸) تا تشکیل دولت فدرال در سال ۱۸۴۸، هر کدام از کانتون‌ها یک دولت مستقل بود و مرز، پرچم و ارتش خود را داشت. آخرین کانتون تشکیل شده «کانتون یورا» است که در سال ۱۹۷۹ از کانتون برن جدا شد.
قوله: ما کانَ لِلْمُشْرِکِینَ أَنْ یَعْمُرُوا مَساجِدَ اللَّهِ عمارت مسجد در عبادت متعبّدان است و اخلاص مخلصان، و مشرک نه در شمار متعبّدان است نه در غمار مخلصان، عمارت مسجد کار مؤمنانست و عادت ایشان. خدای میگوید: إِنَّما یَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ. و گفته‌اند مساجد اعضاء بنده است که بوقت سجود بر زمین نهاد، و عمارتش آنست که آن را بادب شرع دارند و بزیور حرمت بیارایند، و هرگز پیش مخلوق از بهر دنیا بر زمین ننهند و جز خدای را جل جلاله استحقاق سجود ندانند.
فعلشان زشت چون عبارتشان جان گران همچو استعارتشان
شکل‌گیری این ارتش در منطقه بوزولوک، و عضوگیری آن در کمپ‌های اسرای لهستانی در که توسط ان‌کی‌وی‌دی ایجاد شده بود، انجام شد. تا پایان سال ۱۹۴۱، ۲۵هزار سرباز (شامل ۱۰۰۰ افسر) عضو شده بودند و همهٔ آن‌ها سه دستهٔ پیاده‌نظام پنجم، ششم و هفتم را تشکیل دادند. مناخیم بگین یکی از افرادی بود که به این ارتش پیوست. در بهار ۱۹۴۲ گروه تشکیلاتی به تاشکند رفت و در آنجا دستهٔ هشتم را ایجاد کرد.
یکی مبارک سروست باغ دولت را که صدر ملک و بساط وزارتش چمن است