ابابیل

معنی کلمه ابابیل در لغت نامه دهخدا

ابابیل. [ اَ ] ( ع ص ، اِ ) ج ِ اِبال و اِباله و اَباله و ابّیل و ابّول و ایبال. و نیز گفته اند این کلمه جمعی است بی واحد. دسته های پراکنده. گروههای متفرق. دسته دسته. گروه گروه.
- طیر ابابیل ؛ گله های مرغان. جفاله جفاله. ابوعبیده گوید واحد آن ابیل است و ابوجعفر رواسی بر آن است که واحد ابابیل ابول باشد. ( المزهر ).
|| در تداول فارسی ، پرستو. پرستوک. خطاف. چلچله. پیلوایه. پلستک. پالوانه. حاجی حاجی. بادخورک. بالوایه. دالپوز :
اضعف مرغان ابابیل است و او
پیل را بدْرید و نپْذیرد رفو.مولوی.- مثل ابابیل ؛ سخت کم خور.

معنی کلمه ابابیل در فرهنگ معین

( اَ ) [ ع . ] (اِ. )۱ - دسته های پراکنده ، دسته - دسته ، گروه مرغان . ۲ - پرستوها، چلچله ها.

معنی کلمه ابابیل در فرهنگ عمید

پرستو.

معنی کلمه ابابیل در فرهنگ فارسی

نام مرغانی که به دستور الهی بر سر اصحاب فیل سنگریزه ریختند
( اسم ) جمع : ابال اباله اباله ابیل ابول ( که هیچیک از آنها در فارسی مستعمل نیست ) و گفتهاند جمعی است بی مفرد. ۱ - دسته های پراکنده گروه های متفرق : طیرابابیل دسته های مرغان . ۲ - پرستو پرستوک خطاف چلچله بابیل .

معنی کلمه ابابیل در دانشنامه آزاد فارسی

اَبابیل
(جمع مکسّرِ ابول/ابیل/ابال/ابّوله) به معنی دسته ها؛ دسته دسته؛ پرندگانی که دسته دسته می آیند. در قرآن، نام پرندگانی که از جانب خداوند بر سپاهِ ابرهه تاختند. این پرندگان سنگ ریزه هایی را که در چنگال و منقارهای خود داشتند بر سر سپاهیان ابرهه فروریختند و آن ها را به هلاکت رساندند. این کلمه فقط یک بار در قرآن (فیل، ۳) به کار رفته است. ابابیل نام پرنده ای خاص نیست. برخی مفسران، بی ذکر سند، آن را پرستو یا نوعی مرغابی شمرده اند که نادرست است. محمد عبده و برخی محققان درپی او ابابیل را از ریشۀ آبله شمرده اند، که درست به نظر نمی رسد.

معنی کلمه ابابیل در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ابابیل، واژه قرآنی به معنی دسته ها، گروه ها (برای پرنده ، اسب و شتر) می باشد. و نیز دسته هاى پى در پى پرندگان را اَبابیل گویند.
این کلمه از الفاظ نادر است و تنها یک بار در قرآن در سوره فیل که به داستان حمله سپاه فیل به مکه و نابودى آن ها به وسیله گروهى از پرندگان پرداخته، به کار رفته است:«وَ أرسَلَ عَلَیهِم طَیراً أبابِیل = (خدا) بر سر آن ها دسته دسته پرندگانى را فرستاد».
سوره فیل(۱۰۵)،آیه۳
پیش از وحی الهی ، این کلمه در اشعار شاعران عرب جاهلی به کار رفته است. نخستین شاعر امرو القیس است که آن را در ترکیب «اَبابِیل ُ طَیْر» آورده است؛ دیگر اعشی است که از آن ترکیب «أَبابیل ُ مِن الطَّیْرِ» را ساخته است؛
طبرسی ، فضل ، مجمع البیان ، ج۱۰، ص۵۴۲، تهران ، ۱۳۷۹ق .
از آن جا که بسیاری از دانشمندان این کلمه را در غیر از قرآن جای دیگر نیافته و یا به ندرت به آن برخورده اند، به قیاس های لغوی روی آورده و گاه اشکال غریبی از آن استخراج کرده اند.
← جمع بدون مفرد
...
[ویکی شیعه] اَبابیل در اصطلاح قرآنی ویژگی پرندگانی است که اصحاب فیل را سنگباران کردند. درباره نوع، شکل و ویژگی های این پرندگان اختلاف است. آن ها با منقار و چنگال های خود سنگریزه هایی از سِجِّیل حمل کردند و بر سپاهیان ابرهه زدند.
ابابیل به معنای دسته دسته، دسته ها، گروه ها و گروه های پراکنده است. برخی مفرد آن را اَبّیل دانسته و برخی معتقدند که ابابیل جمعی است که مفرد ندارد و این نظر را به ابوعبیده و فرا نسبت داده اند. واژه ابابیل یک بار در قرآن وَأَرْ سَلَ عَلَیْهِمْ طَیْرً ا أَبَابِیلَ به کار رفته است ابابیل نام پرنده نیست. منظور قرآن از تعبیر «طَیْراً أَبابیل‏»، پرندگانی است که گروه گروه از هر طرف به سوی اصحاب فیل آمدند و سپاهیان ابرهه را سنگباران کردند. در فرهنگ عامیانه فارسی ابابیل به خود پرندگان اشاره دارد نه معنای وصفی آن ها.
درباه نوع، شکل و جزئیات مربوط به این پرندگان بین مفسران اختلاف است؛ بیشتر مفسران ابابیل را پرستو یا شبیه آن و برخی نیز خفاش یا از نوع دیگر پرندگان دانسته اند. گفته شده کبوتران مکه از نوع آن ها هستند. طبری گفته رنگ این پرندگان سفید یا سیاه و یا سبز، منقارشان زرد و چنگال های آن ها شبیه چنگال سگان بوده است. از امام باقر(ع) نقل شده که سر و چنگال هایی چون سر و چنگال درندگان داشتند که پیش از آن دیده نشده بود و پس از آن نیز دیده نشد. همچنین این مرغان به شکل زنبور عسل، سیاه سر، دراز گردن و سرخ منقار توصیف شده اند.
[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از دائرة المعارف قرآن کریم است
دسته های پی در پی پرندگان و...
این واژه در سوره فیل به کار رفته است که به داستان حمله سپاه فیل به مکه و نابودی آن ها به وسیله گروهی از پرندگان پرداخته است: «وَ أرسَلَ عَلَیهِم طَیراً أبابِیل؛ (خدا) بر سر آن ها دسته دسته پرندگانی را فرستاد».(سوره فیل 105/3)
لغویان، مورخان و مفسران در ریشه لغوی و معنای این کلمه و نیز چگونگی پرندگانی که چنین نقشی را ایفا کردند، بر یک رأی نیستند.
به نظر گروهی از لغت شناسان چون ابوعبیده، فرّاء و جوهری، «ابابیل» مانند کلمات شماطیط، عبابید و شعالیل جمعی است که مفرد ندارد. عده ای دیگر کلماتی را مفرد «ابابیل» دانسته اند:
برخلاف آن چه مشهور است، ابابیل نام آن پرندگان نیست بلکه معنای وصفی دارد. به نظر ابن سیده، ابابیل به معنای گروه ها و دسته هایی از پرندگان، اسبان و شتران است.
ابن عباس آن را به معنای دسته، دسته می داند. ابابیل، همچنین به معنای زیاد، گروه متفرق، جمعیت های بزرگ، جمعیت ها، بعضی به دنبال بعض، جماعت هایی متفرق از این جا و آن جا و رنگ های گوناگون دانسته شده است.
به نظر مصطفوی، بعید نیست که اصل در ماده «أ ـ ب ـ ل» به معنای تحمل سختی، بردباری و مقاومت، و ابل (شتر) نیز یکی از مصادیق این معنا باشد و شاید ابابیل هم وصف پرنده ای با همین ویژگی ها باشد و «طیراً أبابیل» یعنی پرندگان گروه گروه، قوی، مقاوم و صبور.
[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
أبابیل (۱ بار)
«ابابیل» بر خلاف آنچه در زبان ها مشهور است، نام آن پرنده نبود، بلکه معناى وصفى دارد. بعضى آن را به معناى «جماعات متفرقه» دانسته اند، به این معنا که پرندگان مزبور «گروه، گروه» از هر طرف به سوى لشکر «فیل» آمدند. این کلمه، معناى جمعى دارد، که بعضى مفرد آن را «ابابله» به معناى گروهى از پرندگان یا اسب ها و شتران دانسته اند، و بعضى مى گویند: جمعى است که مفرد از جنس خود ندارد.
دسته ‏ها و گروهها. بقول کسائى مفرد آن اَبول است مثل عَجول (مجمع البیان) راغب مى‏نویسد: مفرد آن اَبیل است و گفته‏اند: اسم جمع است و از خود مفرد ندارد ابابیل حال است از طیراً و یا صفت آن است یعنى بر آنها مرغانى را فرستاد در حالى که دسته‏ها و گروه‏ها بودند. در افواه عوام هست که ابابیل علم جنس مرغانى است که بر سر لشگریان ابرهه سنگ ریختند، ولى این کلمه چنانکه گفتیم وصف و به معنى گروه‏ها و دسته‏هاست. در تفسیر برهان از امام باقر «علیه السلام» نقل است که هر پرنده سه سنگ در چنگال و منقار خود داشتند. سنگها را بر روى لشگریان ریختند، در اثر آن در میان آنها مرض آبله پدید آمد و پرندگان بدان وسیله هلاکشان کردند و پیش از آنکه آبله در آنجا دیده نشده بود ابن اثیر در تاریخ کامل ج 1 ص 263 مى‏نویسد: بیشتر اهل تاریخ بر آنند که حصبه و آبله اوّلین بار در عرب بعد از واقعه فیل دیده شد. نگارنده گوید: به نظر مى‏آید که این پرندگان از بحر اَحمر آمده و سنگریزه‏هایشان با میکرب حصبه و آبله آلوده بوده است و بر اثر ریختن آنها این دو مرض در میان لشگریان بروز کرده و خداوند باین طریق آنها را تارو مار نموده است. در بعضى از روایات فریقین هست که سنگریزه‏ها بسر هر که مى‏خورد از دو برش بیرون مى‏شد واللّه العالم.
[ویکی حج] ابابیل، پرندگان مأمور نابودی اصحاب فیل. واژه ابابیل یک بار در قرآن و در سوره فیل به کار رفته است. درباره ریشه و معنای لغوی آن اختلاف نظر هست. برخی معنای آن را گروه هایی از پرندگان و برخی دسته ای از پرستوها می دانند. ابابیل سنگ ریزه هایی به نام سِجّیل در چنگال و منقار داشتند و آنها را بر سر اصحاب فیل که به رهبری اَبرَهه عازم تخریب کعبه بودند، می ریختند.
این واژه یک بار در سوره فیل آیه ۳، در یادکرد پرندگان نابودکننده اصحاب فیل آمده است: «وَأَرسَلَ عَلَیهِم طَیرًا أَبَابِیلَ» (و بر سر آنها، دسته دسته پرندگانى «اَبابیل» فرستاد). کاربرد نادر واژه «ابابیل» در عربی سبب پیدایش اختلاف بسیار درباره ریشه این لغت میان واژه پژوهان شده است؛ هر چند نمونه هایی اندک شمار از کاربرد این واژه در دوره پیش از اسلام در اشعار عرب گزارش شده است.
برخی آن را از ریشه عربی «اـ ب ـ ل» و بدون مفرد شمرده و جمعی مفرد آن را «أبّول» و «إبّیل» و «ایبال» و «إبّال» دانسته اند. گروهی نیز آن را غیرعربی و گرفته شده از واژه ایرانی «آبله» شمرده اند.
[ویکی فقه] ابابیل (قرآن). واژه ابابیل، در نظر برخی لغت شناسان جمع بدون مفرد است.
عده ای دیگر برای آن مفردهایی مانند «ابیل»
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۸.
۱. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱۱، ص۶.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲، ص۴۵، برگرفته از مقاله «ابابیل (قرآن)».
...

معنی کلمه ابابیل در ویکی واژه

دسته‌های پراکنده، دسته - دسته، گروه مرغان.
پرستوها، چلچله‌ها.

جملاتی از کاربرد کلمه ابابیل

گفتی‌که بر آن قوم همی طایر منحوس چون طیر ابابیل زند سنگ به منقار
ز قران سنگدل را نیست تبدیل ولی سنگش به از طیراً ابابیل
به گفته محمد شفیع مفسر سنی منظور از این آیه این است که لشکر ابرهه بعد از سنگ‌باران توسط پرندگان مانند کاه سفیدی که حیوانی آن را جویده باشد درآمدند. و در تفسیر المیزان منظور از آیه به چند صورت آمده است. یا اصحاب فیل بعد از هدف‌گیری مرغان ابابیل به صورت جسدهایی بی‌روح درآمدند، یا این است که سنگ ریزه‌ها به درون دل اصحاب فیل فرورفته و اندرونشان را سوزانید یا مقصود از «عَصْفٍ مَأْکُولٍ»، برگ زراعتی است که آکال در آن افتاده باشد، یعنی شته و کرم آن را خورده است و فاسدش کرده باشد. و آیه به صورت‌های دیگری نیز معنا شده که مناسب با ادب قرآن نیست.
پیل به خرطوم جفا قاصد کعبه شده است من چو ابابیل حقم یاور هر کرگدنم
چنان تیر ابابیل آنکه سنگ انداختی کنون چو طوطی در سخن گفتن شکر ریزش عیان آمد
آرتور جفری می‌گوید: واژهٔ «ابابیل» ربطی به پرندگان ندارد؛ بلکه نام یک بلا است، گذشته از آن، این کلمه از «ابیله» به معنای «تاول» گرفته شده‌است.
اختلاف‌ها در قرائت سوره، تنها به دو عبارت «الم تر» در اعراب حرف راء و «ترمیهم» در تاء-یاء بودن حرف اول فعل ختم می‌شود. برخی از منابع شیعی، هدف از شأن نزول سوره را مربوط به ماجرای نگرانی قریش، در خصوص حمله رومیان و ایرانیان به مکه و تخریب کعبه پس از دعوت عمومی محمد دانسته‌اند. از دیگر اختلافات مربوط به سوره، معنای کلمه «ابابیل» است. از جمله معناهای مطرح شده در خصوص این کلمه می‌توان به: جماعت‌های متفرق، جماعت بسیار زیاد و جماعتی که در پی هم می‌آیند اشاره کرد. دربارهٔ معنای واژه «سجیل» در آیه چهارم، رایج‌ترین اقوال به سنگ گل گرفته شده اشاره دارد. در خصوص معنای واژه «عصف»، معانی مختلفی گزارش شده است؛ در این میان معانی چون برگ کشت، نخاله یا کاه مطرح شده است.
ابابیل ۳ دارای قابلیت شناسایی در تمامی حوزه‌های نظامی، تجاری و تحقیقاتی است. همچنین شبیه‌ساز بدون سرنشین (سمیلاتور) این پهپاد که به منظور آموزش خلبان‌ها انجام می‌شود نیز با حضور مسوولان کشوری و محلی مورد رونمایی شد.
ای ابابیل هین که بر کعبه لشکر و پیل بی‌کران آمد
ابوسعید خدری، کبوتران حرم (مکّه) را از نسل ابابیل می‌داند ولی بُروسَوی در درستی کلام او تردید می‌کند چرا که به گفتهٔ برخی، ابابیل، شبیه زرازیر (سارها) هستند که در اطراف باب ابراهیم مسجدالحرام وجود دارند.
عایشه می‌گوید: ابابیل شبیه خطاطیف (پرستوها) هستند و نیز گفته شده: آن‌ها شبیه وطاویط (خفّاش‌های سرخ و سیاه) بودند.
الماس برای اولین بار در جریان بازدید نمایندگان مجلس از نمایشگاه‌ دستاوردهای دفاعی در سال ۱۳۹۵ به نمایش درآمد که البته در آن زمان اطلاعات آن منتشر نگردید. سپس در فروردین ۱۳۹۹ و تحویل انبوه پهپاد به ارتش فیلمی از شلیک این موشک و برخورد آن به هدف منتشر شد. در رزمایش پهپادی ارتش در دی همان سال رسما خبر انهدام اهداف سطحی توسط موشک الماس شلیک شده از پهپاد ابابیل منتشر گردید. در تیر ۱۴۰۰ نیز از نسخه زمین پایه این موشک که به نیروی زمینی سپاه تحویل داده شد رونمایی گردید. در حال حاضر الماس بر روی طیف وسیعی از پهپادهای ایرانی از جمله کمان ۱۲، مهاجر ۶، ابابیل و فطرس نصب می‌شود.
ابابیل ۳ یک پهپاد شناسایی و رزمی ساخت ایران با بدنه استوانه‌ای، بال بالا و پیکربندی دم دوگانه است.
ابابیل ۱ پهپادی فلسطینی است که در نبرد ۲۰۱۴ اسرائیل و غزه مورد استفاده حماس قرار گرفت.
ابن عباس آن را به معنای «دسته دسته» می‌داند. ابابیل، هم‌چنین به معنای «زیاد»، «گروه متفرّق»، «جمعیّت‌های بزرگ»، «جمعیّت‌ها»، «بعضی به دنبال بعض»، «جماعت‌هایی متفرّق از این‌جا و آن‌جا» و «رنگ‌های گوناگون» دانسته شده‌است.
ز قرآن سنگدل را نیست تبدیل ولی سنگش پس از طیر ابابیل
ابابیلی شو و از پیل مگریز ابابیل است دل در دانه چیدن
به سان طیر ابابیل لشکری که همی بیوفتد گهری زو به جای هر حجری
از ضعف چه اندیشه چو اقبال بود یار دیدی که چه کردند ابابیل به پیلی
غیرت، ای فوج ابابیل، که شد کعبه از ابرهه ویران چکنم؟!