آوایی

خردمندی که از رایم خبر دارد به ایمایی غزلگویی که مرغان را به بانگ آرد به آوایی

لاله‌ای را که بر او داغ دورنگی پیداست حیف از ناله معصوم هزارآوایی

بر گلت آشفته‌ام بگذار تا در باغ وصل زاغ‌بانگی می‌کنم چون بلبل‌آواییم نیست

نُه فلک را به رقص می آرد نفسم از بلند آوایی

موری در زبان طبری به معنای نوحه، گریه و ناله می‌باشد و «موری هاکردن» در زبان طبری به معنای نالیدن می‌باشد. آواز موری مختص زنان طبری می‌باشد و درون مایه حزن‌انگیز دارد. اشعار موری بصورت بداهه سروده و خوانده می‌شود و دارای ساختار هجایی است. آواز موری مختص زنان طبری است ولی در موارد معدود، مردان روستایی در مرگز رزندان جوان یا برادران و خواهران جوان خود آواز موری سر می‌دهند. موری در موسیقی طبری نوعی مناسب خوانی و آوایی است که بستگان متوفی در سوگ عزیز از دست رفته می‌خوانند.

«آنان که بر شباهت‌های واژگان دو زبان انگشت می‌نهادند، نیندیشیده‌ بودند که امکان دارد این همانندی در نتیجهٔ وام‌گیری واژه‌ها صورت گرفته‌ باشد و عملاً هیچ‌گونه روشی برای بررسی این امکان پیشنهاد نکرده‌ بودند. هوبشمان با قراردادن ویژگی‌های بنیادین نظام‌های آوایی زبان‌های ایرانی و ارمنی در جدول‌ها، توانست روشن کند که واژهٔ موردنظر ارمنی اصیل یا وام‌واژهٔ ایرانی است.

هر گاه دو واژه در یکی از موارد آوایی زیر با هم اختلافی جزئی داشته باشند و در یک بیت یا عبارت به‌کار روند؛ که انواع آن جناس ناقص، جناس زاید، جناس مذیّل، جناس مرکّب، جناس مفروق، جناس مقرون، جناس متشابه، جناس مطرّف،

زبان آلمانی در طی دورهٔ آلمانی بالای باستان هنوز عمدتاً یک زبان گفتاری و گویش‌های پرشمار و همچنین یک سنت شفاهی بسیار گسترده‌تر از سنت نوشتاری داشت. آلمانی بالای باستان که به تازگی از تغییرات همخوانی رهایی یافته بود، یک زبان نسبتاً جدید و ناپایدار بود و از آن پس هم در آن شماری تغییرات آوایی، واجی، صرفی و نحوی رخ داد. عدم معیارسازی این زبان تا پایان دوره‌اش در سال ۱۰۵۰ به دلیل کمبود آثار نوشتاری، بی‌ثباتی زبان و بی‌سوادی گسترده در آن زمان، بود.

آن‌ها بیشتر به خاطر شیوهٔ پیچیدهٔ هم‌آوایی‌شان (هارمونی‌خوانی)، فعالیت‌های سیاسی اعضای گروه و سابقه و تاثیرشان بر موسیقی و فرهنگ آمریکا شناخته شده هستند.

طبق گفته او قطعات وبرن با هنرمندی تمام و زیرکی او از روابط ریاضی پیچیده به دست می‌آمد و به عنوان موسیقی دوازده آوایی نواخته می‌شد.

تا آن زمان با نگاهی به یک کاراکتر هیچ مشکلی برای چگونگی گفتن آن وجود نداشت. امروزه حدود ۸۰٪ از کاراکترها دارای بخش آوایی هستند که نحوه تلفظ آن را نشان می‌دهد.

بلبل فکرم خوش آوایی نمود طوطی طبعم شکرخایی نمود

زتو اندر جهان پیوسته آوایی همی‌بینم زعدل تو ولایت را چو دیبایی همی‌بینم

الفبای آوایی رادیویی، مجموعه‌ای از 26 کلمه رمز است که به حروف الفبای لاتین اختصاص داده شده است. این کلمات به گونه‌ای انتخاب شده‌اند که به راحتی تلفظ شوند و از یکدیگر متمایز باشند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که الفبای آوایی رادیویی برای استفاده در تماس‌های رادیویی و تلفنی، به ویژه در شرایطی که ممکن است ارتباط با اختلال مواجه شود، بسیار مناسب باشد.

پس از پانصد و اند سال رکن دولت شرع او عامر، و شاخ ناضر، و عود مثمر، شرف مستعلی، و حکم مستولی! درین گیتی نوای وی، در آن گیتی آوای وی! در هر دل از وی چراغی، بر هر زبان از وی داغی، در هر دل از وی نوایی، در هر سر از وی آوایی، در هر جان او را جایی!

گر برآرم ناله‌ای در بوستان از شوق نو بلبلان باغ را تاب هم‌آواییم نیست

گر به کنج قفس افتاد عجب نیست که او عندلیب‌آسا محکوم خوش‌آوایی بود

یکی از دگرگونی‌های مهم دستگاه آوایی زبان فارسی از دورهٔ باستان به دورهٔ میانه و نو، از میان رفتن دو آواگروه است.

آواها در طول قرن‌ها تغییر کرده و شناخت قسمت آوایی، راهنمای قابل اعتماد برای تلفظ نیست همچنین در مؤلفه‌های آوایی تعداد کمی از مؤلفه‌های «معنی» یا «تعیین‌کننده» وجود دارد.