افزونی

معنی کلمه افزونی در لغت نامه دهخدا

افزونی. [ اَ ] ( حامص ) زیادتی. کثرت. فراوانی. ( ناظم الاطباء ). فراوانی و زیادتی. ( آنندراج ). زیادی. تزاید. مزید.زیادت. فضل. فضاله. مزیت. فزونی. فضیلت. زاید. اضافه. فاضل. زیادتی. فراوانی. برکت. بیشی. ریع. زائد. فضله. مقابل کمی. ( یادداشت دهخدا ). رماء. مفثه. فزة. میط. مداد. مزز. مز. وذم. فناء. ( منتهی الارب ). نمو. نما. فضل. ( دهار ). بسطت. ( مهذب الاسماء ) :
خداوند پیروزی و برتری
خداوند افزونی و کمتری.فردوسی.ز گیتی نبیند جز از راستی
بدو باشد افزونی و کاستی.فردوسی.از تمامی دان که پنج انگشت باشد مرد را
باز چون شش گردد آن افزونی از نقصان بود.عنصری.افزونیی که خاک شود فردا
آن بی گمان کمیست نه افزونی.ناصرخسرو.همیشه تا بجهان در کمی و افزونی
حسود جاه تو کم باد و عمرت افزون باد.انوری.- افزونی آب ؛ مد. ( منتهی الارب ).
- افزونی اندر روشنائی و تنومندی ؛ زائد فی التنور والعظم : و ازآن افزونی است اندر روشنائی و تنومندی گروهی او را زائد فی النور والعظم خوانند. ( از التفهیم بیرونی ).
- افزونی بتعدیل ؛ زائد فی التعدیل : و از آن
[ زیادت و نقصان ] افزونی است به تعدیل. او را «زائد فی التعدیل » خوانند. ( از التفهیم بیرونی ).
- افزونی بحساب ؛ زائد فی الحساب : و از آن [ زیادت و نقصان ] افزونی است به حساب... و از «زائد فی الحساب » باشد. ( از التفهیم بیرونی ).
- افزونی بعدد ؛ زائد فی العدد : و از آن [ زیادت و نقصان کواکب ] افزونی است به عدد... و او را «زائد فی العدد» نام کنند. ( ازالتفهیم بیرونی ).
- افزونی جستن ؛ افزایش طلبی. فزونی جوئی. تعدی. ( یادداشت دهخدا ). تعدی. ( تاج المصادر بیهقی ).
- افزونی خواستن ؛ افزونی طلبی. افزایش و بیش خواستن. ( از یادداشتهای دهخدا ). استمجاد. ( منتهی الارب ).
- افزونی خواه ؛ افزونی طلب. بیش طلب. ( از یادداشتهای دهخدا ).
- افزونی خواهی ؛ افزونی طلبی. بیش و افزونی جوئی. ( از یادداشتهای دهخدا ).
- افزونی دادن ؛ ترجیح. ( دهار ) ( تاج المصادر بیهقی ). تفضیل. رجحان دادن. برتری نهادن.
- افزونی در رفتن ؛ زائد فی المسیر : یکی از آن [ زیادت و نقصان ] فزونی است در رفتن. او را «زائد فی المسیر» خوانند. ( از التفهیم بیرونی ).

معنی کلمه افزونی در فرهنگ معین

( اَ ) (حامص . ) بسیاری ، فراوانی .

معنی کلمه افزونی در فرهنگ عمید

فراوانی، بسیاری، بیشی.

معنی کلمه افزونی در فرهنگ فارسی

بسیاری فراوانی بیشی .
جزیره ای ... یکی از جزایر کور اردشیر خوره .

معنی کلمه افزونی در ویکی واژه

بسیاری، فراوانی.

جملاتی از کاربرد کلمه افزونی

ترسم از افزونی دیدار تو کم شود اندوه خریدار تو
سپس هیأتی را به نمایندگی از طرف بازار و علما انتخاب کردند و نزد میرزا حسین خان پیرنیا (موتمن الملک) رئیس مجلس فرستادند تا ناخشنودی بازار را از جمهوری رضا خانی به اطلاع برساند. در دوم فروردین ۱۳۰۳ شمسی. چندین هزار بازاری به همراه جمعی از طلاب در صحن و اطراف مجلس، جمع شدند و علیه جمهوری شعار دادند و خواستار دریافت پاسخ به اعتراض‌های خود شدند. نخست وزیر به اتفاق گروهی از افسران سعی کرد جمعیت را پراکنده کند، ولی مردم مقاومت کردند. خشونت و تشنج رو به افزونی، سبب شد که موتمن الملک، رضا خان را تهدید به رأی عدم اعتماد کند. رضا خان مجبور شد که عملیات خود را متوقف سازد.
قوله تعالی: وَ لا تُؤْمِنُوا استوار مگیرید إِلَّا لِمَنْ تَبِعَ دِینَکُمْ مگر هم‌دینان خویش را، قُلْ إِنَّ الْهُدی‌ هُدَی اللَّهِ گوی یا محمد (ص) که: دین دین خدایست، و راه نمونی راه نمونی وی، أَنْ یُؤْتی‌ أَحَدٌ مِثْلَ ما أُوتِیتُمْ استوار مگیرید که هیچکس را آن دهند که شما را دادند أَوْ یُحاجُّوکُمْ عِنْدَ رَبِّکُمْ و استوار مگیرید که ایشان فردا بنزدیک خداوند شما حجّت آرند بر شما قُلْ إِنَّ الْفَضْلَ بِیَدِ اللَّهِ گوی یا محمد (ص) که این افزونی و برتری خلق را بر یکدیگر بدست خداست، یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ میدهد او را که خود خواهد، وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ (۷۳) و خدای فراخ‌دار، فراخ‌بخش، فراخ‌توان است، بسزایها دانا.
ز روزافزونی اقبال و دولت صفی الله، شد سلطان سلیمان
سفر تفریحی از ابداعات انگلستان بود و ریشه در عوامل جامعه شناختی داشت. بریتانیا نخستین کشور اروپایی بود که انقلاب صنعتی را آغاز نمود و جامعه صنعتی نخستین جامعه‌ای بود که فرصت تفریح را برای تعداد روزافزونی از مردم فراهم می‌آورد. در شروع کار این تفریحات برای طبقه کارگری ممکن نبود بلکه صاحبان ماشین تولید مالکین کارخانجات و تجار و اقتصاد مدارها از این فرصت بهره‌مند بودند. بدین ترتیب طبقه متوسط هم پدید آمد.
هم فتح ترا بر عدد افزونی هم وهم ترا از عدم آگاهی
از جدیدترین نظریات الهیاتی مسیحیت است که خاستگاه اولیهٔ آن بنا به شرایط اجتماعی . سیاسی خاص، آمریکای لاتین بوده‌است. پس از آن، رواج روز افزونی در آفریقا و آسیای جنوب شرقی پیدا کرده‌است.
در ماده سوم با توجه به ویژگی‌های دوران جدید (جهانی‌شدن اقتصاد، روزافزونی تحرک، ارتباطات، همزیستی و وابستگی متقابل، مهاجرت‌های گسترده و رانده شدن کل ساکنین مناطق، شهرنشینی و دگرگونی الگوهای اجتماعی) تآکید شده مدارا از هر زمان دیگری مهم‌تر است. چرا که هر بخش از جهان نمودی از گوناگونی است و نامدارئی و نفاق بگونه‌ای فزاینده هر منطقه‌ای را تهدید می‌کند و این امر به یک کشور محدود نمی‌شود، بلکه یک خطر جهانی است.
در «صددر» آمده: «خدایگان به افزونی مرغی بیافریده است که او را «آشوزوشت» خوانند و «بهمن‌مرغ» نیز خوانند.
از دهه ۱۹۶۰ میلادی «ارکا» محبوبیت روزافزونی یافت و اکنون هر دو نام به کار برده می‌شوند. عده‌ای از پژوهشگران نام ارکا را ترجیح می‌دهند تا واژهٔ با بار منفی «قاتل» به‌کار برده نشود.
آقا رستم حاکم مستقل سوادکوه سلسلهٔ روزافزونیان را در سال ۸۹۷ هجری بنیان گذاشت. این حکومت کوچک که در ابتدا فقط در سوادکوه می‌زیست کم‌کم در اوایل دههٔ ۹۰۰ سراسر مناطق مرکزی و شرقی طبرستان را تحت فرمان گرفت و به مبارزه با مرعشیان پرداخت، چنانچه در سال ۹۰۴هجری کمال‌الدین بن شمس‌الدین مرعشی که به‌تازگی حکومت پدرش را ارث برده‌بود را به‌قتل رساند و بزرگان مرعشیان تا زمان مرگ آقا رستم روزافزون از خود حرکتی نشان ندادند.
دفع افزونی به نسبت مختلف گردد از آنک هست بازوبند را در گاو بحری عنبری
أَوْ یُحاجُّوکُمْ عِنْدَ رَبِّکُمْ این هم از سخن جهودان است، یعنی: و لا تؤمنوا بان یحاجّوکم عند ربّکم، لانّکم اصحّ دینا منهم، فلا یکون لهم الحجّة علیکم. میگوید: استوار مدارید که ایشان فردا بنزدیک خدا با شما حجّت گیرند، از بهر آنکه دین شما راست ترست، و حجّت شما قوی‌تر، و ایشان را بر شما حجّت نه. ابن جریح گفت: معنی آیت آنست که جهودان سفله خویش را میگفتند که جز هم دینان خویش را تصدیق مکنید و استوار مگیرید. نباید که کسی دیگر را آن دهند که شما را دادند، پس چه فضل بود شما را بر ایشان، چون ایشان آن دانند که شما دانید؟ و آن گه فردا بنزدیک خدا با شما حجّت گیرند و گویند: دین ما شناختید و بدرستی آن اقرار دادید، مکنید ایشان را تصدیق تا امروز بعلم چون شما نباشند، و فردا بنزدیک خدا بر شما حجّت نیارند. پس ربّ العالمین بجواب ایشان گفت ردّا علیهم و تکذیبا لهم. قُلْ إِنَّ الْفَضْلَ بِیَدِ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشاءُ. ای محمد (ص)، گوی ایشان را که افزونی در علم و حکمت، و این فضل و کرامت در ید خدا است، آن کس را دهد که خود خواهد.
وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ یَعْلَمْهُ اللَّهُ این لفظیست از الفاظ وعده، چنانک گویند گوید اگر مرا ایدون کنی بدانم آن از تو، یعنی پاداش کنم وَ تَزَوَّدُوا و قومی از عرب یمن بحج می‌آمدند بی زاد و تکیه ایشان بر صدقات حاج بود، رب العالمین ایشان را گفت وَ تَزَوَّدُوا زاد بر گیرید، تا بر دل مردمان گران نباشید، و وبال ایشان نگردید، آن گه سفر آخرت با یاد ایشان داد، و زاد آن سفر بر زاد این سفر دنیا افزونی نهاد، و شرف داد و گفت: فَإِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوی‌ بهتر زادی زاد سفر آخرت است یعنی تقوی قال سهل بن عبد اللَّه لا معین الا اللَّه، و لا دلیل الّا رسول اللَّه، و لا زاد الّا التقوی.» بو مطیع بلخی حاتم اصم را گفت که بما چنان رسید که تو بی زاد بادیه باز می‌بری؟ جواب داد: که من در بادیه بی زاد نباشم، اما زاد من چهار چیز است: اول آنست که همه دنیا ملک و ملک اللَّه دانم، دیگر همه خلق را بندگان و رهیکان اللَّه دانم، سدیگر هر چه مخلوقات و محدثات است همه در ید اللَّه دانم، چهارم قضاء اللَّه در همه زمین روان دانم. بو مطیع گفت نیکو زادی که زادتست! بادیه قیامت باین زاد توان بریدن.
یا بَنِی إِسْرائِیلَ ای فرزندان یعقوب اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ یاد کنید و یاد دارید نعمت من الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ آن نیکو کاری و نواخت که من بر شما کردم وَ أَنِّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَی الْعالَمِینَ و شما را افزونی دادم و بهتری بر جهانیان روزگار شما.
حسد آرزوی زوال نعمت از دیگریست. در مقابل نصح یا خیرخواهی است که ادمی طالب بقآ یا افزونی نعمت برای دیگریست.
زمانی آز دنیاوی زمانی حرص افزونی زمانی رسم سگ طبعی زمانی شر شیطانی
سر برآورد کای سری چونی کاندرین درد بادت افزونی
در دهه‌های اخیر، با شناخت بیشتر نقش کالستون در تجارت برده ، انتقاداتِ روزافزونی نسبت به بزرگداشت کالستون در بریستول وجود داشته‌است.
سید رضا فاطمی‌امین پیشتر در مجلس ایران استیضاح شده بود ولی آن استیضاح رأی نیاورد و او توانست با رأی نمایندگان، همچنان وزیر باقی بماند. او چند بار هم برای توضیح دربارهٔ عملکردش به مجلس فراخوانده شده بود. فاطمی امین اولین وزیر استیضاحی دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران است. فاطمی امین به دلیل افزایش سرسام‌آور قیمت خودروهای داخلی، بی‌توجهی به ارتقای کیفیت آنها، جلوگیری از واردات خودرو و ایجاد بازار انحصاری و غیررقابتی با انتقادهای روزافزونی روبرو شده بود.