ایستگاه فضایی

ایستگاه فضایی

معنی کلمه ایستگاه فضایی در فرهنگستان زبان و ادب

{space station} [حمل ونقل هوایی] سازه ای دائمی و بسیار بزرگ که در فضا و در مدار زمین قرار می گیرد و از آن به عنوان پایگاهی برای تحقیقات و آزمایش های فضایی استفاده می شود

معنی کلمه ایستگاه فضایی در دانشنامه عمومی

ایستگاه فضایی نوعی سازه است که برای زندگی و کار بشر در فضا طراحی و ساخته شده است. تاکنون تنها ایستگاه های مدار پایین به مرحلهٔ بهره برداری رسیده اند که آن ها را «ایستگاه مداری» نیز می خوانند. تفاوت ایستگاه فضایی با فضاپیماهای دیگر این است که در ایستگاه فضایی امکانات اساسی پیش رانی یا فرود بر زمین وجود ندارد؛ در عوض از وسایل نقلیهٔ دیگر برای ترابری ( چه از ایستگاه چه به ایستگاه ) سود جسته می شود. ایستگاه های فضایی برای سکونت میان مدت طراحی شده اند که درازایش می تواند چند هفته، چند ماه و حتی چند سال باشد. تنها ایستگاه فضایی ای که هم اینک مورد استفاده است، «ایستگاه فضایی بین المللی» است. ایستگاه های فضایی پیشین الماز، سری سالیوت، اسکای لب و میر بودند.
تاریخچهٔ ساخت و توسعهٔ ایستگاه های فضایی به زمان جنگ سرد و اوج رقابت های فضایی بازمی گردد. زمانی که راکت ساترن ۵ توسط آمریکا و به دست دکتر ورنر فون براون و گروهش توسعه داده می شد، این مهندس آلمانی همواره ایدهٔ ساخت اقامت گاهی فضایی را در سر می پروراند. در همان سال ها هنرمندان برای آن که بتوانند این ایده را به شکلی بهتر برای مردم توضیح دهند، آثاری سینمایی خلق کردند که در آن ها ایستگاه های فضایی به تصویر کشیده شده بودند. این ایستگاه ها به شکل دایره ای و چرخان بودند؛ زیرا در حالت فرضی، باید با چرخش خود، گرانش مصنوعی ایجاد می کردند. در این آثار سینمایی، مردمان بسیاری به ایستگاه سفر می کردند و در آنجا کسب وکار به راه انداخته بودند؛ سفینه ها نیز همچون کشتی هایی که در بندر پهلو می گیرند، به سمت ایستگاه حرکت می کردند. به تازگی مشابه چنین ایده ای در فیلم الیسیوم ( Elysium ) به تصویر کشیده شد.
این ایستگاه ها همچون هتل های بین راهی بودند و انسان ها می توانستند از آنجا به سمت ماه یا مریخ نیز حرکت کنند. این ایده بسیار فرازمانی بود؛ اما دقیقاً همان چیزی بود که دکتر براون در ذهن داشت. این ایده با وجود پیشرفت های امروزه نیز قابل اجرا نیست؛ اما دانشمندان توانسته اند ایدهٔ اصلی ساخت ایستگاه فضایی را عملی کنند و این کار برای نخستین بار توسط اتحاد جماهیر شوروی انجام شد. نخستین ایستگاه فضایی، در سال ۱۹۷۱ به فضا پرتاب شد و از آن زمان به بعد، آمریکا و شوروی همواره ایستگاه یا ایستگاه هایی در مدار داشته اند. نخستین ایستگاهی که در مدار زمین قرار گرفت، ایستگاه فضایی سالیوت ( Салю́т ) بود که یک پروژهٔ علمی نظامی به شمار می رفت و شوروی حساسیت بسیاری روی آن داشت و سعی می کرد جزئیاتی از آن فاش نشود و در اختیار آمریکایی ها قرار نگیرد. ایستگاه فضایی بین المللی در خود فضانوردانی را جا داده است. در آنجا فضانوردان به کارهای خود رسیدگی می کنند و مجبور هستند تا در ایستگاه فضایی کار کنند پس از ایستگاه فضایی سالیوت، حال نوبت به آمریکایی ها رسیده بود تا به این عرصه وارد شوند. اسکای لب، نخستین ایستگاه فضایی آمریکا در مدار زمین بود که در سال ۱۹۷۳ میلادی توسط راکت ساترن ۵ به یک باره به فضا ارسال شد. ایستگاه سالیوت یک پروژهٔ چندگانه بود که نخستین آن ها، سالیوت ۱ نام داشت و در واقع این ایستگاه ترکیبی از سیستم فضاپیماهای آلماز و سایوز بود. آلماز، سیستمی نظامی بود که برای اهداف فضایی توسط وزارت دفاع شوروی طراحی شده بود؛ اما بعدها نوع کاربری آن تغییر کرد و به بخشی از ایستگاه سالیوت ۱ تبدیل شد.

معنی کلمه ایستگاه فضایی در دانشنامه آزاد فارسی

ایستگاه فضایی (space station)
سازه ای بزرگ و طرّاحی شده برای اقامت بلندمدت انسان در فضا. از ایستگاه های فضایی برای رصدهای اخترشناسی، نقشه برداری از زمین، و همچنین، بررسی های زیست شناختی و فرآوری مواد در شرایط بی وزنیاستفاده می کنند. سالیوت۱ شوروی (۱۹۷۱) نخستین ایستگاه فضایی بود. در ۱۹۷۳، ناسا اسکای لبرا به فضا فرستاد. هستۀ اصلی ایستگاه فضایی میرشوروی در ۱۹۸۶ پرتاب شد. در ۱۹۹۸، نخستین بخش ایستگاه فضایی بین المللی به فضا پرتاب شد که آن را امریکا، روسیه، و چهارده کشور دیگر مشترکاً ساختند.

معنی کلمه ایستگاه فضایی در ویکی واژه

سازه‏ای دائمی و بسیار بزرگ که در فضا و در مدار زمین قرار می‏گیرد و از آن به‌عنوان پایگاهی برای تحقیقات و آزمایش‌های فضایی استفاده می‏شود.

جملاتی از کاربرد کلمه ایستگاه فضایی

ناسا در تاریخ ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۰، اعضای مأموریت اس‌تی‌اس-۳۳۵/۱۳۵ را اعلام کرد. این برای اولین بار است که یک خدمهٔ ۴ نفره راهی ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌شوند. آخرین مأموریت فضایی شاتل‌ها که با چهار سرنشین انجام شد برمی‌گردد به ۲۸ سال پیش، مأموریت اس‌تی‌اس-۶. علت انتخاب ۴ فضانورد برای این مأموریت نبود شاتل فضایی جایگزین در صورت نیاز به نجات فضانوردان است. در صورتی که امکان بازگشت فضانوردان به زمین از طریق شاتل ممکن نباشد آن‌ها به ایستگاه فضایی می‌روند و طی یک‌سال با استفاده از کپسول‌های سایوز به زمین بازمی‌گردند. تعداد کم فضانوردان در عین حال به افزایش ظرفیت باری فضاپیما کمک کرده‌است.
سه ایستگاه فضایی نظامی با خدمه، بین سال‌های 1973 تا 1976 پرتاب شدند: سالیوت 2، سالیوت 3 و سالیوت 5. برای پوشاندن جنبه نظامی برنامه، سه ایستگاه آلماز پرتاب‌شده به عنوان ایستگاه‌های فضایی غیرنظامی سالیوت معرفی شدند. سالیوت 2 کمی پس از قرار گرفتن در مدار شکست خورد، اما سالیوت 3 و سالیوت 5 هر دو آزمایش‌های موفق با خدمه را انجام دادند. پس از سالیوت 5، وزارت دفاع شوروی در سال 1978 تشخیص داد که زمان و منابع مصرف‌شده برای نگهداری ایستگاه‌ها نسبت به مزایای آن در مقایسه با ماهواره‌های شناسایی خودکار بیشتر است.
تلستار ۱۸ در ۹ نوامبر ۲۰۱۷ توسط لیونل مسی در مسکو ارائه شد. رونالدو فوتبالیست بازنشسته برزیلی با معرفی یک تلاستار ۱۸ که در مارس ۲۰۱۸ به فضا برای خدمه ایستگاه فضایی بین‌المللی فرستاده‌شد، جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸ را افتتاح کرد؛ این توپ در ماه ژوئن به زمین بازگشت.
پایان فرایند ساخت ایستگاه برای سال ۱۳۸۹ (۲۰۱۰ میلادی) برنامه‌ریزی شده‌است. پس از تکمیل، ایستگاه فضایی، نزدیک به ۱۲۰۰ متر مکعب فضا برای زندگی، کار و پژوهش فضانوردان، دارا خواهد بود.
گفتگوی کایروبو با فضانورد ژاپنی در درون ایستگاه فضایی بین‌المللی چند دقیقه به طول می‌انجامد و در طول آن، این ربات به ابراز «نظر کلی» در مورد موضوعات گوناگون می‌پردازد.
در ۱۵ نوامبر ۲۰۲۰ ناسا برای بار دوم با به‌کارگیری فضاپیمایی که اسپیس‌اکس آن را ساخته‌است، سه فضانورد آمریکایی مایکل هاپکینز، ویکتور گلاور و شنون واکر، و یک فضانورد ژاپنی، سوئیچی ناگوچی را از از مرکز فضایی کندی در ایالت فلوریدا برای یک مأموریت شش‌ماهه به سوی ایستگاه فضایی بین‌المللی فرستاد.
سازمان فضایی اروپا دارای تجربه در ساخت ایستگاه فضایی نیست، اما فضانوردان این سازمان چندین بار در قالب برنامه‌های مشترک به ایستگاه فضایی میر سفر کرده بودند. آزمایشگاه فضایی کلمبوس در اصل به عنوان یک آزمایشگاه مداری مستقل طراحی شده بود. پس از ورود اروپا به پروژه ایستگاه فضایی بین‌المللی، تغییراتی در طراحی آزمایشگاه داده، قابلیت اتصال به ایستگاه در آن تعبیه شد. مشارکت دیگر اروپا در این پروژه، فرستادن فضاپیمای ترابری خودکار توسط موشک پرقدرت آریان-۵ به ایستگاه فضایی است.
پوشش زنده‌ی پرتاب فضانوردان ناسا بر فراز کپسول کرو دراگون و موشک فالکون ۹ اسپیس ایکس که در بامداد ۲۷ مه لغو شد، توانست رکورد تعداد بازدید در کانال یوتیوب ناسا را بشکند. ناسا قرار بود در ۲۷ مه، دو فضانورد خود، داگ هرلی و باب بنکن را با استفاده از کپسول و موشک ساخت اسپیس ایکس به ایستگاه فضایی بین‌المللی ارسال کند که به‌دلیل شرایط نامساعد جوی این پرتاب لغو و به شنبه ۱۰ خرداد ساعت ۲۳:۵۳ موکول شد.
سازمان فضایی ژاپن نیز به مانند همتای اروپایی خود، آزمایشگاه فضایی کیبو را به عنوان آزمایشگاه مداری مستقل طراحی کرده بود. آن طرح نیز مانند طرح کلمبوس تبدیل به یکی از بخش‌های ایستگاه فضایی بین‌المللی شد.
ایستگاه فضایی بین‌المللی پس از تکمیل دارای ۱۴ بخش خواهد بود که دارای فشار هوا و مناسب برای زندگی و کار انسان هستند. کل این مجموعه فضای مفیدی معادل ۱۲۰۰ متر مکعب فراهم خواهد آورد. این بخش‌ها شامل چندین آزمایشگاه، بخش‌های ویژه اتصال، محفظه‌های هوایی و واحدهای مسکونی هستند. بخش‌های ایستگاه فضایی بین‌المللی به وسیلهٔ شاتل فضایی، پروتون یا موشک سایوز به مدار زمین فرستاده می‌شوند.