استخاره

معنی کلمه استخاره در لغت نامه دهخدا

استخاره.[ اِ ت ِ رَ ] ( ع مص ) استخارت. خواستن بهترین اَمرین. ( منتهی الارب ). بهترین خواستن. طلب خیر کردن. نیکوئی جستن. ( منتهی الارب ): شیر... پس از... استخارت او [گاو] را مکان اعتماد داد. ( کلیله و دمنه ). او را پیش خواند و فرمود که پس از تأمل بسیار و استخارت... ترا بمهمی بزرگ اختیار کردیم. ( کلیله و دمنه ). || خیر خواستن از خدای تعالی. ( تاج المصادر بیهقی ): بموجب این مقدمات بعد از استخارت فضل خدای و استشارت عقل رهنمای... ( التوسل الی الترسل ). منتصر این اشارت قبول کرد و بعد از استخارت نهضت فرمود. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 222 ). حال او [ابوالفتوح والی مولتان ] بسلطان انهاء کردند حمیت اسلام و غیرت دین او را بر کفایت مضرت... او باعث و محرض شد و در این باب استخاره کرد و همت بر این مهم دینی گماشت. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 289 ). استخاره کرد و چون بحر خصم جوشان و خروشان در حرکت آمد. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 349 ). سلطان بعد از استخارت عزیمت بر آن غزو مصمم کرد. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 408 ). || مهربانی کردن خواستن از کسی. مهربانی خواستن. ( منتهی الارب ). || استخاره ضبع؛ چوب در سوراخ کفتار کردن تا از سوراخ دیگر بیرون شود. || استخاره منزل ؛ پاک و پاکیزه کردن جای را. ( از منتهی الارب ). || بانگ کنانیدن صیاد آهوبره را تا مادر را نزدیک وی آرد و صید کند. || آگاهی جستن از غیب در مآل کاری. نزد سنیان بچند دستور است مختصر آنکه دعای قنوت یا دیگر ادعیه خوانده بخسبند آنچه شدنی باشد مناسبات آن بخواب مشاهده کنند و اکثر شیعیان استخاره به این طور کنند که بعد از خواندن ادعیه چشم بسته تخمیناً مقام ثلث دانه های تسبیح را بدو انگشت میگیرند و از آنجا تا امام دو دو دانه طرح میکنند اگر در آخر یک دانه ماند علامت خیر است و اگر دو ماند علامت شر است. ( غیاث اللغات ). با قرآن یا سبحه و امثال آن تمییز بدی یا نیکی فعل منظوری را بدانسان که مأثور است خواستن. تفأل کردن با قرآن یا سبحه :
آن دم که دل بعشق دهی خوش دمی بود
در کار خیر حاجت هیچ استخاره نیست.حافظ.- امثال :
استخاره دل آدمی است .
اول استشاره بعد استخاره .
|| مطلق فال :
به روی غیر تو گر قصد یک نظاره کنم
همان بمصحف روی تو استخاره کنم.تأثیر ( از آنندراج ).- استخاره ذات الرقاع ؛ رقعه ذات الرقاع.نوعی است از استخاره که برای استجازت ارتکاب امری بر رقعه ای «اِفْعَل ْ» و بر رقعه دیگر «لاتَفْعَل ْ» نوشته آن رقعه ها را پیچیده زیر گوشه مصلی گذارند، بعداز ادای نماز چشم پوشیده یکی را از آن دو رقعه برآرند و از امر و نهی هرچه آید بدان کار کنند :

معنی کلمه استخاره در فرهنگ معین

(اِ تِ رِ ) [ ع . استخارة ] ۱ - (مص م . ) طلب خیر کردن . ۲ - (مص ل . ) برای انجام کاری با قرآن فال گرفتن . ۳ - فال نیک زدن ، ج . استخارات .

معنی کلمه استخاره در فرهنگ عمید

۱. تفٲل با قرآن، تسبیح، و مانندِ آن برای اقدام به کاری که در آن تردید داشته باشند: هر گه که دل به عشق دهی خوش دمی بُوَد / در کار خیر حاجت هیچ استخاره نیست (حافظ: ۱۶۲ ).
۲. طلب خیر و نیکویی کردن.
* استخارۀ ذات الرقاع: نوعی استخاره که بر تکه ای از کاغذ، «افعل» و بر تکۀ دیگر، «لاتفعل» می نویسند و آن ها را زیر سجاده می گذارند. پس از خواندن نماز چشم ها را بر هم می گذارند و یکی از آن دو را برمی دارند و هرچه از امر یا نهی به دست آید به آن عمل می کنند.

معنی کلمه استخاره در فرهنگ فارسی

طلب خیرکردن، نیکویی جستن، فال نیک زدن ، تفال باقر آن یاسبحه برای اقدام به کاری که در آن تردیدداشته باشند
۱ - ( مصدر ) نیکی خواستن به جستن طلب خیر کردن . ۲ - فال نیک زدن . ۳ - ( اسم ) به جویی به جست . ۴ - تفائ ل بقر آن برای اقدام بکاری . جمع : استخارات

معنی کلمه استخاره در دانشنامه آزاد فارسی

(در لغت به معنی طلب خیرکردن) در باورهای اسلامی توکل به خدا در کاری که خیر و شر آن بر انسان معلوم نیست. استخاره برای امور مباح یا برای ترک امر مستحبی که در تعارض با امر مستحب دیگری است رواست. بنابه روایات پیامبر (ص)، همان طور که به اصحاب خود قرآن می آموختند استخاره نیز آموزش می دادند که به صورت نماز و دعا بوده است. نماز استخاره نمازی مستحب و دو رکعتی است؛ مانند نماز صبح که پس از پایان نماز باید ۱۰۰ یا ۱۰۱ بار این دعا را خواند: «اَسْتَخیرُاللهَ بِرَحْمَتِهِ». سپس به آنچه از فعل یا ترک فعل که به دل الهام شده عمل کرد. سید محسن امین به نقل از موجز ابن فهد آداب و ترتیب استخاره به قرآن را، در موارد تحیّر و بلاتکلیفی، چنین بیان کرده است: پس از نیت قرآن را می گشایند و به اولین آیه ای که در اولین سطر صفحۀ دست راست می آید نگاه می کنند، اگر معنای آیه ناقص و یا قسمت اصلی آن در صفحۀ قبل بود به آن رجوع می کنند. اگر مضمون آیه حاکی از رحمت یا امر به خیر بود «خوب» است و اگر آیه نشان از غضب یا نهی و امر به عقوبتی بود خوب نیست. بیشتر اهل سنت، استخاره را به معنای نماز استخاره و طلب خیر از خداوند قبول دارند و تفأل به قرآن را روا نمی دانند. شیعۀ امامیه با استناد به احادیثی چون «کان رسول الله یُحِبُّ الفال و یکره الطَیَره»، (پیامبر اکرم (ص) فال خوب را خوش می داشت و از فال بدزدن یا به دل بدآوردن اکراه داشت) عمل به آن را از دیرباز بی اشکال دانسته اند و استخاره های شگفت انگیز تاریخی عدیده ای نقل می کنند. افزون بر استخاره و تفأل با قرآن، استخاره با تسبیح و برگه های کاغذ یا استخارۀ ذاتُ الرّقاع (← ذات الرّقاع) نیز معمول است و کتاب هایی در آداب آن به عربی و فارسی نوشته اند. ولی همچنان که فقها فتوا داده اند عمل بر وفق نتیجۀ استخاره شرعاً واجب و الزامی نیست ولی چون عمل نکردن به استخاره اثرات تربیتی سویی به دنبال دارد توصیه کرده اند که از استخاره های غیر جدّی که قصد عمل به آن وجود ندارد، پرهیز شود. نکتۀ اصلی در این زمینه این است که شخص در مواردی که می تواند با عقل و تجربه و مشورت تصمیم گیری کند، به استخاره متوسل نشود و تنها در موارد تحیّر که هیچ راه دیگری پیش پای انسان نیست با توسّل قلبی به خداوند و اعتقاد راسخ به نصرت او اقدام به استخاره کند، ولی طلب خیر از خداوند و دعا و نماز مسلّماً در همه حال ممدوح است.

معنی کلمه استخاره در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] استخاره در لغت به معنی خواستن بهترین، بهترین خواستن، طلب خیر کردن و نیکویی جستن است. اما در اصطلاح، عبارت است از نوعی دعا و توکل و توسل به خداوند در انجام امری که خیر و شر آن بر انسان پوشیده است. از این عنوان در باب صلات به مناسبت ذکر نماز استخاره سخن گفته شده است.
استخاره درخواست توفیق و راهنمایی از خداوند در کار مورد نظر به بهترین و نیکوترین چیز.
معانی ذکر شده برای استخاره
برخی برای استخاره چهار معنا ذکر کرده اند:
۱. درخواست اختیار خیر از خداوند برای بنده.
۲. درخواست آگاهی بخشی بر آنچه خیر است.
۳. درخواست فراهم آمدن آنچه خیر است.
۴. طلب عزم بر آنچه خیر است.
برخی دیگر، دو معنای آخر را به دو معنای اول بازگردانده اند.
برخی نیز همۀ معانی را به معنایی که در تعریف آمده است، ارجاع داده اند.
حکم استخاره
استخاره برای ترک واجب و انجام حرام، صحیح نیست، لیکن برای بقیّۀ کارها حتی ترک امر مستحب یا انجام مکروه در صورت شکّ در بقای رجحان، مستحب و ترک آن، مکروه است.
شیخ مفید می گوید: «استخاره کردن (خیر خواستن از خداوند)در امور که از آن نهی شده یا محرم یا در اداء فرایض درست نیست؛ بلکه استخاره درامور مباح یا برای ترک امر مستحبی به جهت تعارض اش با امر مستحب دیگر وارد است.»
استخاره در سنت پیامبر (ص)
...
[ویکی شیعه] اِسْتِخاره ، از سنت های مسلمانان، در لغت به معنای طلب خیر و در اصطلاح به معنای واگذاری کار به خداوند در هنگام شک و تردید است. در استخاره فرد تصمیم خود را به نتیجه استخاره واگذار می کند و به واسطۀ آن از حیرت و شک بیرون می آید. استخاره با قرآن، تسبیح و رقاع صورت می پذیرد. اگرچه رجوع به عالمان دین برای استخاره امری رایج است؛ اما گفته شده است اصل این است هر کس برای خود استخاره کند.
استخاره در لغت ، طلب و خواستن بهترین در امری است ، اما در اصطلاح دینی ، واگذاردن انتخاب به خداوند در کاری است که انسان در انجام دادن آن درنگ و تأمل دارد. گاه در روایات ، استخاره مشاوره ای با خداوند دانسته شده است . به گفته بحرانی در روایات به ۴ معنا به کار رفته است:
معانی یادشده به دو معنا بازمی گردد:
[ویکی اهل البیت] استخاره، عنوانی عام برای آن گونه از آداب دینی که با انجام دادن آنها، شخص انتخاب احسن را از خداوند می طلبد.
استخاره در لغت ، طلب و خواستن بهترین در امری است اما در اصطلاح دینی ، واگذاردن انتخاب به خداوند در کاری است که انسان در انجام دادن آن درنگ و تأمل دارد. گاه در روایات ، استخاره مشاوره ای با خداوند دانسته شده است در منابع دینی از دیرگاه درباره استخاره گفت گو شده و برای آن آدابی از دعا، نماز و ذکر بیان گردیده است .
استخاره کردن در امری که در شرع حکمی روشن دارد، روا نیست و تنها در کارهای مباح یا در انتخاب میان دو مستحب ، نیکو و پسندیده است .
از برخی روایات چنین برمی آید که در دوره پیش از اسلام ، نوعی «استخاره از الله » در میان عرب معمول بوده است ولی درباره چگونگی آن شرحی داده نشده است . از نخستین نمونه های عمل به استخاره در دوره اسلامی روایتی از حضرت امام علی علیه السلام است ، مبنی بر این که چون پیامبر صلی الله علیه و آله وی را به یمن فرستاد، او را بر بکارگیری استخاره ، آنگاه که تصمیم گیری دشوار گردد، ترغیب کرد.
همچنین به هنگام رحلت حضرت رسول صلی الله علیه و آله و بروز اختلاف نظر میان صحابه در کیفیت دفن آن حضرت ، به دنبال دو کس فرستادند که یکی به شیوة مکیان زمین را می شکافت و یکی به روش مدنیان لحد می ساخت ؛ آنگاه عبارت «اللهم خِرْلِرَسولِک » را بر زبان آوردند و امر را بر آن نهادند که هر یک زودتر رسد، روش او را بکار بندند.
استخاره و طلب کردن بهترین از خداوند نزد مذاهب گوناگون اسلامی امری پسندیده شمرده شده و در این باره احادیثی چند از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و ائمه اطهار علیهم السلام نقل شده است .
در حدیثی نبوی به روایت جابر به چگونگی نماز استخاره پرداخته شده است . در این حدیث که از منابع اساسی در مباحث فقهی مربوط به نماز استخاره به شمار می آید، دعای ویژه ای نیز برای تعقیب این نماز آمده است در منابع امامیه به علاوه ، احادیث دیگری به نقل از ائمه علیهم السلام در آداب نماز استخاره آمده است . نماز استخاره نزد فقیهان از نمازهای مستحب یا مسنون شمرده شده است .

معنی کلمه استخاره در ویکی واژه

طلب خیر کردن.
برای انجام کاری با قرآن فال گرفتن.
فال نیک زدن،
استخارات.

جملاتی از کاربرد کلمه استخاره

ناصرالدین شاه در این زمان ۳ نفر را برای امر صدارت در نظر داشت، «قوام‌الدوله» میرزا عباس‌خان تفرشی، «عضدالملک» (علی‌رضاخان عضدالملک) و امین‌السلطان، شاه دست به استخاره زد، تا یکی از آن‌ها را برای صدارت انتخاب کند، ولی استخارهٔ امین‌السلطان بد آمد و ۲ نفر دیگر خوب، تصمیم شاه در نهایت امر این بود، که امین‌السلطان را به صدارت برگزیند.
تا داده ام عنان توکل ز دست خویش کارم همیشه در گره از استخاره هاست
پس از نمایش فیلم تحلیل‌های مختلف اجتماعی و سیاسی پیرامون اثر شکل گرفت. در یکی از مشهورترین واکنش‌ها، محسن مخملباف در سال ۱۳۶۶ پس از اکران فیلم در نامه‌ای به محمد بهشتی- رئیس وقت فارابی- می‌نویسد اجاره‌نشین‌ها یک فیلم ضد انقلاب است و او پس از تماشای فیلم تصمیم داشته نارنجک به خود ببندند، مهرجویی را بغل کند و ضامن را بکشد. اما با قرآن استخاره کرده و نتیجه خوب نیامده است. او از بهشتی در این نامه می‌خواهد از اکران فیلم جلوگیری کند.
نمی روم قدمی راه بی اشاره دل که خضر راه نجات است استخاره دل
استخاره در لغت به معنای بهترین خواستن و خیر خواستن است و در اصطلاح دینی، واگذاردن انتخاب به خداوند در کاری است که انسان در انجام دادن آن درنگ و تأمل دارد. مردم در مواردی که خیر و صلاح کار خود را ندانند، به استخاره متوسل می‌شوند.
هر گَه که دل به عشق دهی، خوش دمی بود در کارِ خیر حاجتِ هیچ استخاره نیست
این مجموعه شامل ۲۰ برگ با رنگ‌های متفاوت است که بر روی هر یک استخاره‌ای نوشته شده و پاسخ آن در زیر برگ یا در روی پاکت جواب داده شده است، پاکت‌ها مهر و امضای محمدعلی شاه را دارد.
ز استخاره زاهد بزیر خرقه کید ز دیگ جوش فقیر و درون پر جوشش
استخاره هم مثل همینست. آن را هم ملاها برای استفاده خود درست کرده‌اند.
روزی که فال منصب دیوانگی زدم زنجیر سبحه گشت پی استخاره ام
بسم ﷲ الرحمن الرحیم ــ پروردگارا اگر من عجالتاً با همین وضعی که دارم در سلطنت و پادشاهی بمانم و صبر کنم و تحمل نمایم عاقبت برای من خوب است و نتیجهٔ خیر خواهد داد که استخاره خوب بیاید والّا فلا یا دلیلَ المتحیرین یااﷲ... محمدعلی
در اوایل سال ۱۳۴۰ (خورشیدی) اعضای مذهبی نهضت مقاومت ملی ایران به رهبری سید محمود طالقانی، مهدی بازرگان، و یدالله سحابی نیاز دیدند که تشکلی ایجاد کنند که علاوه بر عناصر ملی به مباحث مذهبی نیز توجه داشته باشد. سیدجوادی از آغاز گفتگوها، تا نتیجه‌گیری و انتخاب نام نهضت آزادی ایران و عضویت در آن، در جلسه‌ها شرکت داشت. در جلسه دوم (که در خانه سیدجوادی برگزار شده بود) سید محمود طالقانی برای عضویت در این تشکیلات استخاره کرد و در نتیجه استخاره خوب آمد. با اینکه سیدجوادی جزء مؤسسین نهضت بود اما به لحاظ محذوریات شغلی (که قانوناً قاضی دادگستری از شرکت در احزاب منع شده بودند) نامی از سیدجوادی برده نشد.[نیازمند منبع]
در منابع شیعی از فضیلت قرائت این سوره در نمازهای نافله یاد شده‌است. همچنین به اتفاق مذاهب فقهی از جمله شیعه، قرائت این سوره در نماز استخاره مورد تاکید قرار گرفته است.
رندیست ره سلامت ای دل! من کرده‌ام استخاره، صد بار
اگر بنا بود مردم کارهای خود را با استخاره راه اندازند و نیک و بد و سود و زیان را با استخاره تشخیص دهند چرا خدا بایشان عقل می‌داد؟.. عقل برای همینست که مردم نیک و بد و سود و زیان خود را با آن تشخیص دهند.
در انتظار وصال تو ساعتی صد بار به مصحف دل سی پاره استخاره کنم
مردان عنان به دست توکل نداده اند تو سست عزم در گرو استخاره ای
مرا چو سبحه گره آن زمان به کار افتاد که کار من ز توکل به استخاره رسید
گر جان طلب کند ز تو جانان روان بده در کار خیر حاجت هیچ استخاره نیست
بسم اﷲ الرحمن الرحیم ــ پروردگارا اگر در ۱۷ ربیع‌الاول سلطان احمد را ختنه بکنند صلاح است و خوب است استخاره خوب بیاید و اگر صلاح نیست استخاره بد بیاید… محمدعلی