دندریت
معنی کلمه دندریت در دانشنامه عمومی

دندریت

معنی کلمه دندریت در دانشنامه عمومی

دارینه یا دِندریت ( به انگلیسی: Dendrite ) زائده های رشته مانندیست که به جسم سلولی نورون ها، متصل هستند. دِندریت ها نقشِ آورندهٔ پیام های صادر شده از سلول حسی مجاور یا نورون های رده بالاتر به درون سلول را به عهده دارند. این پیام های عصبی، به صورت سیگنال های الکتریکی در درازایِ دِندریت ها حرکت می کنند.
دِندریت ها معمولاً بیش از یک عدد، کوتاه و منشعب ( بسیار بلند در نورون های حسی، سلول های پورکینیه در مخچه و سلول های پیرامیدال در مغز ) هستند و دارای همه ارگان ها به جز دستگاه گلژی، ختم به انشعابات ظریف و متعدد در انتها. وظیفه آن گیرنده اصلی نورون ( انتقال تحریکات دریافتی سایر نورون ها یا سلول های حساس به پریکاریون ) است.
در درازنای دندریت ها، برآمدگی های کوچکی که بیشتر از اکتین ساخته شده است، بیرون می زنند این برآمدگی ها را خارهای دِندریتی ( dendritic spines ) می نامند. در محل این برآمدگی ها بیشتر پیوندها به آکسونها ایجاد می شود شکل خارهای دِندریتی در نیرومندی ترارسانش پیام عصبی نقش دارد. هرچه نیرومندی یک سیناپس بیشتر باشد، خارهای دِندریتی بزرگتر خواهد بود.
گفتنی است نورون های حرکتی آکسون بلند و دِندریت کوتاه دارند.
دندریت (فلز). دندریت در متالورژی یک ساختار شاخه ای از کریستال ها است که با سرد کردن فلز مایع رشد می کند. این شکل با رشد سریع در جهت های کریستالوگرافی که دارای انرژی مطلوب هستند به وجود می آید. این رشد دندریتی تأثیرات زیادی روی خواص ماده دارد.
دندریت ها در سیستم های تک جزئی و چند جزئی شکل می گیرند. برای تشکیل دندریت دمای مایع ( فلز مذاب ) باید به زیر دمای انجماد فوق سرد شود. ابتدا، دانه های جامد کروی شکل در این مایع فوق سرد شروع به رشد می کنند. با رشد دانه ها، شکل کروی ناپایدار شده و مانع انجماد می شود؛ بنابراین، شکل جامد شروع به رشد در جهت های کریستالی خاصی می کند. این جهت رشد ممکن است به دلیل ناهمسانگردی سطح انرژی در سطح مشترک مایع و جامد، یا به دلیل اتصال راحت تر اتم ها به سطح مشترک در صفحه های کریستالوگرافی مختلف یا هر دو دلیل، به وجود آید. در فلزات، جنبش های حاصل از اتصال ناچیز هستند. همچنین در فلزات، جامد در صدد کاهش مساحت سطوحی که انرژی سطح بالاتری دارند، برمی آید؛ بنابراین، دندریت ها همان طور که رشد می کنند نوک تیز تر می شوند. اگر ناهمسانگردی به انداز کافی بزرگ باشد، دندریت ها شکل مورفولوژی می شود. طول ریزساختار با مساوی قرار دادن انرژی سطح و انتقال حرارت حاصل از گرادیان دمایی در سطح مشترک به دست می آید.
با پیشرفت انجماد، تعداد اتم هایی که انرژی جنبشی خود را از دست می دهند افزایش می یابد که در نتیجه، فرایند گرمازا می شود. برای مواد خالص ( نه آلیاژی ) ، گرمای نهان در سطح مشترک مایع - جامد آزاد شده و در نتیجه تا زمانی که کل مذاب منجمد شود دما ثابت می ماند. نرخ رشد این شاخه های کریستالی به سرعت انتقال گرمای نهان در سطح مشترک بستگی دارد. این رشد دندریتی در مذاب فوق سرد، از کریستال های سوزنی شکل سهمی وار که در سرعت ثابت رشد می کنند تشکیل می شود. جوانه زنی و رشد تعیین کننده اندازه دانه در انجماد هموار و سرعت های رشد مختلف در دندریت های کنار هم تعیین کنندهٔ فاصله اولیه در رشد ستونی هستند. به طور کلی اگر مذاب به آرامی سرد شود، جوانه زنی کریستال های جدید کمتر از فوق سرد کردن است که با سرعت زیاد اتفاق می افتد. رشد دندریتی نتیجه حاصل از دندریت های با سایز بزرگ است. اما اگر سرد شدن با سرعت زیاد و به صورت فوق سرد اتفاق بیفتدتعداد جوانه ها افزایش یافته و اندازه دندریت ها حاصل کاهش می یابد.
معنی کلمه دندریت در دانشنامه آزاد فارسی
جملاتی از کاربرد کلمه دندریت

معنی کلمه دندریت در دانشنامه آزاد فارسی

دِنْدریْت (dendrite)
دِنْدریْت
(یا: دارینه) قسمتی از یاختۀ عصبییا نورن. دندریت ها رشته هایی باریک اند که از جسم یاخته منشعب می شوند، پیام های رسیده از سایر یاخته های عصبی را دریافت، و به جسم یاخته منتقل می کنند. اگر اثر ترکیبی این پیام ها به اندازۀ کافی قوی باشد، تنۀ یاخته تحریکی برقی در طول آکسون (رشتۀ نخ مانند یاختۀ عصبی) پدید می آورد و انتهای آکسون پیام خود را به دندریت های سایر یاخته های عصبی منتقل می کند.

جملاتی از کاربرد کلمه دندریت

تفاوت دیگر یوکاریوت‌ها و پروکاریوت‌ها در انتقال آران‌ای پیام‌رسان است، چون رونویسی و ترجمهٔ یوکاریوتی از همدیگر جدا هستند، آران‌ای‌های پیام‌رسان یوکاریوتی باید از هسته سلول به سیتوپلاسم خارج شوند. آران‌ای‌های پیام‌رسان بالغ به‌وسیلهٔ تغییرات پردازش‌شده‌شان شناسایی می‌شوند و سپس از طریق منافذ هسته‌ای خارج می‌شوند. در نورون‌ها، آران‌ای پیام‌رسان باید از جسم سلولی به دندریت‌ها انتقال یابد، جایی که ترجمهٔ محلی در پاسخ به محرک خارجی رخ می‌دهد. بسیاری از پیام‌ها توسط «زیپ‌کد» ها که انتقالشان را به یک مکان خاص در نظر می‌گیرند، نشانه‌گذاری می‌شوند.
آلفا-وی بتا-۳ در پلاکت‌ها بیان می‌شود و علاوه بر موارد یادشده، گیرنده‌ای برای انجامِ عملِ بیگانه‌خواری در ماکروفاژها و سلول‌های دندریتیک است.
در آن زمان هر چند احتمال وجود سیناپس، یعنی عدم اتصال مستقیم سلولهای عصبی به یکدیگر شناخته شده بود، اما ساختار و کارکرد سیناپس‌ها همچنان بر فرضیات استوار بود. قویترین میکروسکوپهای نوری آن زمان، قادر نبودند فاصله ای که بین دندریت یک سلول عصبی و آکسون سلول مجاور وجود داشت را نشان دهند.
درخت‌پارهای هیبریدی ترکیبی از بسپارهای دندریتیک و خطی در قطعات هیبریدی یا در فرم‌های کوبسپار پیوندی هستند.
) نمایشی کیمیاگرانه از رشد محلول نقره دندریتیکی، شاهدی است که می‌نمایاند فلزات، گونه‌ای از حیات را دارا هستند.
برخی سلول‌های عصبی فاقد آکسون هستند (آماکرین در چشم) و گاهی آکسون کوتاه‌تر از دندریت است (مانند سلول‌های پورکینیه مخچه، پیرامیدال کورتکس مخ و نورون‌های حسی).