انابه

معنی کلمه انابه در لغت نامه دهخدا

انابه. [ اِ ب َ / ب ِ ] ( از ع ، اِ ) توبه و پشیمانی و بازگشت بسوی خدای تعالی که پتت و پتفت نیز گویند. ( از ناظم الاطباء ). بازگردیدن با خدای عزوجل. ( تاج المصادر بیهقی ). رجوع به انابت شود.

معنی کلمه انابه در فرهنگ معین

(اِ بِ ) [ ع . انابة ] نک انابت .

معنی کلمه انابه در فرهنگ عمید

= انابت

معنی کلمه انابه در فرهنگ فارسی

انابت: بازگشتن بسوی خدا، توبه کردن، دست برداشتن ازگناه ، توبه وزاری وپشیمانی
۱ - ( مصدر ) باز گشتن بسوی خدا توبه کردن.۲ - ( اسم ) توبه پشیمانی .
قائم مقام کسی گردانیدن کسی را . قائم مقام کسی گردانیدن .

معنی کلمه انابه در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بازگشتی عمیق با قلب و زبان و عمل به خدا را إنابه گویند.
انابه مصدر باب افعال از ریشه «ن-و-ب» است.
این ماده گاهی با «إلی» و گاهی با «عن» به کار می رود.
در صورت نخست ثلاثی مجرد
مقاییس اللغه، ج۵، ص۳۶۷.
اهل سلوک از انابه با تعابیری گوناگون یاد کرده اند؛ مانند: بازگشت از غفلت به ذکر و از وحشت به انس، ترک اصرار بر گناهان و ملازمت استغفار، فرار از خلق به سوی حق، اشتغال به خدمت حق، اخلاص داشتن، بازگشت به حق با صفای نیت و صدق عقیده، اجابت راستین و....
فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، ص۱۳۷.
مشتقات نوب در قرآن ۱۸ بار و تنها از باب افعال به کار رفته است که ۱۱ بار آن به صورت فعلی (أنیبوا، ینیب، أنابوا، أناب، أُنیب، أنبنا) و ۷ بار آن به صورت اسمی (منیب، منیبین، منیباً) است.
توبه در قرآن و سنت، ص۴۴-۴۲.
...
[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از دائرة المعارف قرآن کریم است
انابه بازگشتی عمیق با قلب و زبان و عمل به خداست
انابه مصدر باب افعال از ریشه «ن و ب» است. این ماده گاهی با «إلی» و گاهی با «عن» به کار می رود. در صورت نخست ثلاثی مجرد و باب افعال آن هر دو در لغت به معنای بازگشت چیزی به صورت مکرر است. به زنبور عسل نیز چون پیوسته به کندویش باز می گردد نُوب می گویند و نیز حادثه را که شأن آن پی در پی بودن است نائبه می نامند. در صورت دوم ثلاثی مجرد آن به معنای جانشین شدن و باب افعال آن به معنای جانشین کردن است.برخی گفته اند:اصل در لغت نوب، فرود آمدن در جایگاهی با اختیار و قصد است که از مصادیق آن جانشین کسی شدن و بازگشت به مکانی از روی قصد است و انابه را برای تعدیه و عبارت از آن دانسته اند که شخصی، دیگری یا خودش را در مقامی فرود آورد. بعضی نیز احتمال داده اند انابه معتلّ یایی از «ناب» به معنای انقطاع باشد. «ناب» به معنای دندان نیش نیز آمده است که با آن چیزی را قطع می کنند. براساس معنای لغوی اگر انابه از نوب باشد انابه به سوی خدا به معنای بازگشت به اوست و اگر از ناب باشد، به معنای انقطاع کامل به سوی خدای سبحان است.
اهل سلوک از انابه با تعابیری گوناگون یاد کرده اند؛ مانند:بازگشت از غفلت به ذکر و از وحشت به انس، ترک اصرار بر گناهان و ملازمت استغفار، فرار از خلق به سوی حق، اشتغال به خدمت حق، اخلاص داشتن، بازگشت به حق با صفای نیت و صدق عقیده، اجابت راستین و.... این گروه انابه را منزل چهارم از 100 منزل سلوک به سوی خدا دانسته و برای آن مراتبی یاد کرده اند؛ مانند انابه از سیئات به حسنات، از غیر خدا به خدا و از خدا به خدا و نیز انابه از روی اصلاح چنان که بر پایه عذر، از روی وفا چنان که بر پایه عهد و از روی حال چنان که بر پایه اجابت باشد یا انابه نفس، قلب و روح. انابه نفس آن است که عبد آن را به خدمت وادارد و انابه قلب آن است که او را از غیر حق تهی سازد و انابه روح دوام ذکر است تا غیر او را یاد نکرده و جز به او نگراید.
انابه نزد اهل کلام خارج کردن قلب* از تیرگیهای شبهات است.
مشتقات نوب در قرآن 18 بار و تنها از باب افعال به کار رفته است که 11 بار آن به صورت فعلی (أنیبوا، ینیب، أنابوا، أناب، أُنیب، أنبنا)؛ و 7 بار آن به صورت اسمی (منیب، منیبین، منیباً)؛ است.
از آیات «... و یَهدی اِلَیهِ مَن اَناب * اَلَّذینَ ءامَنوا وتَطمَئِنُّ قُلوبُهُم بِذِکرِ اللّهِ...»؛ (رعد/13،27 28) برمی آید که ایمان و آرامش قلب با یاد خدا، همان انابه است و آن نوعی آمادگی از جانب بنده است که هدایت الهی را در پی دارد.در توضیح انابه و بیان حقیقت آن، گفته های گوناگونی ارائه شده است ، برخی گفته اند:انابه بازگشت به سوی خدا و بازگشت به فطرت توحیدی است، یعنی هر زمان که عاملی انسان را از نظر عقیده و عمل از اصل توحید منحرف سازد، باید به سوی آن باز گردد:«فَاَقِم وَجهَکَ لِلدّینِ حَنیفًا فِطرَتَ اللّهِ الَّتی فَطَرَ النّاسَ عَلَیها... مُنیبینَ اِلَیهِ»؛ (روم/30، 30 31) تکیه روی «منیبین الیه» در آیه «و اِذا مَسَّ النّاسَ ضُرٌّ دَعَوا رَبَّهُم مُنیبینَ اِلَیهِ...»؛ (روم/30،33) با توجه به مفهوم لغوی انابه، برای اشاره به این معناست که پایه و اساس در فطرت انسان توحید و خداپرستی، و شرک امر عارضی است، که وقتی شخص از آن قطع امید می کند خواه ناخواه به سوی ایمان و توحید باز می گردد.
[ویکی فقه] انابه (قرآن). بازگشت به خدای تعالی با توبه و ندامت و اخلاص در عمل است.
بسیاری از مفسران و لغویان انابه را هم معنای توبه دانسته اند اما برخی تفاوت هایی بر این دو واژه ذکر کرده اند. برخی گفته اند: فرق توبه و انابه این است که توبه بازگشت از معصیت سابق و انابه ترک معصیت در آینده است. دیگر اینکه انابه غایت درجات توبه و برترین مرتبۀ آن است؛ زیرا توبه بازگشت از گناه است ولی انابه افزون بر آن، بازگشت از مباحات نیز است.
آثار
انابه به درگاه الهی، امری ارزشمند و مورد ستایش از سوی خداوند عالم است که در آیات قرآن حتی در صفات برخی از پیغمبران به جهت تکریم، از انابه کنندگان نام برده است. ان ابرهیم لحلیم اوه منیب..(زیرا ابراهیم بردبار و نرم دل و بازگشت کننده (به سوی خدا) بود.) .. و اذکر عبدنا داود ذا الاید انه اواب (بر آنچه می گویند صبر کن و داوود بنده ما را که دارای امکانات (متعدد) بود به یاد آور آری او بسیار بازگشت کننده (به سوی خدا) بود.) و وهبنا لداو د سلیمـن نعم العبد انه اواب (و سلیمان را به داوود بخشیدیم چه نیکو بنده ای به راستی او توبه کار (و ستایشگر) بود.) واذکر عبدنا ایوب...(و قطعا برای او در پیشگاه ما تقرب و فرجام نیکوست.) .. انا وجدنـه صابرا نعم العبد انه اواب (و به او گفتیم( یک بسته ترکه به دستت برگیر و ( همسرت را) با آن بزن و سوگند مشکن ما او را شکیبا یافتیم چه نیکو بنده ای به راستی او توبه کار بود.)
عناوین مرتبط
...

معنی کلمه انابه در ویکی واژه

انابة نک انابت.
توبه و پشیمانی و بازگشت بسوی خدای تعالی که پِتَت و پَتَفت نیز گویند (از ناظم الاطباء)
. رجوع به انابت شود.

جملاتی از کاربرد کلمه انابه

دست در دامن توبه و انابه زن پیش از آنکه زهر گناه روح ایمان را تباه سازد و بعد از آنکه از تو پرهیزکاری نیاید و امر از دست طبیبان دلها به در رود که نه نصیحت در تو اثر کند و نه پند تو را سودی بخشد هر چه از مواعظ و نصایح شنوی فسون و افسانه پنداری.
کشند از شراب غمت می‌کشان را ز می توبه باید ز مستی انابه
در 23 ژانویه 2020 ، شوکان بونشون فاش کرد که شوهر واتانابه از سال 2017 ، زمانی که واتانابه سومین فرزندشان را باردار بود ، با بازیگر زن اریکا کاراتا رابطه غیر همسری داشت ، که بعداً توسط وکیل هیگاشیده تأیید شد. در اول آگوست سال 2020 ، واتانابه طلاق خود را با هیگاشیده نهایی کرد. او وعده داد که آنها برای مراقبت از کودکان با یکدیگر همکاری خواهند کرد.
در 16 مه 2016 ، واتانابه دو دختر دوقلو به دنیا آورد. در 7 نوامبر 2017 ، فرزند سوم خود را به دنیا آورد.
این ابر ناوک تو همانابه سینه داشت کالماس جای سبزه بر آمد ز کشت ما
ششم آنکه: خوف او از عذاب الهی باشد، به واسطه معاصی و گناهانی که از او صادر شده و این نوع خوف، از انواع ممدوح، و در آیات و اخبار مدح صاحبان آن شده و لیکن، باقیماندن بر این ترس، و درصدد علاج آن برنیامدن به توبه و انابه، و ترک معصیت، از جهل و غفلت است و شرح این خوف، بعد از این بیاید، علاوه بر این، خوف حقیقه از مرگ نیست، بلکه خوف از چیزی است که می ترسد بعد از مرگ حاصل شود.
و أخبار بی حد و حصر نیز در وجوب توبه از هر گناهی وارد شده و عقل سلیم، و طبع مستقیم نیز دلالت بر وجوب آن می کند، زیرا شکی نیست که هر چیزی که رسیدن به سعادت ابدیه و نجات از شقاوت سرمدیه موقوف بر آن است، که تحصیل آن واجب و لازم است و شبهه ای نیست که سعادتی نیست بجز لقای پروردگار، و أنس به او پس هر که محروم از قرب وصال، و ممنوع از مشاهده جلال و جمال ایزد متعال باشد، از جمله اشقیا، و به آتش دوری و آتش جهنم معذب است و هیچ چیز باعث دوری و سبب مهجوری نمی گردد مگر معاصی و گناهان و چاره آنها نیست مگر توبه و انابه پس به حکم عقل، توبه، واجب عینی است بر هر کسی که مرتکب معصیتی شده باشد و چگونه توبه، واجب نباشد و حال آنکه اعتقاد به وجوب اجتناب از معاصی و مضرات آنها از جمله ایمان است.
پس اگر دل خود را بر طریق راستی و درستی مستقیم، و متصف به اخلاق جمیله و خالی از اوصاف رذیله دید، و اعضا و جوارح خود را مشغول طاعات و عباداتی که به آنها متعلق است و مجتنب از معاصی و سیئاتی که به آنها مرتبط است یافت شکر الهی به جا آورد، و اگر مخالف این را ملاحظه نمود در صدد علاج آن برآید و اگر برخورد که معصیتی از او سر زده به توبه و انابه قضا و تدارک آن کند.
آراکی ماتائمون یک جنگجوی قوی بود و دشمنی او علیه سامورایی کاوایی ماتاگورو یکی از مشهورترین دشمنی‌ها در ژاپن است. کاوایی ماتاگورو برادر زن آراکی ماتائمون، واتانابه کازوما را به علت حسادت کشت سپس با استفاده از دوستان پدر و خاندانش که به توکوگاوا ایه‌یاسو منسوب بودند، به یک قلمروی دیگر گریخت. در آن زمان قانون آدائوچی وجود داشت که به یک سامورایی اجازه می‌داد تا انتقام خون برادر بزرگترش را بگیرد اما برعکس آن اجازه داده نمی‌شد. پس از چند سال ماتائمون و اربابش راهی پیدا کردند تا بالاخره اجازه انتقام یا آدائوچی را دریافت کردند. آنها در نبرد کاگیا تسوجی جنگیدند و ماتاگورو و فقط یک سامورایی دیگر را که به مقصر کمک می‌کرد، کشتند. به نظر می‌رسد در آن زمان، کازوما تنها دستیار ماتائمون بود.
همه چون ماهی بریان به تابه خروشان با خضوع و با انابه
تا پای‌ گنه درشکند سنگ انابه تا نام خطا برفکند صیت ستغفار
در این فیلم بازیگرانی همچون تام کروز، کن واتانابه، هیرویوکی سانادا، تونی گلدوین، سوسوکه ایکه‌ماتسو و تیموتی اسپال ایفای نقش کرده‌اند.
فیلم بعدی اوآخرین سامورایی (۲۰۰۳) بود. آخرین سامورایی دربارهٔ یک سرباز آمریکایی (با بازی «تام کروز» است، که از جنگ‌های داخلی آمریکایی‌ها با سرخ پوستان جان سالم به در برده و اکنون با خاطرات وحشتناکی که از جنگ و جنایت‌های یک افسر آمریکایی علیه سرخ پوستان برایش به یادگار مانده، زندگی می‌کند. از آنجا که او جنگ جوی ماهری است، از سوی ژاپنی‌ها برای آموزش سربازان ژاپنی برای جنگ با سامورایی‌های معترض استخدام می‌شود. این سرباز طی یک حادثه به دست سامورایی‌ها می‌افتد. او با سرکرده معترضان سامورایی (با بازی خوب «کن واتانابه» آشنا می‌شود و این آغازی است، برای آشنایی او با فرهنگ سامورایی و تغییر موضعش نسبت به جنگی که ناخواسته به آن کشیده شده.
و از جمله چیزهایی که در این باب نافع است آن است که دیگران را آئینه عیوب خود کند، و آنچه از ایشان سرزند تأمل در قبح و حسن آن کند، و به قبح هر چه برخورد بداند که چون آن عمل از خود او نیز سر زند قبیح است، و دیگران قبح آن را برنمی خورند، و پس سعی در ازاله آن کند و طالب سعادت را واجب است که در آخر هر شبانه روزی محاسبه اعمال و افعال خود را کند و آنچه از او سر زند به نظر درآورد، دفتر اعمال آن روز و شب را گشوده سراپایش را مرور کند، و تفحص نماید از آنچه از او صادر شده، پس اگر بدی از او به وجود نیامده، و فعل قبیح از او سر نزده حمد خدا را به جا آورد، و شکر توفیق او را نماید، و اگر مرتکب قبیحی شده باشد، با نفس خود عتاب کند و خود را ملامت کند و توبه و انابه نماید.
در نوشته‌ها آمده‌است که به دلیل این چون و چرا، فرشتگان به پانصد سال دوری از عرش گرفتار شدند، پس به نزد خداوند آمدند و به توبه و انابه پرداختند. خداوند بیت المعمور را در آسمان ایجاد نمود و به فرشتگان گفت: «بروید به بیت المعمور طواف کنید و اظهار ندامت نمائید تا توبهٔ شما قبول شود.» و در احادیث آمده‌است که هر روز هفتاد هزار فرشته به بیت المعمور برای طواف می‌رفتند و دیگران در صف باقی می‌ماندند و در روز بعد مجدداً هفتاد هزار فرشته دیگر برای طواف می‌رفتند.