آهن پوش

و آنکه بر چرخ معالی سیر انجم کلک او فرق آهن پوش گردان سپه بودی ذباب

موهبت جوانی حاصل است و نعمت تندرستی برقرار، پدر و مادر زنده برادران موافق بر یمین و یسار، چگونه پدری چون خداوند ملک معظم مؤید مظفر منصور فخرالدولة و الدین خسرو ایران ملک الجبال اطال الله بقاءه و ادام الی المعالی ارتقاءه که اعظم پادشاهان وقت است و افضل شهریاران عصر برای و تدبیر و علم و حلم و تیغ و بازو و گنج و خزینه با ده هزار مرد سنان دار و عنان دار خویشتن را در پیش فرزندان سپر کرده تا باد صبا شوریده بر یکی از بندگان نوزد، و در ستر رفیع و خدر منیع ادام الله رفعتها داعیهٔ که هر یا رب که او در صمیم سحرگاهی بر درگاه الهی کند بلشکری جرار و سپاهی کرار کار کند، و برادری چون خداوند و خداوند زاده شمس الدولة و الدین ضیاء الاسلام و المسلمین عز نصره که در خدمت این خداوند ادام الله علوه بغایت و نهایت همی رسد و الحمدلله که این خداوند در مکافات و مجازات هیچ باقی نمیگذارد بلکه جهان روشن بروی او همی بیند و عمر شیرین بجمال او همی گذارد، و نعمت بزرگتر آنکه منعم بر کمال و مکرم بی زوال او را عمی بارزانی داشته است چون خداوند عالم سلطان مشرق علاء الدنیا و الدین ابوعلی الحسین بن الحسین اختیار امیرالمؤمین ادام الله عمره و خلد ملکه با پنجاه هزار مرد آهن پوش سخت کوش که جمله لشکر های عالم را بازمالید و کلی ملوک عصر را در گوشهٔ نشاند، ایزد تبارک و تعالی جمله را بیکدیگر ارزانی داراد و از یکدیگر برخورداری دهاد و عالم را از آثار ایشان پر انوار کناد بمنه وجوده و کرمه.

تونلی حفر شده توسط سیمپسون به گنجینه‌ای در مرکز استوپا آهن پوش رسید. این گنجینه شامل یک دستبند طلسم طلایی گانداران با گارنت که همراه با آن دو سکه یافت شد: یکی ویما کادفیسس و دیگری سکه کانیشکا.

بنای امامزاده قدیمی، از گچ و سنگ اخته شده و ابعاد آن ۴×۶ متر است. دارا گنبد خانه‌ای ۴×۴ متر که در بالای آن گنبدی مخروطی به ارتفاع ۴۴ متر از ابتدای سقف تا نوک استوار گردیده و در زیر آن مرقد امامزاده به ابعاد ۱۴۰×۱۰۰×۸۰ سانتی‌متر قرار گرفته‌است. این گنبد خانه در جهت غرب بنا و درب آن رو به جنوب باز می‌شود. متصل به گنبد، یک واحد اتاق ۴×۳ متر قرار دارد که با گچ و سنگ که سقف آن با تیر آهن پوشش داده شده که جهت زائر سرا مورد استفاده قرار می‌گیرد، و درب ورودی آن به طرف جنوب باز می‌شود، و این درب به شکل قدیمی با چوب ساخته شده‌است. بنای اولیه ساختمان چندان قدیمی نیست، حدوداً به اواخر دورهٔ قاجار بر می‌گردد.

به ناگاه اهریمنی تیغ زن سراپا به آهن پوشیده تن

بقهر دشمن خاقان شه سلیمان فر کشیده صف صف اهریمنان آهن پوش

بنهفته هر غلامت دیبا به زیر آهن پوشیده هر ندیمت آهن به جای دیبا

بدان گهی که چو شیران یلان آهن پوش برون شوند خروشان همال پیش همال

بیشه توران پر از شیران آهن پوش اوست قد هر شیری به آن ماند کز آهن عرعرست

مخالفان چو ببینند مرترا گه جنگ ز روی و آهن پوشند هر قبا و کلاه

سپهر گشته چو گردان ز ابر آهن پوش و زو درخش جهنده چو آتش از آهن

از نهیب کوه آهن آب گردد روز جنگ گر تو آهن پوشی و بر کوه آهن بگذری