حکومت ظاهری

معنی کلمه حکومت ظاهری در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حکومت ظاهری به تاخّر رتبه موضوع دلیل حاکم از موضوع دلیل محکوم اطلاق می شود.
حکومت ظاهری، مقابل حکومت واقعی بوده و به حکومتی گفته می شود که رتبه موضوع دلیل حاکم در آن، متاخر از موضوع دلیل محکوم است؛ به این صورت که در موضوع دلیل حاکم، شک در دلیل محکوم اخذ شده است؛ بنابراین، دلیل حاکم نمی تواند در واقع معمم (توسعه دهنده) یا مخصص (محدود کننده) دلیل محکوم باشد؛ پس به ناچار، حکومت آن، حکومت ظاهری بوده و تنها تا زمانی که کشف خلاف نشود، آثار واقع بر آن بار می گردد، مانند: حکومت امارات بر ادله احکام واقعی که از نظر رتبه با هم تفاوت دارند، زیرا امارات که راه تعبدی به واقع می باشد در جایی معتبر است که نسبت به حکم واقعی علم وجود نداشته باشد و به همین دلیل، توسعه و تضییق امارات در ادله واقعی، حقیقی نیست، بلکه ظاهری می باشد. بنابراین، امارات هر چند که تعبداً راهی به واقع محسوب می شود، اما این باعث نمی شود که احکام واقعی فقط برای کسانی معتبر باشد که اماره معتبر در نزد آنان اقامه شده باشد، بلکه حکم واقعی چه برای کسی که به اماره دسترسی دارد و چه برای کسی که به اماره ای دست نیافته است، اعتبار دارد، هر چند در ظاهر، کسی که اماره معتبر دارد می تواند به آن عمل کند، گر چه به حکم واقعی دست نیابد و اماره به خطا رود.

جملاتی از کاربرد کلمه حکومت ظاهری

در سال ۱۵۰۴ میلادی، او کابل را، که تحت حکومت ظاهری عبدالرزاق میرزا وارث نوزاد الغ‌بیگ دوم بود، فتح کرد. بابر سپس با شاه اسماعیل یکم، پادشاه ایران صفوی، برای فتح مناطقی از ترکستان، از جمله سمرقند، همکاری کرد. اما هیچ سودی نداشت و دوباره این مناطق از دست رفته و به دولت شیبانی انضمام شدند.
در اواخر سال ۲۲۰، سائو پی، پادشاه وی، پسر و جانشین سائو سائو، تاج و تخت را به دست گرفت و خود را به عنوان امپراتور چین اعلام کرد و به حکومت ظاهری سلسله هان پایان داد و جانشین آن شد. در ابتدا سون کوان اسماً به‌عنوان یک واسال با عنوان پادشاه وو به‌وسیله وی خدمت می‌کرد، اما پس از اینکه سائو پی از او خواست پسرش سون دنگ را به عنوان گروگان به پایتخت وی، لوئویانگ بفرستد و او نپذیرفت. در نوامبر ۲۲۲، با تغییر نام دودمان خود، خود را مستقل اعلام کرد. تا ماه مه ۲۲۹ او رسماً خود را امپراتور اعلام کرد.