جثم

معنی کلمه جثم در لغت نامه دهخدا

جثم. [ ج َ ] ( ع مص ) سینه بر زمین نهادن. ( از منتهی الارب ).سینه بر زمین نهادن مرغ و مردم. ( آنندراج ). || لازم گرفتن جای. ( از منتهی الارب ) ( آنندراج ): جثم الطائر؛ سینه بر زمین نهاد مرغ و لازم گرفت جای را،و کذلک جثم الانسان و النعام و الخشف و الیربوع. ( ازمنتهی الارب ). || فراهم آوردن [ گل یا خاک یا خاکستر ]. ( از منتهی الارب ). گرد آوردن از خاکستر و خاک و گل. ( آنندراج ). || نیمه شب شدن. ( از اقرب الموارد ) ( منتهی الارب ) ( المنجد ). گذشتن نیمه شب. ( آنندراج ). || بلند شدن کشت زمین. ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ). || ( ص ) کشته قصب ناکرده. ( مهذب الاسماء ). الجثم من الزرع ؛ کشته ای که از زمین برآمده و نبات آن استقرار یافته است. ( از اقرب الموارد ). زرع جَثم ؛ کشت درازشده. || عذق جَثم ؛ خوشه خرمای کلان غوره. ( از منتهی الارب ).
جثم. [ ج ُ ث َ ] ( ع ص ) خوابناک که از جا نجنبد. ( منتهی الارب ). خوابناک که سفر نکند. ( از اقرب الموارد ).
جثم. [ ج َ ث َ ] ( ع ص ) زرع جَثَم ؛ کشت درازشده. ( از منتهی الارب ).

معنی کلمه جثم در فرهنگ فارسی

زرع جثم کشت دراز شده

معنی کلمه جثم در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی جِسْمِ: جسم - تن - بدن
تکرار در قرآن: ۵(بار)
جثوم به معنی سقوط بر روی و یا نشستن بزانوست (مجمع البیان ذیل آیه 67 هود) این کلمه پنج بار در قرآن مجید آمده و همه درباره مکذّبین است که به عذاب الهی گرفتار شدند و در ما قبل همه کلمه «اصبحوا»آمده است، مراد از آن مردن و از بین رفتن است النهایه اگر جثوم به معنی سقوط باشد مراد آنست که در خانه‏های خود افتادند و مردند و اگر به معنی نشستن باشد معنی این است: در خانه‏های خود نشستگان و مقیم شدند و آن استعاره از مرگ است در نهایه آمده:«نهی عن المجثمة» و آن حیوانی است که در جائی قرار می‏دهند و تیر میزنند تا بمیرد. در نهج خطبه‏13 درباره مسجد بصره هست: «اِنّی اَنْظُرُ اِلی مَسْجِدِها کَجُؤجُؤِ سفینَةِ اَوْ نَعامَةٍ جاثِمَةِ» یعنی گویا می‏بینم مسجد بصره را که در میان سیل مانده مانند سینه کشتی یا شتر مرغ نشسته است .

جملاتی از کاربرد کلمه جثم

642 - عن ابى عبدالله عليه السلامقال : ان الشيطان يدير ابن آدم فى كل شى ء فاذا اعياه جثم له عندالمال فاخذ برقبته .
4 - جـاثـم از ماده جثم (بر وزن خشم ) به معنى نشستن روى زانو و همچنين به معنى افتادنبـرو آمـده اسـت . (بـراى توضيح بيشتر در اين زمينه به جلد ششم تفسير نمونه صفحه240 مراجعه نمائيد).
كلمه (رجفه ) به طورى كه راغب گفته به معناى اضطراب و لرزش خيلى سخت است . وكلمه (جاثمين ) از ماده (جثم ) است ، و جثم و همچنين جثوم در مكان ، به معناى نشستن درآن ، و يا زانو نهادن بر آن است ، و اين تعبير كنايه است از مرگ و معناى آيه اين است كه: اهل مدين شعيب را تكذيب كردند، پس زلزله سختى ايشان را گرفت ، و صبح همه در خانههايشان مرده بودند، و ديگر از جاى خود حركت نكردند.