گرگان رود

پس از فتحعلی خان، پسر دوازده ساله‌اش محمدحسن‌خان قاجار جای او را گرفت؛ ولی نادر شاه افشار در زمان حکومتش برای جلوگیری از به قدرت رسیدن محمدحسن خان که در هنگام قتل پدر ۱۲ سال بیش نداشت یوخاری‌باشها که ساکنان بالادست رود گرگان بودند را به حکمرانی منصوب کرد تا بدین ترتیب با ایجاد شکاف و چندگانگی میان طوایف قاجار، نگران ناآرامی‌های داخلی نگردد و آشاغی‌باش‌ها زیر نظر حکومت ایشان گردند.

ایل قاجار ابتدا در شمال رود ارس ساکن بود و در آن زمان به دلیل کمک‌های بزرگی که به دربار صفوی می‌نمود، قدرت بیشتری یافت و سپس شاه عباس یکم دسته‌ای از آنان را به غرب استرآباد و دشت گرگان کوچاند تا به عنوان سدی در برابر حملات پیاپی قبایل ترکمن و ازبک عمل کنند. ایل قاجار در استرآباد به دو شاخه تقسیم شدند. شاخهً بالای رود گرگان به یوخاری‌باش (بالادستی) و شاخه پایین رود گرگان به آشاغی باش (پایین دستی) معروف شدند. حکومت قاجاریه از ایل آشاغی باش تشکیل یافت.

از روز چهارشنبه ۱۴ فروردین یک دستگاه لایروب فوق سنگین ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز به شهر آق‌قلا منتقل و در این منطقه مستقر شد تا عملیات لایروبی گرگان‌رود و رود قره‌سو را به منظور تسریع در خروج آب از این شهر و شهر گمیشان را تسریع بخشد.قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء سپاه کانالی برای انتقال آب احداث کرد.

سد گلستان در ۱۲ کیلومتری شمال شرقی گنبد کاووس بر روی رودخانه گرگان رود قرار دارد. این سد که با طبیعت سرسبز اطراف در میان جاهای دیدنی گنبد کاووس است علاوه بر تأمین آب زراعی، برای پرورش ماهی نیز استفاده می‌شود.

سدی به دستور امیر در نقطه اتصال رود قره‌چای و انار رود در قم و ساختن پل بر روی آن بود. از کارهای عمرانی دیگر ساختن سد بر روی رودخانهٔ گرگان زیر نظر میرزا حسن مهندس ظرف یک سال بود.

گويى اعضاى بدنم را گرگان بيابان در ميان نواويس و كربلا قطعه قطعه مى كنند وآن جماعت گرسنه و بى رحم شكم هاى خود را پر مى كنند. چاره اى از سرنوشتى كه رقمخورده است ، نيست . رضاى خدا، رضاى ما اهل بيت است ، بر بلاى او صبر مى كنيم و به ماپاداش صابران داده مى شود. هرگز چيزى از گوشت و خونرسول خدا از بين نمى رود و همه در حظيرة القدس براى او جمع مى شوند و چشم آنحضرت به آنها روشن مى شود و عده او براى آنها محقق مى شود. هر كس مى خواهد جانش رادر راه ما فدا كند و خدا را ملاقات نمايد، پس بايد با ما حركت كند، كه من به خواست خداعازم هستم .

واژه‌های ترکمن و ترکمان در گذشته به تمامی قبایل ترک‌های اغوز به‌ویژه طایفه‌های کوچ‌نشین و مسلمان گفته می‌شد که این معنا اعم از کاربرد قوم ترکمن امروزین است. به این معنا که ترکمن‌های کنونی شاخه‌ای از ترکمن‌ها در نوشته‌های قدیمی فارسی هستند. در گذشته ترکمن نام عمومی بسیاری از اقوام ترک‌تبار به ویژه اقوام اغوز مسلمان کوچ‌نشین بود و نه صرفاً قومی که امروزه ترکمن نامیده می‌شود و شامل طوایفی است که در شرق دریای خزر از رود جیحون تا شمال خراسان و رود گرگان سکونت داشته‌اند.

این رودخانه همانند رودخانه‌های دیگر دامغان فصلی بوده و از شاخه‌های دامغان رود و آستانه تشکیل می‌شود و به عبارتی دیگر از دره‌های جنوبی شاهکوه گرگان سرچشمه گرفته و به دشت کویر منتهی می‌گردد و مشتمل بر ۵۰ چشمه است که سالانه جمعاً ۳۰ میلیون متر مکعب آب را به دشت دامغان جاری می‌سازند.