کمربند اتشفشانی

این درازگودال بخشی است از کمربند آتشفشانی اقیانوس آرام و از جزایر کوریل تا جزایر بونین ادامه دارد. ژرفترین نقطه این درازگودال ۹ هزار متر عمق دارد.

کوه‌های جبال بارز عمدتاً از سنگ‌های بیرونی و نفوذی متعلق به دوره ائوسن ساخته شده و در محلی قرار دارد که با نام‌های کوه‌های مرکزی ایران و کمربند آتشفشانی سهند- بزمان شناخته می‌شود. بخش عمده این کمربند کوهستانی بر اثر فعالیت‌های آتشفشانی و ژرف‌توده‌گرایی (پلوتونیسم) طی دوره ائوسن شکل گرفته و از آتشفشان سهند در شمال غرب تا آتشفشان بزمان در جنوب غرب ایران کشیده شده‌است.

فعالیت آتشفشانی در ایران مرکزی به نام کمربند آتشفشانی ارومیه – دختر یا آتشفشان‌های سهند – بزمان به صورت رشته کوه‌هایی از آذربایجان (سهند و سبلان) تا بزمان – تفتان در بلوچستان امتداد دارد. این کمربند همان‌طور که اشاره شد ۱۷۰۰ کیلومتر طول و با عرض ۱۰۰ کیلومتر به موازات منطقه رورانده زاگرس گسترش دارد. این کمربند جایگاه اصلی معادن مس کشور می‌باشد.

رشته‌کوه مرکزی ایران که با نام‌های کمربند آتشفشانی سهند-بزمان، کمان آذرین سهند-بزمان نیز شناخته می‌شود، رشته‌کوهی است که از سنگ‌های آذرین و آذرآواری بیرونی و درونی تشکیل شده‌است. این رشته‌کوه در شرق کوه‌های زاگرس و موازی با آن قرار دارد و با امتداد شمال غربی-جنوب شرقی از کوه سهند در آذربایجان تا کوه بزمان در بلوچستان در جنوب شرق ایران کشیده شده‌است. این رشته‌کوه عمدتاً در فازهای آتشفشانی و کوه‌زایی دوره ترشیاری و فازهای آتشفشان‌خیزی و پولوتونیک دوره ائوسن تشکیل شده‌است.