معنی کلمه قاعده اتحاد طریق در دانشنامه اسلامی
قاعده اتحاد طریق از قواعدی است که سبب می شود مجتهد از مقتضای نصوص تعدی کند، و به معنای تعیین حکم مسئله ای است که حکم آن روشن نیست ، به دلیل اتحاد طریق استنباط حکم آن با مسئله ای که حکمش از راه نصوص شرعی معین شده است.بر هر مجتهدی لازم است که در استنباط احکام شرع به نصوص شرعی مراجعه کند و طبق آن ها حکم دهد و از مقتضای آن ها خارج نشود؛ مگر به سبب وجود دلیل شرعی معتبری که به او اجازه تعدی از نص را بدهد.و از مواردی که سبب تعدی از نص می گردد اتحاد طریق دو مسئله است.
بیان نمونه
برای مثال، در شرع معلوم است که اگر مردی با زنی در ایام "عده طلاق رجعی " آن زن زنا کند، آن زن بر او حرام می شود؛ اما در این مورد که اگر با زن شوهرداری که طلاق نگرفته زنا کند، آیا حکم وی حرمت است یا نه؟نصی وارد نشده است ولی چون نص وارد شده که: زن طلاق داده شده به طلاق رجعی، در ایام عده ، حکم زوجه را دارد . از راه قیاس اولویت حکم شده که زنای با زن شوهردار به طریق اولی سبب حرمت زن بر مرد زناکار می شود .
نسبت قاعده با تنقیح مناط قطعی
برخی از دانشمندان معتقداند این "اصطلاح" عنوان دیگری برای تنقیح مناط قطعی است.