فام سپهر

فام سپهر

معنی کلمه فام سپهر در فرهنگستان زبان و ادب

{chromosphere} [نجوم] لایه ای گازی در جوّ خورشید یا هر ستارۀ دیگر که در بالای سطح مرئی یا نورسپهر قرار دارد

معنی کلمه فام سپهر در دانشنامه عمومی

فام سپهر یا کروموسفر ( به انگلیسی: Chromosphere ) لایه گازی نازکی از هواسپهر ( اتمسفر ) خورشید یا هر ستارهٔ دیگر، به بلندای تقریباً ۲٬۰۰۰ کیلومتر، است که در بالای سطح مرئی یا فوتوسفر ( فرتورسپهر ) قرار دارد.
در کروموسفر، تنها حدود ۱۲ - ۱۰ درصد از جرم خورشید موجود است و به همین دلیل در تمام طول موج ها شفاف ( تراپیدا ) است. در رنگین سپهر تنها شمار کمی خطوط جذبی قوی را می توان مشاهده کرد. فام سپهر ساختار بی ارزشی دارد. این ابر از زائده هایی ناشی می شود که فوران ( اُسدَرِش ) های داغی از گاز هستند که از مسافتی حدود ۵۰۰٬۰۰۰ مایل در هر ساعت به سمت بالا پرتاب می شود، که هرکدام طول عمری برابر پنج دقیقه دارند.
فام سپهر، معمولاً به علت درخشندگی فوتوسفر نامرئی است، اما به هنگام خورشیدگرفتگی که ماه قرص مرکزی خورشید را می پوشاند، نور سرخ مایل به صورتی کروموسفر را می توان دید. به دلیل همین رنگ است که نام آن را برگرفته از واژهٔ یونانی Chroma به معنای رنگین، کروموسفر ( Chromosphere ) گذاشته اند.
نور سرخ فام سپهر در دستگاه های پرتونگار، در خط آلفا - هیدروژن روشن می شود که نشان می دهد این لایه بیشتر از هیدروژن تشکیل شده است. سایر خطوط روشن پرتویی وجود سدیم، کلسیم، منیزیم، و اندکی یون هلیوم را در رنگین سپهر آشکار می کند. پرتونگاری کروموسفر همچنین دمای آن را از حدود ۴٬۵۰۰ درجهٔ کلوین در نزدیکی فوتوسفر تا ۴۰۰٬۰۰۰ درجه کلوین در سطوح بالاتر آشکار می کند.

معنی کلمه فام سپهر در دانشنامه آزاد فارسی

فامْ سِپهر (chromosphere)
لایه ای سرشار از گاز هیدروژن، به ژرفای تقریبی ۱۰هزار کیلومتر در اطراف سطح قابل مشاهدۀ خورشید (نورسپهر). این لایه به هنگام گرفت خورشید به رنگ سرخ صورتی ظاهر می شود.

جملاتی از کاربرد کلمه فام سپهر

چو بندگان مسخر همی سجود کند زمین همت اورا سپهر آینه فام
آی است ماه در لغت ترک و شاه ترک دید از سپهر آینه فام این خجسته آی
سیم شب کاین سپهر آئینه فام به مغرب باز برد این بسدین جام
وگرنه توده ی اخگر شود دمی صد بار ز برق تیغ زبانم سپهر آینه فام
دور وارون سپهر نیل فام داد خاصان را مکان در بزم عام