فرادیواره

در گستره تهران، گسل‌های کوچک و بزرگ بسیاری وجود دارد که به‌طور عمده ردیف‌های رسوبی ترشیاری و کواترنری را بریده و جابه‌جا کرده‌اند. یکی از عمده‌ترین این گسل‌ها، پهنه گسلی شمال تهران است که با راستای شرقی–غربی در شمال تهران و میان کوه و کوهپایه قرار دارد. این گسل با درازای ۱۰۸ کیلومتر از لواسان و نیکنام‌ده (شمال‌شرقی تهران) تا غرب ولیان (غرب کرج) ادامه دارد که کمی به سمت جنوب خمیدگی داشته و شیب آن به سمت شمال است. مقدار شیب گسل در نواحی مختلف متفاوت بوده و بین ۱۰ تا ۸۰ درجه اندازه‌گیری شده‌است. بهترین اثر گسل در دره کن گزارش شده‌است. در این محل، توفیت‌های سازند کرج به‌عنوان فرادیواره بر روی فرودیواره‌ای از سازند هزاردره رانده شده‌اند. در شرق دره کن، نهشته‌های تراورتن در طول بخشی از گسل رخنمون پیدا کرده‌اند.

گسل زاگرس بلند لرزه‌خیز و طولانی است و از نزدیکی خرم‌آباد عبور می‌کند. شهرهای الشتر و فیروزآباد نیز در فرادیواره گسل مرتفع زاگرس قرار گرفته‌اند. فعالیت این گسل باعث زمین‌لرزه ۱۳۹۹ لرستان به بزرگی ۵٫۱ شد.