گندم رنگ

و چون خرما و انگور رنگ گرفت و گندم و جو دانه سخت کرد، در ان هیچ تصرف نکند تا بیشتر حرز کند، و بداند که نصیب درویشان چند است، آن گه چون آن مقدار پذیرفت اگر تصرف کند در جمله رواست.

پس ضمن آن كه جذب ديدار عظمت و جلال امام عسكرى عليه السلام گشتم ؛ ولى ازشمايل زيبا و رنگ چهره آن حضرت - كه گندم گون و نمكين بود - بسيار در تعجّب وحيرت قرار گرفته بودم ؛ و نيز دلم براى حضرت مى سوخت ، چون كه پدر از دست دادهو بسيار خسته به نظر مى رسيد!

علاوه بر نوع معمول حلیم گندم که سفیدرنگ است، نوع دیگری از حلیم سنتی به نام قُلقُل نیز در شوشتر پخته می‌شود که زرد رنگ است و حبوبات نیز در پخت آن به کار می‌رود. مهارت پخت قُلقُل به شماره ۱۹۹۴ در فهرست میراث ناملموس ایران ثبت شده‌است. در شوشتر و شهرهای جنوب غرب ایران، هلیم بصورت حلیم نوشته و تلفظ می‌شود.

در ترکیبات رنگی سنتی اغلب از رنگ‌هایی که دارای اهمیت تاریخی هستند کپی‌برداری می‌شوند. رنگ‌های محافظه کار آبی، بورگاندی، گندمی رنگ و سبز در ته رنگ‌های خاکستری شده، نمایانگر عمق موضوعات سنتی هستند.

تقریباً تمام پرچم‌های سه رنگ افغانستان از سال ۱۹۲۸ تا به حال نشان افغانستان را در مرکز داشتند و تقریباً تمام آنها یک مسجد را نشان می‌دادند، که برای اولین بار در ۱۹۰۱ ظاهر شد؛ گندم برای اولین بار در ۱۹۲۸ ظاهر شد.

سبزه‌کاری: هزاره‌ها سال نو را با سبزه و رنگ سبز آغاز می‌کنند. سبزی‌ها پیام‌آور بهار است. با سبز شدن سبزه‌ها، هزاره‌ها زمستان را که گاهی با تلخی و سختی همراه است پشت سر می‌گذارند. آنان در داخل جام و یا هر ظرفی مقداری گندم، عدس، تره‌تیزک، ده پانزده روز به عید مانده در خانه می‌کارند و با سبز شدن آنان شاد می‌شوند. برای این کار بیشتر از ظرفی استفاده می‌کنند که از جنس مس یا روی باشد. وقتی مقداری دانه را برای سبز شدن در داخل ظرف می‌ریزند، نخست به سلامتی امام زمان و به ترتیب بعد از آن نام اعضای خانواده را می‌آورند. برای آنان سلامتی و سال خوب از درگاه دادار پاک می‌خواهند و دوستان و همسایه‌ها را از یاد نمی‌برند.

ساقه این گیاه سبز مایل به سفید است، گل‌های این گیاه اغلب آبی پر رنگ هستند. بیشتر در مزارع گندم و غلات می‌روید و به همین علت به گل گندم معروف است.

خرمن عمرش چو گندم باد یارب در جهان رنگ روی دشمنانش دایماً چون کاه باد

و معناى آيه اين است كه : دليل اينكه گفتيم نظام جارى در عالم قائم به تدبير مدبرىاست كه خود جزء عالم نيست ، و همه اشياء بالطبع در برابرش خاضعند، و بر وفق مشيتاو و آنطور كه او بخواهد سير مى كنند، اين است كه در زمين قطعه هايى هست نزديك بهم وهمسايه هم كه خاكش از نظر طبع شبيه بهم است و در آنها باغهاى انگور مى رويد كه خوداز ميوه هايى است كه از نظر شكل و رنگ و طعم و درشتى و ريزى و لطافت و خوبى بسياربا هم مختلفند، و همچنين حاصلهايى مى رويد كه جنس و صنف آنها مختلف است ، گندم و جواين محل با گندم وجوه محل ديگر مختلف است . و نيز خرما مى رويد كه بعضيهامثل همند، و از يك ريشه جوانه مى زنند، و بعضىمثل هم نيستند، با اينكه زمين يكى است و همه از يك آب مشروب مى شوند، و ما بعضى را بربعضى بخاطر مزيّت مطلوبى كه در صفات آنست برترى داديم .

خاک هند از خلد دارد بهره‌ها رنگ آن گندم عیان بر چهره‌ها

سه گونه رنگ هندوستان زمین است سیاه وسبز گندم گون همین است