کف اب

طبقهٔ زیرین قنات که آب در آن جریان دارد از کف آب رو تا ارتفاع ۲ متر و ۱۰ سانتیمتر در لایهٔ سنگی کوهستانی حفر شده است.

این آب انبار نو ساری نیز در مرکز شهر ساری و در بافت قدیمی مابین خیابان‌های قارن و ۱۸ دی کنونی قرار دارد و به لحاظ نوع کاربری همچون آب انبار میرزا مهدی است. بلندای آن از کف آب انبار تا سقف آن ۴۰/۲۱ متر است. ورودی این آب انبار از سمت خیابان ۱۸ دی می‌باشد.

سد بستان خانی از گونه سدهای خاکی با هسته رسی و پوسته لاشه‌سنگی است و با نقشه مستقیم اجرا شده است. در پایین‌ترین بخش سد و هم‌سطح کف آب ریز، بخش‌هایی از یک ساختار معماری فاخر با به‌کارگیری بلوک‌های سنگی تراش‌خورده چهارگوش وجود دارد که همانند بناهای پاسارگاد با روش خشکه‌چین و با به‌ کارگیری بست‌های فلزی ایجادشده است. این بلوکهای سنگی در واقع کانالی آبی بوده که آب پشت سد را به میزان نیاز و در شبکه‌هایی چند گانه پخش میکرده.

دوم ز تشنگی‌ام شد جهان به دیده سیاه کنیدم از کف آبی علاج قلب کباب

کف آب در کلبن آتش زند کجا گشت قهر تو فرمان روا

اصلی‌ترین عاملی که همواره به باغ‌های ایرانی حیات می‌بخشید، آب جاری بود که در چهارباغ‌ها، جویبارها و جوی‌های کم‌شیب و مارپیچی به حرکت درمی‌آمد و هوای باغ را مطبوع و دلپذیر می‌ساخت. در باغ‌های تزیینی که به حوض‌ها می‌پیوست، جدول‌ها معمولاً با سنگ و آجر ساخته می‌شد. در کف آب‌نماها و بیشتر جاهایی که آب در جریان بود، اغلب تخته سنگی با تراش سفیدرنگ یا با طرح‌های مختلف کار می‌گذاشتند که به موج آب، جلوه زیبایی دهد.

در بسیاری از کرانه‌های گیلان و مازندران ساحل ماسه‌ای است. در ساحل ماسه‌ای نشانه‌هایی همانند شکل هلال یافت می‌شود که نوک هلال جایی است که جریان شکافنده پدیدار می‌شود. نشانه‌های دیگر عبارتند از این که اگر کسی روی تپه ماسه‌ای، نیمکت‌های چوبی یا روی سقف خودرویی بایستد و به کرانه دریا نگاه کند راه‌ها و شکل‌هایی را که به بادبزن دستی شباهت دارد را خواهد دید، به گونه‌ای که دسته بادبزن به سوی ساحل و دهنه بازش به سوی دریاست. رنگ روشن در کف آب نشانه وجود جریان شکافنده است؛ البته این شکل‌های ظاهری جریان شکافنده‌است که مردم می‌توانند به سادگی شناسایی کنند. نشانه‌های دیگر نیازمند سنجش با دستگاه‌های دقیق دریایی است. از دیگر نشانه‌های جریان‌های شکافنده می‌توان موردهای زیر را نام برد.

گنبد عظیم آب‌انبار سردار آجری است و در بالاترین قسمت آن بادگیری قرار گرفته و ارتفاع بلندترین نقطه آن تا کف آب‌انبار حدود ۲۸٫۵ متر است؛ و هم‌اکنون کف آن را به اندازه ۳ متر پُر کرده‌اند، که ارتفاع آن ۲۵٫۵ متر می‌باشد.

باد از آن در کف آب است به زندان حباب که به عهد تو به ابکار چمن پرده درست

اینقدر استادگی ای آسمان در کار نیست تشنه ما را کف آبی ازین جیحون بس است

چه حاصل زین که دریا را به شور آورد طبع ما؟ چو بخت خفته ما را کف آبی نشد روزی

ذراتی که ته نشست نکرده‌اند به هنگام ریزش باران یا برف به زمین برمی گردند؛ بنابراین مقدار استرانسیم در خاک یا کف آب‌های سطحی افزایش می‌یابد و با استرانسیم موجود مخلوط می‌شود.

به آن بخش از آب دریاها و اقیانوس‌ها که در نزدیکی کف آب نباشد، ناحیه دریامیانی لُجّه، گودابه، بخش لُجه‌ای یا بخش پـِلاژیک گفته می‌شود.

لجه ات گردد سراب ای قلزم خورشید کف آب می نائی ز شرم گوهر بطحا صدف

با کافر این معامله کافر نکرد هم در یک کف آب خود که کند زین و آن دریغ

خوردند به کف آب زچاه اهل توکل برتشنه ما آب شد از دلو رسن دور