کانی شناسی ابوریحان بیرونی

معنی کلمه کانی شناسی ابوریحان بیرونی در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بیرونی اطلاعات کانی شناختی خود را عمدتاً در کتابی مخصوص، یعنی الجماهر فی الجواهر، در روزگار حکومت متزلزل نواده سلطان محمود غزنوی، سلطان ابوالفتح مودود بن مسعود (۴۳۲ـ۴۴۱) و برای ضبط در کتاب خانه او تألیف کرده است.
عنوان معروف تر کتاب الجماهر فی الجواهر، که در نخستین چاپ آن نیز به کار رفته است (ویرایش دانشمند آلمانی، فریتس کرنکو، حیدرآباد دکن، ۱۳۵۵/۱۹۳۶)، (کتاب) الجماهر فی معرفةِ الجواهر است، ولی یوسف الهادی در چاپ خود (۱۳۷۴ش /۱۹۹۵؛ در این مقاله همه ارجاع ها به این چاپ است)، با استناد به کشف الظنون حاجی خلیفه و منابع دیگر، عنوان درست را الجماهر فی الجواهر می داند (درباره نسخه های خطی این کتاب که دو ویراستار مذکور از سه تای آن ها استفاده کرده اند به این منبع رجوع کنید برای نسخه ها و توضیح های دیگر به این منبع رجوع کنید ).
محتویات الجماهر
این تألیف دارای دو بخش کمابیش نامتجانس است.
← بخش اول
ابوریحان بیرونی در الجماهر فی الجواهر از منابع مختلفی اخذ نموده است.
← کتب در دسترس بیرونی
...

جملاتی از کاربرد کلمه کانی شناسی ابوریحان بیرونی

فنژیت نام یک سری از میکا ها دی اُکتائدرال با ترکیب شیمیایی K(AlMg)2(OH)2(SiAl)4O10 است که در آن به شکل معمول Mg یا Fe2+ جایگزین Al موجود در جایگاه Y می شوند و متقابلاً عنصر Si در جایگاه Z در فرمول گروه میکاها X2Y4–6Z8O20(OH, F)4 همانند موسکویت افزایش می یابد اما در موسکویت این امر به همراه افزوده شدن منیزیم انجام می پذیرد. این کانی به واسطه انجمن بین‌المللی کانی شناسی شناخته نشده است و نام آن معرف یک توالی مابین موسکویت و کلسدونیت می باشد.
آزمون سختی موهس در برخی مراکز آموزشی و موزه‌ها برای نشان دادن مفهوم سختی معدنی و آشنایی دانش‌آموزان با رشته کانی شناسی استفاده می‌شود.
رخساره های دگرگونی مختلف با ترکیب کانی شناسی یک سنگ تعریف می شوند. هنگامی که دما یا فشار در یک جسم سنگی تغییر می کند، سنگ می تواند به رخساره های مختلف عبور کند و برخی از کانی ها پایدار شوند و برخی دیگر ناپایدار یا ناپایدار شوند. اینکه آیا مواد معدنی واقعاً واکنش نشان می دهند به سینتیک واکنش، انرژی فعال شدن واکنش و مقدار مایع موجود در سنگ بستگی دارد.