چنگاله ای

اصول درمان بر پایه کاهش جذب آهن و افزایش دفع آهن است. اهدای خون و فلبوتومی‌های متناوب موجب افزایش دفع آهن از بدن می‌شوند. گاهی داروی دفروکسامین برای چنگاله کردن آهن به کار برده می‌شود.

این داروها از طریق فرایند چنگاله (به انگلیسی:Chelation شنیدن تلفظ) به آهن متصل می‌شوند و با دفع آهن متصل شده میزان آهن ذخیره‌شده در بدن را با دفع آن از طریق ادرار یا مدفوع کاهش می‌دهند.

تشکیل این چنگاله در تضاد با سازوکار تشکیل محصول با استخلاف‌های اضافی است که در آن فروپاشی واسطه چهار وجهی امکان افزایش دوم را فراهم می‌آورد. حدس مکانیکی مطرح شده از طرف واینرب بلافاصله توسط جامعه دانشگاهی پذیرفته شد، تا سال ۲۰۰۶ میلادی که توسط آنالیز طیف‌سنجی و جنبشی تأیید شود.

از بهترین نمونه‌های لیگاند در شیمی آلی فلزی، لیگاند EDTA یعنی ethylene diamine tetra acetic acid را می‌توان نام برد. چنگاله در شیمی فرایند نیست بلکه به لیگاندی که بیش از یک جفت الکترون به فلز مرکزی کمپلکس بدهد گفته می‌شود.

کی لیت درمانی، یکی از راه‌های درمان مسمومیت با فلز است. روشی که شامل تجویز عوامل کی لیت برای حذف فلزات از بدن است. عوامل کی لیت یا چنگاله، موادی شیمیایی هستند که یون فلز را در خود جذب کرده و نگه می‌دارند. این فرایند از واکنش یون‌های فلزی با مولکول‌های بدن جلوگیری می‌کند و باعث می‌شود آن‌ها در خون حل شده و همراه ادرار از بدن خارج شوند.کی لیت درمانی به علت خطراتی که دارد، باید تحت نظارت دقیق پزشک انجام بشود. این داروها حتی زمانی که درمان به درستی انجام شود، می‌توانند عوارض جانبی قابل توجهی داشته باشند.

چنگاله لیگاند دو یا چند دندانه‌ای یعنی لیگاندی است که بیش از یک قسمت از آن با فلز تشکیل کمپلکس دهد.