چرخی یعقوب بن عثمان

معنی کلمه چرخی یعقوب بن عثمان در دانشنامه آزاد فارسی

چَرخی، یعقوب بن عثمان ( ـ حصار شادمان ۸۵۱ق)
عارف و مفسر ایرانی. در روستای چرخ، بر سر راه کابل به غزنه، زاده شد. مقدمات علوم را نزد پدرش فراگرفت. چندی در هرات و مصر دانش آموخت. برای ارشاد نزد بهاء الدین نقشبند رفت و بهاء الدین تربیت او را به شاگردش علاء الدین عطار واگذاشت. چرخی از پیشوایان نامدار سلسلۀ نقشبندیه و مراد خواجه عبیدالله احرار بود. از آثارش: تفسیر یعقوب چرخی (لاهور، ۱۸۷۰)؛ رسالۀ انسیه (اسلام آباد، ۱۹۷۸)؛ نی نامه (کابل، ۱۳۳۶ق)؛ رسالۀ ابدالیه (اسلام آباد، ۱۹۷۸).

معنی کلمه چرخی یعقوب بن عثمان در دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «یعقوب بن عثمان بن محمود بن محمد غزنوی چرخی سررزی»، معروف به یعقوب چرخی نقش بندی، از عارفان نامی نیمه اول قرن نهم هجری است.
پدر او فردی متقی و صاحب ذوق بود. نیاکان او در سَررز، دیهی در نزدیکی چرخ، در غرب افغانستان زندگی می کردند.
وی برای تحصیل علوم، مدتی در هرات مقیم خانقاه خواجه عبد الله انصاری بود. در 782ق از هرات به بخارا سفر کرد و در راه، در فتح آباد به خواندن تفسیر بیضاوی پرداخت.
در بخارا از بزرگان و دانشمندان اجازه فتوا دادن گرفت. در مصر، به همراه زین الدین ابوبکر خوافی، شاگرد شهاب الدین سیرامی شد، سپس به بخارا رفت و در طریقه خواجگان، مرید خواجه بهاء الدین نقش بند شد.
مدتی در ملازمت او بسربرد و از او کلاه و اجازه دریافت کرد. بعد از آن، با اجازه خواجه نقش بند، بخارا را ترک گفت و برای تکمیل تربیت نزد علاء الدین محمد بخاری رفت.
وی پس از وفات خواجه بهاء الدین نقش بند، دوباره در چغانیان به خدمت علاء الدین محمد بخاری رسید و چندین سال نزد او تربیت یافت و پس از وفات وی، به ترویج طریقه نقش بندیه پرداخت.

جملاتی از کاربرد کلمه چرخی یعقوب بن عثمان

یعقوب بن اسحاق اسرائیلی (درگذشته ۱۲۰۸ میلادی) پزشک یهودی مصری در قرن ۱۲ میلادی بود.
یعقوب بن احمد سگزی، معروف به بندانه متوفای سال ۳۳۱ هجری قمری، از دانشمندان سیستانی قرن چهارم هجری است.
برای نامگذاری نت‌هایی که ادوار را تشکیل می‌داده‌اند، از نت‌نویسی ابجد استفاده می‌شده‌است. در این شیوه، حروف بر اساس ابجد مرتب می‌شدند و به ترتیب به نت‌ها (پرده‌ها) منتسب می‌شدند. نشان دادن نت‌ها با حروف ابجد سابقهٔ طولانی دارد، چنان‌که یعقوب بن اسحاق کندی (درگذشتهٔ ۲۶۰ ه‍.ق) در آثار خود نت‌هایی که در هر اکتاو قرار داشتند را با کمک حروف ابجد از «ا» (الف) تا «ل» نشان داده و این را در اکتاوهای بعدی هم تکرار کرده‌است، فارابی (درگذشتهٔ ۳۳۹ ه‍.ق) در اکتاو دوم به جای تکرار حروف، حرف‌های بعدی (از «م» به بعد) را استفاده کرده‌است. اولین کسی که به مفهوم عددی حروف ابجد توجه کرد و برای نت دهم به بعد، از ترکیب «یا» (ی = ۱۰ + الف = ۱)، «یب»، «یج» و … استفاده کرد ابن زیله اصفهانی بود (درگذشتهٔ ۴۴۰ ه‍.ق).