پیوند سه گانه
معنی کلمه پیوند سه گانه در دانشنامه عمومی
پیوندهای سه گانه از پیوندهای عادی و دوگانه قوی تر و کوتاه ترند. رتبه پیوند ۳ است.
در استیلن هر اتم کربن دو اوربیتال sp و دو اوربیتال p دارد. دو اوبیتال sp خطی اند و زاویهٔ ۱۸۰° دارند و محور x را در دستگاه مختصات اشغال می کنند. اوربیتال های p بر محورهای y و z عمودند. وقتی دو اتم کربن به هم نزدیک می شوند اوربیتال های sp به اشتراک گذاشته می شوند و یک پیوند sp - sp سیگما تشکیل می دهند. در همین حال اوربیتال های pz به هم نزدیک می شوند و پیوند پی pz - pz تشکیل می دهند. جفت اوربیتال py دیگر نیز یک پیوند پی py - py تشکیل می دهند. در نهایت یک پیوند سیگما و دو پیوند پی تشکیل می شود.
معنی کلمه پیوند سه گانه در دانشنامه آزاد فارسی
سه پیوند کووالانسی بین اتم های مجاور، ازجمله در آلکین ها(-c ≡ c -).
جملاتی از کاربرد کلمه پیوند سه گانه
کربن مونوکسید از دیگر اکسیدهای متداول کربنی که از سوختن ناقص ترکیبات آلی ایجاد می‌شود، گازی بدون بو و رنگ است. ساختار این ترکیب متشکل از یک پیوند سه‌گانه قطبی میان اتم کربن و اکسیژن است که منجر به تمایل بسیار قوی این مولکول برای اتصال دائمی با اتم آهن موجود در مولکول هموگلوبین می‌شود. این موضوع سبب می‌شود که در صورت وجود کربن مونوکسید در خون، جای اکسیژن بر روی هموگلوبین را به علت تمایل بالای اتصال خود اشغال نماید.
۴. حذف از آلکیل‌هالیدهای مجاور (حذف مضاعف): پیوند سه‌گانه کربن–کربن را می‌توان از همان روشی که برای تشکیل پیوند دوگانه در آلکن‌ها استفاده می‌شود، یعنی حذف اتم‌ها یا گروه‌ها از دو اتم کربن مجاور، تهیه کرد. هیدروهالوژن‌زدایی دی‌هالیدهای مجاور به‌ویژه اهمیت دارد زیرا دی‌هالیدها از افزایش هالوژن به آلکن‌ها، به‌راحتی تهیه می‌شوند. در این روش ابتدا HX توسط یک باز نسبتاً قوی حذف می‌شود، سپس برای حذف HX بعدی بایستی از باز قوی‌تری استفاده نمود. به‌عنوان مثال در مرحله اول از محلول KOH الکلی و در مرحله دوم از باز قوی سدیم‌آمید NaNH2 استفاده می‌شود.
یونان در محل پیوند سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا واقع شده است و میراث‌دار یونان باستان، امپراتوری بیزانس و نزدیک چهار سده سلطهٔ ترکان عثمانی (یونان عثمانی) است.
پس از پایان دکترای خود، برون به ایالات متحده نقل مکان کرد و به عنوان محقق پست دکترا در دانشگاه تگزاس در آستین پیوست و در زمینه شیمی چند وجهی فسفر و کربن مشغول به کار شد. او نخستین ساختار مشخصی از پیوند سه‌گانه C≅P را در سال 1988 در مقاله ای با همکاری آلن کوللی منتشر کرد. در سال 1987، به عنوان استادیار شیمی به دانشگاه هاروارد پیوست و در سال 1991 به دانشیاری ارتقا یافت. برنون شرکت گالیا را در سال 1992 تأسیس کرد و رئیس هیئت مشاوره علمی شرکت شد.
خواص فیزیکی آلکین‌ها مشابه آلکن‌های هم کربن است. آلکین‌ها، ترکیب‌هایی با قطبیت کمتر می‌باشند که در حلالهای با قطبیت کمتر مثل تتراکلریدکربن، بنزن و اترها به‌خوبی حل می‌شوند، ولی در آب نامحلولند و همانند سایر هیدروکربنها سبکتر از آب هستند. بررسی نقطه ذوب و جوش این مواد نشان می‌دهد که با افزایش تعداد کربن نقطه‌جوش افزایش و با شاخه‌دار شدن کاهش می‌یابد (همانند آلکن‌ها). یکی از ویژگی‌های آلکین‌های ابتدائی، هیدروژن متصل به پیوند سه‌گانه است. این هیدروژن نسبتاً اسیدی است. آلکین‌ها، ترکیباتی با قطبیت بیشتر هستند که در حلالهای با قطبیت کمتر مثل تتراکلرید کربن، بنزن و اترها به‌خوبی حل می‌شوند، ولی در آب نامحلولند. همانند سایر هیدروکربنها سبکتر از آب هستند. بررسی و مقایسه نقطه ذوب و نقطه جوش این مواد نشان می‌دهد که با افزایش تعداد کربن نقطه جوش افزایش می‌یابد و با شاخه‌دار شدن کاهش می‌یابد.
اتم‌های کربن در این سکل، هرکدام دارای هندسه خطی هستند همراه با هیبریداسیون اوربیتال sp. طول هر پیوند سه‌گانه ۱۲۰٫۷ پیکومتر و هر پیوند یگانه ۱۳۷٫۹ پیکومتر برآورد شده‌است.
آلکین‌ها (به انگلیسی: Alkyne) مانند آلکن‌ها جزء هیدروکربن‌های اشباع نشده هستند که دست‌کم یک پیوند سه‌گانه بین دو اتم کربن دارند. از آنجا که کوچک‌ترین آلکین که نام آیوپاک آن اتین (C2H2)است، پیشتر به‌نام استیلن شناخته می‌شده‌است، آلکین‌ها به‌نام استیلن‌ها یا گروه استیلنی نیز نامیده می‌شوند. فرمول کلی آن‌ها CnH2n-2 می‌باشد و مشابه فرمول کلی دی‌ان ها (diene) است.
ربات‌ها و امپراتوری بخشی از تلاش آسیموف برای پیوند سه مجموعه اصلی رمان‌ها و داستان‌های علمی تخیلی وی است: مجموعه ربات‌ها، مجموعه امپراتوری کهکشانی و مجموعه بنیاد. (آسیموف تلاش خود برای ایجاد پیوند و اتحاد را در رمان «لبه بنیاد» و دنباله آن انجام داده‌است، و در نتیجه سه مجموعه داستان را به یک داستان آینده-محور تبدیل می‌کند).