معنی کلمه پژوهشکده تحقیقات اسلامی در دانشنامه اسلامی
در سال 1393 این پژوهشکده با تدبیر مقام معظم رهبری به پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق(ع) ارتقاء یافت.
سپاه پاسداران، یک نهاد برآمده از انقلاب اسلامی بود که با ماهیت دینی شکل گرفته بود و بهترین، جوانهایی که در راهپیماییها علیه رژیم شاه حضور فعال داشتند، در تشکیل سپاه نقش ایفا کردند. اینها نیاز به تغذیه دینی و معنوی داشتند، چون سنگربانی و حراست از انقلاب کار سادهای نبود که هر کس بدون بصیرت دینی بتواند از عهده آن برآید، لذا از همان آغاز این نیاز احساس شد و نهادها و بخشهای مختلفی در سپاه راهاندازی شده و مأموریت داشتند که پاسداران را از لحاظ فکری و معنوی تغذیه کنند که یکی از این بخشها، مرکز بررسی آثار اسلامی در قم بود که در سال 1359ش شکل گرفت و وظیفه این مرکز، بررسی شکلی و محتوایی آثار موجود در جامعه و ارزیابی آنها بود.
بهتدریج دوستان به این نتیجه رسیدند که در برخی حوزهها و مباحث نیازمند تحقیقات جدید هستیم، لذا مرکز بررسی تبدیل به مرکز تحقیقات اسلامی شد.
عمدتاً نیروها از حوزه تأمین میشد. چون فلسفه تشکیل این مرکز در قم همین مسئله بود و در آن زمان بزرگوارانی چون حضرات آیات مکارم شیرازی، امینی، محلاتی، احمدی میانجی و روحانی جزو اعضای هیئتامنای این مرکز به شمار میرفتند و جناب حجةالاسلام والمسلمین عراقی نیز مسئولیت اداره امور را بر عهده داشت.
در سال 1375 پس از احراز استانداردهای لازم نزد وزارتخانه علوم بهعنوان پژوهشکده تحقیقات اسلامی به ثبت رسید. آیتالله موحدی کرمانی، دکتر ولایتی، حجةالاسلام سعیدی، دکتر لاریجانی، حجةالاسلام صفایی، رئیس پژوهشکده و وزیر علوم، اعضای هیئت امناء پژوهشکده تحقیقات اسلامی را تشکیل میدهند. این پژوهشکده از نظر سازمانی زیر مجموعه نمایندگی ولیفقیه در سپاه است، اما از نظر علمی وابسته به وزارت علوم است.