پل عطا

برانداخت آز و نیاز جهان عطای فراوان خسرو ملک

و چون خلافت به عثمان انتقال يافت ، عايشة به او گفت : مبلغى را كه پدرم و عمر به مندادند، به من عطا كن ، عثمان پاسخ داد: من در كتاب و سنت چيزى در اين باره نديده ام ،وليكن پدرت و عمر با رضاى خاطر خود، آن را به تو پرداخت مى كردند، و من چنين كارىنمى كنم ، عايشة گفت : پس ‍ ارث مرا از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم به منواگذار؟ عثمان به او گفت : مگر نه اين بود كه تو و مالك آمديد و شهادت داديد، كهپيامبر صلى الله عليه و آله و سلم فرموده است : ما پيامبران الهى ارثى از خود بر جاىنمى گذاريم ، و به اينگونه حق فاطمه عليهاالسلام را از بين برديد، و اكنون آمده اىمطالبه اى ارث دارى ؟ و من هرگز اين كار را نخواهم كرد.

بخشش محض بینی اش ز خدا بر تو جاری شده ز وهب عطا

محیط کوه و قار آفتاب ابر عطا که آسمان بزرگی و اختر دادی

چه عجب اگر گدایی ز شهی عطا بجوید عجب این که پادشاهی ز گدا کند گدایی

در هر صورت با توكّل به خداوند متعال حركت كرديم ؛ در مسير راه ، پدرم گفت : چقدرخوب است كه حضرت مقدار پانصد درهم به ما عطا نمايد تا دويست درهم آن را لباس وپوشاك خريدارى كنيم و دويست درهم براى آرد و آذوقه و يكصد دينار بقيّه اش را جهتديگر هزينه هاى زندگى خود و خانواده مان باشد.

این بین بی‌من از قلم من فتاد از آنک نتوان عطای شه به ستم خواستار کرد

(و مـن قـدر عـليـه رزقـه فـليـنـفـق مما اتيه اللّه ) - (قدر رزق ) به معناى تنگىروزى اسـت ، و كـلمه (ايتاء) به معناى عطا كردن است ، مى فرمايد: و كسى كه فقير ودر تـنـگـنـاى مـعـيـشـت اسـت ، و نـمـى تواند به زندگى همسر طلاقى و كودك شيرخوارشتـوسـعـه دهـد، هر قدر كه مى تواند از مالى كه خداى تعالى به او عطا كرده به ايشانانفاق كند.

(( اللهم ان هؤ لاء يفاتلوان عدوك وعد و رسولك و دينك الذى ارتضيته لعبادك فاجزهمافضل ما جازيت احدا من عبادك المؤ منين )). ))يعنى ،: (خداوندا اينها در راه تو با دشمنانت و دشمنان پيامبر و دينت كه به آن راضىشدى براى بندگانت جنگيدند. پس آنان را بهترين پاداشى كه به بندگان با ايمانتمى دهى عطا فرما).(507)

خداوندا، در ديده ام روشنايى ، و در دينم بصيرت و روشندلى ، و در عملم اخلاص ، و درروزى ام وسعت ، و يادت را در شبانه روز بر زبانم قرار ده ، و سپاسگزارى از خويش راپيوسته و تا زمانى كه [در اين دنيا] پاينده ام داشته اى ، ارزانى ام دار، خداوندا، هرگزمرا در آنجا كه نهى فرموده اى [يعنى گناهان و غفلت ] نياب ، و آنچه را كه عطا فرمودهاى پر خير و بركت گردان ، و هنگامى كه جانم را مى ستانى بر من رحم آر، براستى كهتو بر هر چيز توانايى .

از کرم جام دگر کردش عطا شد صفا اندر صفا اندر صفا

محمد محمد الأمیر عوض السید عطا معروف به «محمد عطا» یکی از پنج ربایندهٔ پرواز شمارهٔ ۱۱ آمریکن ایرلاینز بود که پس از ربودن هواپیما به عنوان خلبان کنترل هواپیما را به دست گرفته و آن را به برج شمالی کوبید. تنها تبعهٔ مصری حاضر در حملات محمد عطا بود.

علم ائمه همانند علم پيامبران و مرسلين ، علمى است الهامى و خداداد و فرقى با هم ندارد.خداوند به پيامبران و ائمه ، علمى لدنّى عطا فرمود تا حجّت را بر مردم تمام كنند. امامصادق - عليه السلام - از كيفيت علم ائمه و دامنه حيرت انگيز آن - كه وصف ناپذير است -چنين ياد مى كند:

یک شبی در بحر شاه اولیا غوطه خوردم جوهری کرد او عطا

و چون از جمله اسباب - به ويژه اسبابى كه به ما نزديكترند - اراده و تفكر وتخيل ماست و خلاصه آنچه ما اختيار مى كنيم يكى از دو طرف انجام يا ترك است ،بنابراين فعل به اختيار ماست ، زيرا خداوند نيرو و قدرت و توان را به ما عطا فرمودهتا ما را بسنجد كه كداممان بهتر عمل مى كنيم با اينكه عملش احاطه دارد (و از نتيجه اينآزمايش و سنجيدن آگاه است ). پس ‍ وجوب آنفعل با امكان آن منافات نداشته و ضرورى بودنش تضاد و تدافعى با اختيارى بودن آنندارد. چگونه چنين نباشد و حال آنكه جز با اختيار به مرحله وجوب نرسيده است . و شكىنيست كه قدرت و اختيار مانند ديگر اسباب چون ادراك و علم و اراده و تفكر وتخيل و قوا و آلات آن ، همه و همه كار خداست نه كار و اختيار ما وگرنهتسلسل قدرتها و اراده ها تا بى نهايت پيش مى رفت .

امام سجاد(ع ): پسر جانم ، اين خبر بيانگر امتياز و خصوصيتى است كه پيامبر(ص ) درميان خاندانش تنها به تو عطا كرده است ، هنيئا لك : (اين مقام بر تو گوارا باد)،ولى اين جريان را به برادرانت نگو تا مبادا درباره تو مكر كنند، چنانكه برادران يوسف، به يوسف مكر كردند. (238)

از همه اولیای خاص گزین گشت او اندر آن عطا تعیین

دمبدم بخشش و عطا داریم در ره فقر صد نواداریم

و در آيه بعد مى فرمايد: اگر اين منافقان (به جاى انتقاد و انتقام )، به آنچه خدا ورسول به آنان عطا كرده بود، راضى بودند و مى گفتند خداوند ما را كفايت مى كند، و درآينده خدا و رسول از فضلش به ما لطف خواهند كرد، برايشان بهتر بود.

بزرگ بار خدایی که در عطا و سخا بر ابر و بحر کند طبع و دستش استهزی