پاداش راسخان در علم

239-غيب پوشيده در اينجا مقام ذات واجب تعالى است كه هيچ كس حتى راسخان در علمنيز بدان در دسترسى ندارند. (حاشيه توحيد صدوق )، و از اين رو توضيح معلوم مىشود كه استدلال به اين جمله براى نفى علم غيب امامان عليهم السلام درست نيست .(م )

880-از موارد ديگر آيات و روايات ثابت است كه راسخان در علم ،تاءويل متشابهات قرآن را مى دانند. (م )

در اصول كافى از امام باقر يا امام صادق (عليه السلام )نقل شده است كه فرمود: پيامبر خدا بزرگترين راسخان در علم بود و تمام آنچه راخداوند بر او نازل كرده بود از تاءويل و تنزيل قرآن مى دانست ، خداوند هرگز چيزىبر او نازل نكرد كه تاءويل آن را به او تعليم نكند و او و اوصياى وى همه اينها را مىدانستند.

او كسى است كه اين كتاب را بر تو نازل كرد. بخشى از آن ، آيات محكم (روشن و صريح ) است كه اصل و اساس اين كتاب را تشكيل مى دهد. (و هرگونه ابهامى در آيات ديگر، با مراجعه به اين محكمات روشن مى شود) و بخشى از آن ، آيات متشابه است (كه احتمالات مختلفى در معناى آيه مى رود، ولى با توجه به آيات محكم ، تفسير آنها روشن مى شود.) امّا كسانى كه در دلهايشان انحراف است ، به جهت ايجاد فتنه (و گمراه كردن مردم ) و نيز به جهت تفسير آيه به دلخواه خود، به سراغ آيات متشابه مى روند، در حالى كه تفسير اين آيات را جز خداوند و راسخان در علم نمى دانند. آنان كه مى گويند: ما به آن ايمان آورده ايم همه ى آيات از طرف پروردگار ماست (خواه محكم باشد يامتشابه ) و جز خردمندان پند نگيرند.

1- راسخان در علم ، به آينده و قيامت چشم دوخته اند. (انك جامع الناس ليوم ...)

پس خود قرآن بيان مى كند كه كسى جز اهل بيت وحى و عصمت عليهم السلام چنان كه شايسته است ، آن را درك نمى كند و به كنه آن نمى رسد؛ چنان كه آنان نيز به حق اظهار مى دارند كه كنه قرآن و تاءويل آن را تنها راسخان در علم مى دانند و فقط آنان واجد چنين وصفى هستند - براى اين موضوع در كتاب هاى روايى ، مانند بصائر الدرجات (134) بابى ويژه تنظيم شده است - و بى ترديد اهل بيت عليهم السلام به ظاهر و باطن قرآن عالمند و كسى غير از اوصيا، همه ى قرآن را جمع نكرده است .

5- هدف نهايى و مقصد اعلاى آيات الهى را تنها خدا و راسخان در علم مى دانند. (ومايعلم تاءويله الا اللّه و الراسخون فى العلم )

6- نام راسخان در علم در كنار نام مقدّس خداوند آمده و مقامشان بعد از مقام الهى است . (ومايعلم تاءويله الا اللّه و الراسخون فى العلم )

يكى ديگر از موارديكه در اين زمينه اعجاب همگان را بر مى انگيخت اين بود كه وقتى مسئلهاى در نزد آن امام هدايت مطرح مى شد چنان فروع مسئله را با اشراف خارق العاده اى مىشكافتند كه هم باعث اعجاب غيرقابل انكار حضار و پرسشگر مى شد هم منبعى بس پرخيرو بركت براى شيفتگان راسخان در علم و صاحبان سر الهى ميگشت . براى تاءييد اين مدعابه حديث ذيل توجه فرمائيد: