نقشۀ همدیدی سطح زمین
جملاتی از کاربرد کلمه نقشۀ همدیدی سطح زمین
چند گویی که مه از بام فلک می‌تابد بنگر آن ماه که بر سطح زمین می‌گذرد
مثلاً نیروی گرانش در سطح ماه حدود یک‌ششم نیروی گرانش در سطح زمین است. از این رو وزن هر جسم در سطح ماه یک‌ششم وزن آن در سطح زمین است؛ و اما جرم در هر دو یکسان است. پس نتیجه میگیریم جرم باجاذبه تغییر نمیکند ولی با سرعت تغییر میکند اما وزن با جاذبه تغییر میکند.
در پروتروزوئیک زیرین، پوستهٔ گرانیتی برای اولین بار به صفحه‌ها و پلیت‌های باثبات و کمربندهای پرتحرک تقسیم می‌شود. پلیت‌های با ثبات از رسوبات اولیه پوشیده شده‌است. کمربندهای پرتحرک متعددی نیز به وسعت صدها کیلومتر گسترده شده‌اند. از لابلای شکستگی‌ها و خرد شدگی‌های کمربندها، مواد نفوذی باریک خارج شده و در سطح زمین گسترده شده‌است. در واقع در این مرحله پلیت‌ها و کمربندها مجموعاً سطح زمین را پوشانده بوده و حاشیه این پلیت‌ها و کمربندها صخره‌های زیرآبی و شکاف‌های زیر دریایی را ایجاد نموده‌است.
یکچند از این پیش از انبوه ریاحین بد سطح زمین سبزتر از طارم خضرا
بنای فعلی به‌سبک دورهٔ کریم‌خان زند است، که آن هم، آغازِ دورهٔ دومِ شیوهٔ اصفهانی است. در این شیوه، طرح‌ها ساده می‌شوند و بیشتر فضاها چهارگوش هستند؛ هندسهٔ این شیوه ساده است و در آن بیشترْ شکل‌ها و خطوط شکسته استفاده شده‌اند. بالای سنگ قبر حافظ — که یک متر از سطح زمین بلند، و با پنج پلهٔ مدور احاطه شده است — گنبدمانندی مِسین شبیه کلاهِ تَرْک‌دارِ درویشی وجود دارد که بر هشت ستون به ارتفاع ده متر متکی است. قسمت داخلی گنبدْ پوشیده از کاشی‌کاری با لعاب پلی‌کروم است. هشت بیت از غزل با مطلع «حجاب چهرهٔ جان می‌شود غبار تنم/خوشا دمی که از آن چهره پرده برفکنم» بر روی هشت سنگ عظیم حکاکی شده است و هر یک در یک ستون. تالار چهارستونی کریم‌خان زند با یک تالارِ جدید و بزرگ با شانزده ستون سنگیِ مشابه دیگر ترکیب شده است. چهار ستونِ کریم‌خان مرکز این ساختمان را اشغال کرده است.
غار شاپور در انتهای تنگ چوگان و در چهار کیلومتری شهر بیشاپور در کازرون مهمترین پایتخت ساسانیان در ارتفاع حدود ۸۰۰ متری از سطح زمین قرار دارد و دهانهٔ آن حدود ۳۰ متر می‌باشد. در دهانهٔ این غار تندیس شاپور قرار گرفته‌است و به همین دلیل این غار به نام شاپور معروف شده‌است. تندیس شاپور از یک ستون چکیده غول‌پیکر که در این غار وجود داشته تراشیده شده و با وجود گذشت ۱۷۰۰ سال همچنان پابرجا می‌باشد و تنها تندیس باقی‌مانده از دوران باستان است که حدود ۷ متر ارتفاع دارد. بعد از گذشت سال‌ها کماکان سر این تندیس سالم می‌باشد ولی دو دست آن شکسته‌اند. تندیس واژگون شده‌بود که در سال ۱۳۳۶ توسط ارتش در جای خود قرار گرفت. این تندیس، شاپور را به صورت ایستاده نشان می‌دهد.
خنک فلک را اسمش داغ نهد بر سرین گرچه ز سطح زمین پا ننهد بر کران
هوا چون همایی شد از پر تیر زخون گشت سطح زمین آبگیر
مهمترین جاذبه گردشگری نزدیک این روستا گل‌فشان که پدیده‌ای طبیعی است که طی آن گل‌ولای از زیر زمین به شکل چشمه‌وار به سطح زمین می‌رسد و شکل ماهوری بخود می‌گیرد.
به‌طور معمول شیب سطح ایستابی از مناطق با شیب بیشتر در سطح زمین به سمت مناطق پست‌تر می‌باشد.
وز عدتشان سطح زمین یکسره شد پر چیزی که عیان است چه حاجت به تفکر
برخلاف مرجع بیضوی که شکل ایدئال ریاضی‌ای فرم زمین‌است، زمین‌وار دارای سطوح بی‌قاعده است ولی نسبت به سطح زمین صاف‌تر تعریف می‌گردد با وجود آنکه زمین دارای بخش‌هایی به ارتفاع ۸+ هزار متر ارتفاع (کوه اورست) و ۱۱- هزار متر عمق (درازگودال ماریانا) است تنوع کلی ارتفاعی مدل زمین‌وار در مقایسه با مدل ریاضی دقیق بیضوی زمین، کمتر از ۲۰۰ متر (-۱۰۶ متر تا ۸۵ متر) است.
مقیاس عکس هوایی، عبارت است از نسبت یک فاصلهٔ معین بر روی یک عکس هوایی (عکس هوایی تقریباً قائم) به همان فاصله بر روی سطح زمین. مقیاس را معمولاً به‌صورت یک کسر (۱/۵۰۰۰۰) یا به‌صورت یک تقسیم (۱:۵۰۰۰۰) می‌نویسند.
کلمهٔ کوهستان‌ها یا فلات ارمنستان کلمه‌ای کاملاً علمی است که از لحاظ زمین‌شناسی به مناطق خاص جغرافیایی، که دارای شرایط یکسان از لحاظ جغرافیایی و زمین‌شناسی هستند، گفته می‌شود. فلات ارمنستان از لحاظ علمی عبارت است از برجستگی‌هایی در سطح زمین که پیدایش آن‌ها معلول شرایطی خاص در آسیا بوده. این برجستگی‌ها را زمین‌شناس معروف آلمانی، اتو ویلهلم هرمان فن آبیش بلندی‌ها یا کوهستان‌های ارمنستان نامیده‌است.
هان و هان بشتاب ای پیک گزین از فراز عرش تا سطح زمین
در ارتفاع‌های زیاد از سطح زمین، تنها دو نیرو بر ماهواره وارد می‌شود:
ز نعلهاشان سطح زمین گرفته هلال ز گوشهاشان روی هوا گرفته سنان
از بسکه زدو کشت از آن طایفه پیچید از سطح زمین غلغله در گنبد خضرا
پاک تا سطح زمین گردد ز ناپاکان «حبیب» ز انقلابی سخت جاری سیل خون باید نمود
کند سطح زمین را تنگ از بس دست و سر ریزد بره روز رزم گر گیرد یه کف شمشیر بران را