معنی کلمه نقش اب در دانشنامه عمومی
نقش آب ( نقشاب ) ، فیلیگران، ته نقش یا واتر مارک، علائمی هستند که در زمینه های کاغذها، تمبرها یا اسکناس ها قرار داده می شوند و در حالت عادی قابل مشاهده نیست ولی اگر کاغذ یا تمبر در برابر آفتاب یا چراغ گرفته شود پدیدار می شوند.
نقش آب های علائمی بسیار متفاوتی هستند که هر کارخانه کاغذسازی نشانه های ویژه خود را در آن قرار می دهد. بیشتر نقش آب ها نشان دهندهٔ نام و علامت ویژه کارخانه کاغذ است و سال ساخت آن کاغذ را نیز می توان از آن دریافت. نقش آب در طول عملیات ساخت ورق های کاغذی با استفاده از غلتکی ظریف در داخل آن ها ایجاد می شود.
بررسی نقش آب ها برای شناسایی تاریخ و مشخصات دست نوشته های و کتاب های قدیمی ناشناس اهمیت ویژه ای دارد.
در بسیاری از دست نوشته ها و کتاب های ایرانی دوران قاجار و پیش از آن به ویژه در فرمان های شاهانه، عقدنامه ها و قباله ها از کاغذهای نقش آب دار روسی و انگلیسی استفاده شده است. بازشناسی این نقش آب ها برای شناسایی مشخصات شماری از این آثار تنها راه ممکن بوده است.
واژهٔ نقش آب از آن جا آمده است که در آن قسمت کاغذ که نقش آب نشسته است فیبرها کم توده می شوند تا نقشی شفاف و آب گون در آن پدید آید.