موضوع له الفاظ

معنی کلمه موضوع له الفاظ در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] موضوع له الفاظ به معنای ملحوظ هنگام وضع لفظ برای آن است.
موضوع له، معنای معینی است که لفظ برای آن وضع می شود؛ به بیان دیگر، واضع در هنگام وضع، اول باید معنا را تصور کرده، سپس لفظ را نیز تصور کند، تا بتواند لفظ را در مقابل معنا قرار دهد، مانند: «حیوان مفترس (درنده)» که موضوع له لفظ « اسد » است.
نکته
میان اصولیون بحث است که آیا موضوع له الفاظ، ذوات معانی و نفس معانی است یا این که قید «مراد بودن» و «تعلق اراده» به صورت شرطیت و یا جزئیت، در موضوع له الفاظ نقش دارد.
عناوین مرتبط
...

جملاتی از کاربرد کلمه موضوع له الفاظ

لعلكم : ترجى و اميد از مقام فعل خدا انتزاع مى شود، نه از مقام ذات او و چوناميد يا هراس از خصوصيات مورداستعمال است و در موضوع له نقش ندارد، پسلعل به معناى جامع بين اميد و هراس ، يعنى اصل توقع پديده (اعم از نافع يا ضار) استكه احتمال تحقق آن بيش از عدم تحقق است . در آيه مورد بحثلعل بدين معناست كه رب و خالق خود و پيشينيانتان را عبادت كنيد تا شايد به ملكه تقوادست بيابيد.
ب : كلمه (لعل ) براى ترجى يا اشفاق نيست ، گرچه زمخشرى چنين گفته است ؛ (973)زيرا يا هراس از خصوصيت مورد استعمال است ، نهدخيل در موضوع له يا مستعمل فيه . پس اگر كسى بگويد:لعل زيدا يكرمنى او يهننى ، به معناى استعمال لعل در اميد اكرام ، يا هراساز اهانت نيست ، بلكه در خصوص توقع پديده اى است ، (اعم از از نافع يا ضار) كهاحتمال تحقق آن بيش از عدم تحقق آن است ، زيرا اميد با شك محض نيست ، بلكه با ترجيحجانب تحقق است .