منشی الممالک
معنی کلمه منشی الممالک در فرهنگ فارسی
( اسم ) دبیر کشور( ها ) توضیح نسبت لقب منشی الممالک بزمان سلطنت ایلخانان معول میرسد بهترین ترجمه این لقب همانا وزیرامور خارجه است البته در صورتیکه مجلس نویس را که حق بیشتری برای چنین عنوانی دارد از نظر دور داریم . منشی الممالک درصدر کارکنانه ابوابجمعی قسمتی از تشکیلات ادارای صفوی - که تعداد آنها بسیار بود و بکارهای کثیر از قبیل تیول و نوشتن عبارات مخصوص اداری بسرخی یا باب طلا و نهادن دستنیه و وصول و گرد آوری وجوهات رسیدگی می کردند قرار داشت . شاردن از شش منشی و مهر دار مملکتی واجد اهمیت نام میبرد : ۱ - منشی الممالک که وظیفه وی عبارت از تهیه و ارسال اسناد و مدارک مربوط بامور مملکتی بطور عموم و ولایات بالاخص که با مهر عالی ممهور گشته باشد ...
معنی کلمه منشی الممالک در دانشنامه آزاد فارسی
از مناصب دولتی ایران. تا قبل از صفویان هر دستگاه و دیوانی منشی مخصوص خود را داشت که وظیفۀ وی ثبت، تنظیم، تهیۀ آمار و درج آن در دفاتر دولتی بود. در عصر صفویه منشی الممالک، تمام نامه ها، فرمان ها و احکامی که از «دفترخانه همایونی» صادر می گردید، احکام مناصب وزرا، مستوفیان، کلانتران و محتسبان ولایات و احکام دیوان عدالت، قضا و همچنین پاسخگویی نامه های درباری را برعهده داشت که بخشی از آن ها را منشیان از طرف وی می نوشتند. اما نگارش بسیاری از فرمان های محرمانه، احکام، اسناد و مدارک مملکتی، ثبت فرمان های شاه و ارسال آن به دارالانشاء، و نیز ثبت وقایع سیاسی و تاریخی در برخی مواقع توسط شخص منشی الممالک انجام می گرفت. این منصب در صدر مناصب امور اداری قرار داشت و مشاغل متعددی زیر نظر او به کار مشغول بودند. منشی الممالک در شورای سلطنتی نیز شرکت می کرد و مسئولیت بخشی از مکاتبات خاص را برعهده داشت و از این جهت منصبی بااهمیت و پرنفوذ بود. در دوران افشاریه، منشی الممالک در واقع، رئیس دیوان رسالت و دارالانشاء بود و عده ای منشی، کاتب و دبیر در اختیار داشت. در دورۀ زندیه این مقام، دارای اهمیت زیاد بود و وظیفۀ صاحب این منصب، تهیه اسناد و مدارک کشوری و ارسال آن به کلیه نقاط کشور بود. همچنین اغلب مکاتبات کشوری به مسئولیت و تصدی وی انجام می شد. در زمان قاجار، منشی الممالک رئیس کلیه منشیان بود و وظیفۀ وی تهیه و ارسال اسناد و مدارک کشوری ممهور به مهر عالی بود.
جملاتی از کاربرد کلمه منشی الممالک
اسدالله مشارالسلطنه از نوادگان رضاقلی نوائی معروف به منشی الممالک از رجال سیاسی و کابینه در دوران پادشاهی آقا محمدخان قاجار و محمدعلی‌شاه قاجار است.
رضا قلی خان در زمان سلطنت فتحعلیشاه نیز منشی‌الممالک و از رجال درجه اول مملکت به‌شمار می‌آمد و به مدت دوازده سال منشی الممالک و سرپرست دفتر امور خارجه بود.