مقبره بابا قاسم

معنی کلمه مقبره بابا قاسم در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مزار باباقاسم اصفهانی ، از عارفان سده ۸ق /۱۴م ، واقع در محله شهشهان اصفهان می باشد. برپایه کتیبه سردر ورودی ، این آرامگاه در ۷۴۱ق /۱۳۴۰م توسط سلیمان بن ابی الحسن بن طالوت دامغانی ، از پیروان باباقاسم برای او ساخته شده است .
سبک معماری بنا مشترکاتی در عناصر و جزئیات معماری با بناهای دوره پیشین دارد، اما حجم آن کاهش یافته ، و بر ارتفاع بنا تاکیدی آگاهانه شده است ؛ کالبد بنا نیز سبک تر، نازک تر و ظریف تر شده است . بقعه باباقاسم به سبب دارابودن تمام ویژگی های معماری عصر ایلخانی ، یکی از نمونه های نفیس آرامگاه های این زمان است .
فضاهای آرامگاه
آرامگاه در اصل از دو فضای مستقل تشکیل می شود. نقشه خارجی بنای اصلی و جلوی ، مستطیل شکل با گنبد هرمی ۸ بر است و در داخل ، مستطیل شکل با فرورفتگی هایی در هر ۴ ضلع با پوشش گنبد نیم کروی ؛ بنای پشتی با نقشه ای به شکل ۸ ضلعی بوده است و به وسیله راهروی با یک انحنا از جبهه جنوب شرقی بنای اصلی دو بنا به هم راه می یافتند؛ بر اثر ویرانی بنای پشتی و بازسازی آن در سده اخیر تغییراتی پدید آمده ، و از آن جمله نقشه ۸ ضلعی به مستطیل تبدیل شده است . کف سازی بنا نیز با بنای اصلی اختلاف سطح پیدا کرده ، و راه ارتباطی اصلی دو بنا از میان رفته است . اکنون درگاهی کوتاه با دو پله واقع در میان ضلع شرقی بنای اصلی آنها را به هم می پیوندد.
نمای خارجی
نمای خارجی گنبد دو پوسته هرمی ، بر گردنی ۸ وجهی قرار گرفته ، و با پوشش کاشی فیروزه ای ، مزین به کتیبه هایی به خط بنّایی لاجوردی بر پیرامون گردن و ترک ها آرایش یافته است . پوپ بر آن است که این گنبد را شاید در سده ۹ق /۱۵م ساخته باشند.
وضعیت قرارگرفتن بنا
...

جملاتی از کاربرد کلمه مقبره بابا قاسم

در فاصله ۵۵ کیلومتری غرب ملایر و ۱۲ کیلومتری شرق مرکز دهستان سفید کوه (انوچ) در دامنه باغات روستای سیاه کمر، بنای برج‌مانندی خودنمایی می‌کند که به مقبره بابا حسین (یا ددحسین) معروف است.
و امام مير عبدالواسع بن مير محمّد صالح سبط او مير محمّدحسين در ترجمه او گفته كه جدمسـيـد عـبـدالواسـع عـالم ورع مـتـعـبد، ماهر در فنون علم و انحاء نحو و ساير علوم و فنونعربيت بود تعلّم كرده بود بر فاضل علامه ابوالقاسم جرفادقانى و اخذ حديث كرده ازجـمـاعـتـى از افـاضـل عـصر خويش خصوص از جدم علامه ملاّ محمدتقى مجلسى رحمه اللّه ،ولادتـش در خـاتون آباد شد و لكن به اصفهان رحلت كرد و متوطّن در آنجا شد. نود و نهسـال عـمـر كـرد و در ماه رمضان سنه هزار و يك صد و نه وفات كرد و در مقبره بابا ركنالدّيـن مـدفـون گـشـت ، بـعـد از چـنـدى از سـنـيـن (سـالهـا)، نـعـشـش را بـه نـجـف اشـرفحمل كردند و نزديك قبر مطهر به خاك سپردند و من او را درك كردم ، و نزد او مصحف شريفو مـقـدارى از نـحـو و صـرف و منطق خواندم و او مرا در حجر خود تربيت كرد و حقوق بر منبسيار است ( جَزاهُ اللّهُ عَنّى اَحْسَنَ الْجَزاءِ وَ حَشَرَهُ مَعَ مَواليِه . )
این مجموعه در ۲۰ کیلومتری شهر مشکان، ۴۰ کیلومتری شهر سلطان‌آباد، ۸۰ کیلومتری شهر سبزوار و در روستای بابالنگر واقع گردیده، شامل آثار معماری تاریخی ارزشمندی نظیر آرامگاه میر مطهر، مقبره بابا توکل، بنای حمام، کاروانسرا، آب انبار، بنای خشتی دژ یا زندان، آتشکده میر مظفر و سردابه‌های پیرامون آن‌ها می‌باشد.
تا سال ۱۳۹۷، در مجموع ۱۴٠۷ اثر ملی در استان خراسان رضوی ثبت شده‌ است. حرم امام رضا شاخص‌ترین اثر ملی ثبت‌شده در این استان است که سالیانه میلیون‌ها زائر را به مشهد می‌کشاند و واژهٔ رضوی در نام استان نیز به همین اثر اشاره دارد. قنات قصبه عمیق‌ترین قنات در میان ۱۱ قنات ثبت‌شده با عنوان قنات ایرانی در میراث جهانی یونسکو در این استان قرار دارد. همچنین کاروانسراهای رباط شرف، عباس‌آباد تایباد، فخرداود، مزینان، رباط مهر، فخرآباد و زعفرانیه همراه ۵۴ کاروانسراهای ایرانی به ثبت یونسکو رسیده‌اند که ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ در جریان چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض در فهرست میراث جهانی قرار گرفتند. حرم امام رضا، چشم‌انداز فرهنگی توس، شهر تاریخی زوزن، خانقاه و مزار شیخ احمد جام، و محور سلجوقی–غزنوی خراسان شامل بناهایی چون رباط ماهی، رباط شرف، سنگ‌بست، و مقبره بابا لقمان نیز از این استان در فهرست موقت میراث جهانی یونسکو قرار دارند. آسبادهای نشتیفان نیز در فهرست موقت میراث جهانی یونسکو قرار دارد.