مصحف ابوموسی اشعری

معنی کلمه مصحف ابوموسی اشعری در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مصحف ابوموسی اشعری، مصحف تهیه شده توسط ابوموسی اشعری را می گویند.
ابوموسی اشعری (متوفای ۵۲ ق) از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم بود که به واسطه تاثیرش در امر حکمیت پس از جنگ صفین و انتقال خلافت به بن ی امیه ، شهرت خاصی یافت.
اهمیت این مصحف
مصحف منسوب به وی که به « لباب القلوب » شناخته می شد، یکی از چند مصحف مشهور و رایج در صدر اسلام بود که با مصحف معروف ابن مسعود رقابت می کرد و همین رقابت و اختلاف بین دو مصحف، حذیفة بن یمان را بر آن داشت تا گردآوری قرآن و توحید مصاحف را به عثمان پیشنهاد دهد.نکته قابل توجه آن است که هرچند به وی مصحف مستقلی نسبت داده شده است و چه بسا نام «لباب القلوب» برانگیزنده این گمان شود که مصحف وی چیزی غیر از م صحف عثمانی باشد، اما به گفته محققان این فن، این مصحف با مصحف رسمی - جز در چهار مورد - هیچ اختلاف یا تفاوتی نداشته است؛ این موارد عبارتند از: ضبط «ابراهام» به جای « ابراهیم » در آیه ۱۲۴ سوره بقره ؛ «لایفقهون» به جای «لایعقلون» در آیه ۱۰۳ سوره مائده ؛ «صوافی» به جای «صواف» در آیه ۳۶ سوره حج ؛ «تلقاءه» به جای «و من قبله» در آیه ۹ سوره الحاقه .
تاثیر گذاری این مصحف
البته مصحف او در قرائت های بعدی بی تاثیر نبوده است، قرائت ابورجاء (م ۱۰۵ ق) و ابوالشیخ (م ۱۰۰ ق) و حطان (م ۷۳ ق) و نیز قرائت قاریان بصره ، به او می رسد.

جملاتی از کاربرد کلمه مصحف ابوموسی اشعری

همچنین گفته شده چون معتزله از جنگ جمل و صفین اعتزال (دوری) جستند به این نام شهرت یافتند. در جریان جنگ جمل و صفین بسیاری از صحابه از شرکت در جنگ تردید کردند. آن‌ها از شرکت در جنگ دوری کردند. (اعتزال جستند) می‌گفتند بر ما روشن نیست کدام یک از دو طرف حق و کدام یک باطل است. به پیروان خود می‌گفتند در فتنه عبدالله مقتول باش نه عبدالله قاتل. مهم‌ترین معتزله ابوموسی اشعری و عبدالله بن عمر بودند. البته با توجه به تاریخ حیات واصل بن عطا (۸۰–۱۳۱ ه‍. ق.)، این مطلب قابل قبول نیست.
اوضاع در کوفه در سال ۳–۳۲ هجری /۴–۶۵۲ میلادی بدتر گردید. قاریان کوفه که تفکرات مذهبی و سیاسی مخالف عثمان داشتند، با وجود اینکه اقدامات سیاسی فراوانی در مقابله با آنان انجام شده بود، توانستند زمینهٔ عزل سعید بن عاص، والی کوفه را فراهم کرده و ابوموسی اشعری والی پیشین بصره را که زاهد بود و تفکرات مخالف عثمان داشت، امیر خود کنند. از آن به بعد، کوفه از کنترل حکومت مرکزی خارج شد. برخی مورخان اهل سنت می‌گویند اولین کسی که جرقهٔ انقلاب را ضد عثمان زد فردی یهودی در یمن با نام عبدالله بن سبا می‌داند. سیدمرتضی عسکری با بررسی روایات تمام مورخینی که پیش از قرن پنجم هجری قمری می‌زیسته‌اند، به این نتیجه می‌رسد که از نظر تمامی آن‌ها روایت مربوط به عبدالله بن سبا غیرقابل اعتماد و ضعیف است.