محمود همت

به همت همچو خورشیدی به قدرت همچو گردونی به سیرت همچو محمود به صورت همچو مسعودی

در ۱۱۴۹، به نوشته محمود همت، قلعه بمپور هفت رشته قنات و حدود ۲۰۰، ۱ خانوار داشته‌است (ص ۱۹۲).

محمود بود عاقبت میر که دایم از همت او کشته‌ آمال شمر کرد

کتاب نقدهایی بر تواریخ معاصر چگنی به نقد و بررسی اجمالی کتاب‌های مختلف چاپ شده، در استان لرستان درباره قوم لر و اینکه تا حدودی به ایل بزرگ «چگنی» اشاره شده، پرداخته‌اند و چون نویسندگان این کتب به علت ناآگاهی و نداشتن تحقیقات میدانی وسیع و مستند، به بیان مطالبی به‌ دور از اسناد تاریخی درباره چگنی پرداخته‌اند، پنج نفر از پژوهشگران و نویسندگان مطرح حوزه‌ی تاریخ و فرهنگ چگنی به نام‌های رضا جوادی، مراد محمودی چگنی، علی‌حسین بداق، رحیم شاه‌کرمی و علی‌اکبر خادمی با همت و تلاش وافر به تهیه و تدوین این کتاب اقدام نموده‌اند.

شرطه شد از همت محمود باد آخر کار همه محمود باد

«امام‌قلی خان زیاده از حد متمول بود. همه کس او را دوست می‌داشت و از او احترام می‌کردند، نخبه سرباز دلیر قشون ایران در زیر فرمان او بودند. به علاوه دستگاه و تجمل او بسیار عالی و مخارج او تقریباً با مخارج شاه برابری می‌کرد، چنان‌که روزی شاه عباس در حال انس و یگانگی گفت: میل دارم تا تو روزی یک محمودی (یک عباسی) از من کمتر خرج کنی تا تفاوتی میان شاه و یک نفر خان باشد. صفات حسنهٔ امام‌قلی و همت و سخاوت او محبت قلبی تمام مردم ایران را به طرف او جلب کرده بود زیرا خدمت سپاهیان را به بهترین وجه پاداش می‌داد و اهل علم و ادب را تشویق و ترویج می‌کرد». خود وی نیز علاقهٔ فراوانی به مسائل فرهنگی داشت. چنان‌که یکی از کشیشان کرملیت در سال ۱۶۲۳ م طی نامه‌ای به رم اطلاع می‌دهد که خان فارس از وی تقاضای آثار افلاطون و ارسطو به زبان یونانی و لاتین و همچنین فرهنگ عربی لاتینی و ترجمهٔ عربی انجیل را خواسته‌است تا از رم برایش تهیه نمایند.»

همت آلوده آن یک دو مرد با تن محمود ببین تا چه کرد