محمدتقی دانش پژوه

بحرالفواید، به‌کوشش محمدتقی دانش‌پژوه، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ۱۳۴۵ش، مقدمه و جاهای مختلف.

ورود محمدتقی دانش‌پژوه به دانشگاه سرآغاز ورود او به عرصه تحقیق و پژوهش بود. او در همین راستا و به منظور کسب اطلاعات کتاب‌شناسی و نسخه‌شناسی به دستور دانشگاه تهران و دعوت یک دانشگاه در آمریکا به شهرهای بغداد، نجف، کربلا و کاظمین در کشور عراق و شهرهای مدینه و مکه در عربستان سعودی در سال ۱۳۴۵ و به شهرهای مسکو، لنینگراد سابق، تفلیس، دوشنبه، تاشکند، بخارا، سمرقند و باکو در شوروی سابق و شهرهای پاریس و مونیخ، لین، اوترخت و استانبول در اروپا و شهرهای کمبریج، بوستون، پرنیسول، ان آربر میشینگان، شیکاگو و نیویورک در آمریکا سفر کرد. شش‌ماه از این مدت به دعوت دانشگاه هاروارد بود. یادداشتهایی که در این سفرها برداشت آنچه مربوط به کشورهای عربی و اروپایی بود در نشریه کتابخانه مرکزی چاپ شده‌است و یادداشت‌هایش دربارهٔ نزدیک به شش هزار کتاب در مجلد هشتم نشریه کتابخانه مرکزی چاپ شده‌است.

۹۱. حدیث عشق(۳)، دفتر ۲(دانش‌پژوه، نامه‌ها و گفتگوها)، به‌مناسبت بزرگداشت استاد محمدتقی دانش‌پژوه، به کوشش نادر مطلبیکاشانی و سید محمدحسین مرعشی، ۱۳۸۲

(۲) ایرج افشار و محمدتقی دانش‌پژوه، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه ملی ملک، ج ۷، تهران ۱۳۶۹ ش.

محمد دانش‌پژوه (۱۳۰۷ در آمل - تیر ۱۳۹۷ در تهران) پزشک ایرانی و متخصص قلب بود. دانش‌پژوه برای نگارش کتاب تب روماتیسمی و بیماری‌های دریچه‌ای قلب برگزیدهٔ هشتمین دورهٔ کتاب سال ایران شد. او فرزند محمدتقی دانش‌پژوه است. وی بعد از گذراندن دوره ابتدايی دیپلم خود را از دبیرستان ایرانشهر تهران گرفت و وارد دانشگاه تهران شد و از دانشكده پزشكی در رشته طب دكترا گرفت و سپس جهت ادامه تحصيل عازم كشور فرانسه شد. ایشان دوره خدمت سربازی را در سنندج کردستان به طبابت پرداخت و مدتی هم در شهر آمل به درمان همشهریانش مشغول شد و سپس جهت ادامه تحصیل عازم کشور فرانسه شد و از دانشگاه پاريس در رشته بیماری‌های قلب و عروق تخصص گرفت.

در ایران، نخستین بار محمدعلی فروغی عکسی از نسخهٔ نزهةالمجالس را توسط حسین دانش به ایران آورد و در تنظیم رباعیات خیام از آن استفاده کرد (مقدمهٔ فروغی، فروردین ۱۳۲۰). بعد از او، سعید نفیسی در تعلیقات لباب‌الالباب (۱۳۳۵) از آن بهره برده و بعدها در تاریخ نظم و نثر در ایران (۱۳۴۴) آن را معرفی و فهرستی از شاعران گمنام آن را به ترتیب الفبایی آورده‌است. محمدتقی دانش‌پژوه نیز مقاله‌ای در معرفی این کتاب نوشت و فهرست شاعران آن را به ترتیب شهرهای زادگاه آنها مرتب کرد.

به گفتهٔ ایرج افشار و نیز محمدتقی دانش پژوه، چهارده رساله، به کوشش سید محمد باقر سبزواری، جامع العلوم، اثر فخر رازی خوانده شده، که از روی نسخه ۱۰۵۳ کتابخانه ملی ملک چاپ شده‌است. کتاب چهار رساله در سال ۱۳۴۰ توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده‌است. در حالی‌که این رساله، بخشی از کتاب یواقیت العلوم، فن بیست و ششم آن، در علم فلاحت است. این اشتباه از آنجا صورت گرفته‌است که بخش کشاورزی یواقیت العلوم، دارای مشابهت بسیاری با بخش علم الفلاحه از کتاب جامع العلوم (ستینی)(تالیف در ۵۷۴ق) فخر رازی است.

۸۴. حدیث عشق (۲) (دانش‌پژوه در قلمرو جستارهای نسخه‌های خطی، دفتر اول)، به‌مناسبت بزرگداشت استاد فقید محمدتقی دانش‌پژوه، به کوشش نادر مطلبیکاشانی، سیّد محمدحسین مرعشی، ۱۳۸۱