قتلغ خان

غازان خان به همین جهت بر صدرجهان خشمناک شده و دستور داد او را در تاریخ ۱۷ رجب سال ۶۹۷ ه‍.ق مورد محاکمه قرار دهند و پس از آن او را برای مجازات به قتلغ‌شاه سپردند.

نورین آقا، از قوم قیات، نزد غازان خان محترم و مورد اعتماد بود. اویراتای، برادر امیر نوروز، در دستگاه این شخص بود و نورین چندان به وی اعتماد نمی‌کرد. پس چون نوروز به حدود خراسان رسید، گناه غلبه یافتن شورشیان را به گردن نورین انداخت که موجب رنجش همگان از وی شد و این رویداد، نقطهٔ آغاز شکست وی بود. نوروز چون به خبوشان رسید، لشکریان را آماده ساخت و در پی شورشیان رفت، اما پس از چند روز لشکریان را رها کرد و به بهانهٔ بیماری همسرش، روانهٔ آذربایجان شد؛ همچنین به فرمان غازان خان گناهکارانی فرستاده شده‌بودند تا در وقت جنگ در مقدمهٔ لشکر قرار گیرند، اما همه در پی نوروز روانه شدند و صحنهٔ نبرد را ترک کردند. امیر نوروز در میانهٔ راه، بی‌اجازهٔ پادشاه بر سر امیری شورشی تاخت. پس به فرمان غازان به خراسان احضار شد، اما از اطاعت آن سر باز زد. نوروز در بیست و یکم شعبان سال ۶۹۵ ه‍.ق در صاین به حضور وی آمد. غازان با این که قتلغ‌شاه نویان و چند امیر دیگر گفتند که رفتن دوبارهٔ نوروز به خراسان صلاح نیست، باز او را به اعزاز روانه داشت و نظام‌الدین یحیی را نیز به اسم نیابت حکومت، با او همراه ساخت. تمام این وقایع سبب خشم و بدبینی غازان به امیر نوروز شد؛ اما علت اصلی آن نبود.

در زمان حاکمیت قراختاییان در کرمان، نشانه‌های بسیار قوی از تمدن غنی و فرهنگ پیشرفته در این خطه دیده می‌شود. در این دوره بناهای تاریخی بسیار زیادی با کارکردهای مختلف در کرمان ساخته شده که امروزه آثار کمی از آنها برجای مانده است. قبه سبز Gobbe-Sabz (Green Dome) یکی از بناهای تاریخی کرمان است که سابقه آن به دوره حاکمیت قراختاییان در حدود ۷۸۰ سال پیش (تقریباً ۶۵۰هجری قمری) می‌رسد. قراختاییان کرمان یکی از سلسله‌های ملوک‌الطوایفی ایران بود که نزدیک به ۸۳ سال بر کرمان حکمرانی کردند. به مناسبت لقب مؤسس آن براق حاجب به سلسله قتلغ خانی نیز گفته می‌شود. در اثر زلزله ای در تاریخ ۷ خرداد ۱۲۷۶ شمسی بسیاری از آن فرو ریخت و امروزه از این بنای زیبا، تنها یک ایوان باقی مانده است. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۲۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

در ۷۲۹ ق / ۱۳۲۹ م امیر محمد به کرمان رفت و در آنجا قتلغ مخدوم شاه خان، دختر قطب‌الدین شاه قراختایی را به زنی خواست. چون قتلغ مخدوم شاه در این هنگام در شیراز روزگار می‌گذراند، مبارزالدین به آنجا رفت و با وی پیمان زناشویی بست و سپس راهی یزد شد.

غازان خان مأمورینی را فرستاد که کسان و پسران امیر نوروز و هشت برادر او را در هر جا باشند به یاسا رسانند؛ وی برادر خود خربنده را که با لشکری عازم خراسان بود، امیر قتلغ‌شاه و هرقداق را با دو تومان[پ ۱۲] لشکر و امیر چوپان و چند تن دیگر از امرا را از نقاط مختلف کشور احضار کرد و همگی را به دستگیری امیر نوروز مأمور کرد.