معنی کلمه فتوح مصر و المغرب در دانشنامه اسلامی
این کتاب با نام های دیگری چون «فتوح مصر»، «فتوح مصر و اخبارها»، «فتوح مصر و المغرب و الاندلس» نیز نامیده شده است.
کتاب مشتمل بر دو مقدمه از محقق و مؤلف متن اثر است. مطالب کتاب فاقد تبویب و فصل بندی خاصی است اما می توان آن را در هفت بخش دسته بندی نمود که در گزارش محتوا تشریح خواهد شد.
مباحث کتاب بیشتر جنبه روایی داشته و نویسنده در موارد بسیار، نخست به جمع روایات پدرش عبداللّه در باب اخبار فتوح مصر، مغرب و اندلس پرداخته و سپس از گروهی از معاصران یا نزدیکان به زمان او که غالباً از محدثان و راویان برجسته سده دوم قمری بوده اند، یا از محدثان معاصر مصری خود، روایت کرده است. وی تمام روایاتی که نقل و به آنها استناد کرده را با ذکر سلسله روات آنها ذکر کرده است.
نویسنده چهره برجسته خاندان ابن عبدالحکم مصر بوده و شمار بسیاری از حافظان و راویان حدیث، از وی روایات کرده اند که از آن جمله، می توان از ابوحاتم رازی و نسائی نام برد.
[ویکی فقه] فتوح مصر و المغرب (کتاب). «فتوح مصر و المغرب» اثر عبدالرحمن بن عبدالله بن عبدالحکم (متوفی ۲۵۷ ق)، به زبان عربی درباره تاریخ مصر و مغرب و چگونگی فتح آنها به دست مسلمانان نوشته شده است. دسترسی نویسنده به منابع و مصادر دولتی و اشراف وی به موضوعات مطرح شده باعث اهمیت کتاب شده است.این کتاب با نام های دیگری چون «فتوح مصر»، «فتوح مصر و اخبارها»، «فتوح مصر و المغرب و الاندلس» نیز نامیده شده است.
کتاب مشتمل بر دو مقدمه از محقق و مؤلف متن اثر است. مطالب کتاب فاقد تبویب و فصل بندی خاصی است اما می توان آن را در هفت بخش دسته بندی نمود که در گزارش محتوا تشریح خواهد شد.مباحث کتاب بیشتر جنبه روایی داشته و نویسنده در موارد بسیار، نخست به جمع روایات پدرش عبدالله در باب اخبار فتوح مصر، مغرب و اندلس پرداخته و سپس از گروهی از معاصران یا نزدیکان به زمان او که غالبا از محدثان و راویان برجسته سده دوم قمری بوده اند، یا از محدثان معاصر مصری خود، روایت کرده است. وی تمام روایاتی که نقل و به آنها استناد کرده را با ذکر سلسله روات آنها ذکر کرده است.
گزارش محتوا
در سده ۱۹ م، بخش هایی از کتاب به زبان های مختلف از جمله لاتین، فرانسوی، اسپانیایی و انگلیسی ترجمه و منتشر شد. در سال ۱۹۶۱ م عبدالمنعم عامر جلد اول آن را منتشر ساخت که دارای تصحیف و تحریفات فراوانی است. در سال ۱۹۷۴ م چاپ دیگری زیر نظر استاد محمد صبیح منتشر شد. این نسخه نیز حاوی تصحیفات و تحریفاتی است.نسخه حاضر با تحقیق و مقدمه دکتر علی محمد عمر تهیه و در سال ۱۴۱۵ ق/ ۱۹۹۵ م به چاپ رسیده است.فهرست اسامی زنان و مردان، قبائل و عشیره ها، اماکن و امم، آیات، احادیث و اشعار مذکور در متن به همراه فهرست موضوعات و مصادر و مراجع محقق، در انتهای کتاب آمده است.پاورقی ها توسط محقق، بیشتر به ذکر منابع، توضیح برخی لغات و اشاره به اختلاف نسخ اختصاص یافته است.