علوی مهدی. [ ع َ ل َ ی ِم َ ] ( اِخ ) حاکم قلعه الموت از جانب سلطان ملکشاه.داستان وی با حسن صباح در جامع التواریخ چنین آمده است :... بدان ایام امیر الموت علوی مهدی نام داشت از قبل سلطان ملکشاه ، و حسین قاینی ، علوی را دعوت میکرد. قومی در الموت دعوت او قبول کردند. و علوی به زبان میگفت قبول کردم ، اما دلش با زبان راست نبود. و خواست با کسانی که دعوت قبول کرده بودند خیانت کند. رفیقان به زیر میفرستاد و به آخر در دز دربست ، و گفت این ازآن ِ سلطان است. تا بعد از گفت وگوی بسیار ایشان را در دز راه داد. و بعد از آن به سخن او به شیب نمیرفتند. و سیدنا، ابوالقاسم را به شاه کوه فرستاد، و دهخدای خسروشاه از جناشک هم بیامد. و سیدنا از قزوین به راه بیره و انبه به دیلمان آمد و از سلسلکویه اشکور به اندجرود که متصل الموت است در رجب سنه ثلاث وثمانین و اربعمائة ( 483 )، و یکچند آنجا مقام کرد، واز وفور زهد و تقوی خلقی انبوه صید او شدند و دعوت او قبول کردند. تا شب چهارشنبه ششم رجب سنه ثلاث و ثمانین و اربعمائة ( 483 ) بر در الموت آمد و نام خود به دهخدا منسوب کرده ، پوشیده به آنجا رفت. و آنجا رابه ایام متقدم «اله اموت » گفتندی یعنی آشیانه عقاب.و از نوادر اتفاقات عجیب و غریب ، حروف اله اموت به حساب هند، تاریخ سال صعود اوست بر الموت ، که نهان او را به قلعه بردند. چون مهدی علوی بر حال او وقوف یافت و اختیاری به دست نداشت او را اجازت دادند برود، وبهای قلعه سه هزار دینار زر به حاکم گردکوه و دامغان ، رئیس مظفر مستوفی نوشت که در خفیه دعوت او قبول کرده بود. و حسن از غایت زهد و تقوی رقعه های نیک موجز و مختصر نوشتی بر این جمله که نسخه این برات است. وسطور مدور نوشتی که «رئیس مظفر حفظه اﷲ مبلغ سه هزاردینار بهای الموت به مهدی علوی رساند، علی النبی المصطفی و آله السلام و حسبنا اﷲ و نعم الوکیل ». علوی برات بستد و این اندیشید که رئیس مظفر مردی بزرگست ، نایب امیرداد حبشی ابن آلتوق تاق ، به رقعه این مرد خامل چگونه چیزی به من دهد.بعد از مدتی مقل الحال به دامغان افتاد، آن برات امتحان را پیش رئیس مظفر برد، درحال برات بستد و خط ببوسید و زر داد. ( فصلی از جامع التواریخ چ دبیرسیاقی ص 9 ). و نیز رجوع به حبیب السیر چ خیام ج 2 ص 465 شود.
معنی کلمه علوی مهدی در فرهنگ فارسی
حاکم قلعه الموت از جانب سلطان ملکشاه
جملاتی از کاربرد کلمه علوی مهدی
در کوفه، مختار به جمعآوری و استخدام نیرو برای گرفتن انتقام از قاتلان حسین مبادرت ورزید و به آنان وعدهٔ ثروت و پیروزی داد. در همان هنگام، سلیمان بن صرد خزاعی، یکی از صحابه محمد و از بزرگان علویان کوفه، گروهی از اهالی کوفه را گردآورده بود و خودشان را توابین نامیدهبودند. اینان قصد کردند برای جبران تنها گذاشتن حسین در نبرد کربلا با امویان به نبرد برخیزند. جنبش توابین مشکلاتی را برای مختار بهوجود آورد. چون ابن صرد یکی از اصحاب پیامبر بود، بیشتر علویان کوفه به پشتیبانی از او برخاستند و در نتیجه مختار نتوانست تعداد حامی زیادی را گرد آورد. او به نکوهش اقدامات توابین پرداخت و قیام آنها را بیموقع و محکوم به شکست دانست و استدلالش را بر پیر، ضعیف و بدون تجربه بودن ابن صرد در مسائل نظامی نهاده بود. سپس، او ادعا کرد که نایب محمد حنفیه است و او را مهدی نامید. او توانست شماری از جنگجویان علوی از جمله پانصد نفر از مَوالی (ساکنان محلی که به اسلام گرویده بودند)[پ ۲] را متقاعد سازد که او تحت امر مهدی قرار دارد.
در حالیکه یک ربع به ساعت ۲۴ مانده بود ارتشبد نعمتالله نصیری رئیس ساواک، سپهبد مهدی رحیمی فرماندار نظامی تهران و رئیس شهربانی سابق، سرلشکر رضا ناجی و سرلشکر خسروداد در دسته اول با چشمها و دستهای بسته روبروی جوخه آتش قرار گرفته و با گلولههای چهار جوان مسلح در کمیته امام به رگبار مسلسل بسته شدند. جلسه دادگاه از صبح دیروز در محل دبیرستان شماره ۲ علوی تشکیل شد و تا ساعت ۷ بعد از ظهر ادامه یافت. این دادگاه برای بررسی کارنامه ۲۶ تن از مقامات برجسته رژیم سابق که اکنون در زندان بهسر میبرند تشکیل شد. پس از پایان جلسه اعضای دادگاه به حضور خمینی رفتند و او حکم اعدام ۴ نفر از متهمین ردیف یکم را به حکم آیه «مفسدین فی الارض» تأیید کرد.
خمینی در روز ۱۶ بهمن طی فرمانی مهدی بازرگان را به عنوان نخست وزیر موقت تعیین و معرفی کرد. عصر همان روز در سالن سخنرانی مدرسه علوی یک مصاحبه مطبوعاتی بینالمللی ترتیب داده شد، در این جلسه بازرگان برنامه و وظایف دولت موقت را توضیح داد و افزود برگزاری همهپرسی دربارهٔ تغییر رژیم، برگزاری انتخابات مجلس مؤسسان و انجام انتخابات مجلس از وظایف این دولت است.
سید مهدی روحانی در دوره رضاشاه به یادگیری دانش دینی روی آورد. ادبیات و سطوح را از «سید مرتضی علوی فریدنی»، «میرزا محمدعلی ادیب تهرانی»، «جعفر صبوری قمی» و «عبدالرزاق قاینی» آموخت و با «محمد حسینی قاینی» این درسها را مباحثه میکرد.
نخستین کتابخانه شهر خرمآباد متعلق به دبیرستان پهلوی است. این کتابخانه در سال ۱۳۱۴ تأسیس شده و تنها از یک اتاق برای نگهداری کتابها تشکیل شده بود. پس از مدتی این کتابها به کتابخانه دبیرستان تازه تأسیس نوبنیاد منتقل شد که از امکانات بهتری برخوردار بود. دیگر کتابخانه قدیمی شهر، کتابخانه حوزه علمیه خرمآباد است که با توجه به اینکه کتابهای این کتابخانه حوزوی و تخصصی بودند کمتر مورد استقبال عموم مردم قرار گرفته است.نخستین کتابخانه عمومی شهر خرمآباد، کتابخانه پارک شهر است که توسط اداره فرهنگ و هنر خرمآباد تأسیس گردید. نام این کتابخانه کوروش کبیر بود. دو کتابخانه شخصی دیگر در شهر خرمآباد عبارتند از کتابخانه مهدی قاضی و کتابخانه محمدرضا والیزاده.خرمآباد هماکنون دارای پنج کتابخانه عمومی است. پروژه ساخت کتابخانه مرکزی این شهر از سال ۱۳۸۵ و با در نظر گرفتن بودجه ۳ میلیارد تومانی آغاز شده است. مراحل ساخت این کتابخانه تا پایان سال ۱۳۹۰ حدود ۶۰ درصد پیشرفت داشته است. نمایندگی شهر کتاب در خرمآباد، اوایل سال ۱۳۹۳ افتتاح شد. این مرکز که به برگزاری کارگاههای کتابخوانی و جلسات نقد کتاب میپردازد، در خیابان علوی قرار دارد.
پس از ورود سید روحالله خمینی در روز ۱۲ بهمن ۵۷ به ایران، او طی سخنانی در بهشت زهرا وعده تشکیل دولتی انقلابی را داد. او در شامگاه ۱۴ بهمن در جلسهای با حضور اعضای شورای انقلاب اسلامی، مهدی بازرگان را به عنوان نخستوزیر دولت موقت تعیین کرد. حکم نخستوزیری بازرگان در ۱۵ بهمن ابلاغ و در ۱۶ بهمن در آمفی تئاتر مدرسه علوی به او اعطا شد. دولت او به مدت ۹ ماه نخستوزیری کشور را بر عهده داشت. پس از اشغال سفارت آمریکا در ۱۳ آبان ۵۸ دولت بازرگان استعفا کرد.
مهدی اولین علوی پس از ناصر در منطقه خزر بود که به عنوان امام بهطور همگانی مورد پذیرش زیدیان قرار گرفت.
روز دوشنبه ۳۰ فروردین ۱۳۳۸ برابر با پنجاهمین سالگرد فوت باسکرویل، مراسمی در مدرسه پروین (مدرسه مموریال سابق) برگزار گردید. این مراسم در تالار دبیرستان که به نام باسکرویل نامگذاری شده بود، از طرف علی دهقان مدیر کل اداره فرهنگ آذربایجان شرقی برنامهریزی گردیده بود. دعوت شدگان ایرانی شامل رضازاده شفق که از شاگردان باسکرویل بود و افراد دیگری مثل حسن تقیزاده، اسماعیل امیرخیزی، ابوالقاسم فیوضات، علی هیئت، مهدی علویزاده شرکت داشته و از آمریکاییان مقیم تهران نیز سفیر کبیر آمریکا، رئیس اصل چهار، اندرسن رئیس USIS، اگرمان رئیس بخش فرهنگی، هولینیک دبیر اول و خانم مکداول میسیونر آمریکایی شرکت کرده بودند.