معنی کلمه عرضه حدیث بر امام رضا در دانشنامه اسلامی
حبسهای طولانی امام کاظم (علیه السّلام) و دور نگه داشتن ایشان از حوزه علمی آن روزگار، به منحرفان جرات داد تا دروغهای خود ساخته و حدیثهای جعلی را بپراکنند. اختناق سیاسی بر فضای علمی نیز سایه انداخت و فرصت بحث و رد را از شیعیان راستین و عالمان حقیقی گرفت. گریزهای ناگزیر و حبسهای اصحاب امام صادق و امام کاظم (علیه السّلام) نوشته های آنان را از سوی منافقان داخلی حوزه شیعه، آسیب پذیر می ساخت و اعتماد محدثان فقیه و فقیهان محدث را کم رنگ می نمود. مراجعه شیعه به «امام» محدود شد و دستور تقیه، تنها سپر حفظ حافظان میراث جعفری شد. با رحلت امام کاظم (علیه السّلام) برخی از وکیلان سودجو، به انکار امامت امام رضا (علیه السّلام) برخاستند تا چشم طمع و هوس خویش را از اموال فرستاده شده برای امام پر کنند.
قهرمان عرضه حدیث
این حادثه هولناک، توقفی در عرضه و پالایش حدیث پدید آورد، تا اینکه راد مردی از تبار یقطینیان، به نام یونس بن عبدالرحمان، به پا خاست و از پس بیست سال سکوت و بیست سال سؤال و علم اندوزی، به میدان مبارزه پاگذارد؛ به کوفه آمد؛ میراث حدیثی شیعه را گردآوری کرد، به مدینه برد و بر امام زمان خویش عرضه کرد. او را می توان قهرمان بزرگ عرضه حدیث نامید. مردی که با پایمردی اش در میدان اندیشه، توانست صافی پالاینده ذخیره گرانبهای شیعه باشد.او پس از انکار دسته بزرگی از احادیث از سوی امام رضا (علیه السّلام)، به طرد آنها پرداخت و نزاعی پایان ناپذیر و گسترده را در همه عرصه ها با فریب کاران آغاز کرد؛ از اثبات اصل امامت امام رضا (علیه السّلام) و عقاید شیعی، تا فقه و احکام عملی شیعه. او گرچه در این راه رنجها دید و تهمتها به جان خرید، اما توانست به شیعیان، هشتمین چراغ هدایت و فرقان حق و باطل را بشناساند.
← انکار احادیث جعلی
یونس بن عبدالرحمان با شناختی که از مسیر انتقال حدیث به معاصران خود می دهد، عرضه را به عنوان یکی از راه های نقادی و پالایش «حدیث» و «مجموعه های حدیثی»، باز می شناساند. او و ابن فضال، خود، کتابهای «فرائض» و «دیات» را بر امام رضا (علیه السّلام) عرضه می کنند.از هر دو گونه عرضه (منفرد و مجموعه ای) بر امام رضا (علیه السّلام)، نمونه هایی را ارائه می کنیم:
← کتاب فرائض
...