عرض لازم

معنی کلمه عرض لازم در فرهنگ فارسی

عرض که انفکاک آن از ماهیت ممتنع باشد مانند خندیدن بالقوه برای انسان

معنی کلمه عرض لازم در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عرض لازم، یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای محمول عَرَضی غیر قابل انفکاک از معروض خود است.
محمولات عرضی به هر دو قسم آن (عرض عام و عرض خاص) به اعتبار لزوم یا عدم لزوم نسبت به معروض، دارای دو قسم است: عرض لازم و عرض مفارق. «عرض لازم» از موضوع و معروض خود قابل انفکاک نیست و لازم ذات و ماهیتِ معروض است، ولی «عرض مفارق»، محمولی است که از موضوع و معروض خود قابل زوال و انفکاک است. مثال برای چهار قسم مذکور (نسبت به انسان به عنوان معروض) به شرح ذیل است: ۱. عرض خاص لازم (خاصه لازمه)، مانند: ضاحک بالقوّه؛ ۲. عرض حاص مفارق (خاصه مفارقه)، مانند: ضاحک بالفعل؛ ۳. عرض عام لازم، مانند: ماشی بالقوّه؛ ۴. عرض عام مفارق، مانند: ماشی بالفعل.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • گرامی، محمدعلی، منطق مقارن.• خوانساری، محمد، منطق صوری.• شیرازی، قطب الدین، درة التاج (منطق).• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.• سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة.
۱. ↑ تفتازانی، عبدالله بن شهاب الدین، الحاشیة علی تهذیب المنطق، ص۴۶.۲. ↑ ابن سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۱، ص۸۷.۳. ↑ قطب الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۵۶.۴. ↑ شیرازی، قطب الدین، درة التاج (منطق)، ص۴۲.۵. ↑ سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة، ص۱۷۸.
...

جملاتی از کاربرد کلمه عرض لازم

برای مطالعه ریزساختار شکست HIPS در یک میکروسکوپ الکترونی عبوری، لازم است یکی از فازها را با یک فلز سنگین، به عنوان مثال، تتروکسید اوسمیم رنگ آمیزی کرد. این باعث ایجاد چگالی الکترونی متفاوتی بین فازها می‌شود. با توجه به اندازه ذرات ثابت، این چگالی اتصال متقابل است که چقرمگی یک ماده HIPS را تعیین می‌کند. این را می‌توان با بهره‌برداری از رابطه منفی بین محتوای سیس-پلی بوتادین لاستیک و چگالی اتصال عرضی که با شاخص تورم اندازه‌گیری می‌شود اندازه‌گیری کرد. چگالی کمتر اتصال متقابل منجر به افزایش چقرمگی می‌شود.