صَدیقی، غلام حسین (تهران ۱۲۸۴ـ ۱۳۷۰ش) صَدیقی، غلام حسین جامعه شناس ایرانی و از رجال دوران پهلوی. پس از دورۀ دبیرستان، جزو محصّلان اعزامی به اروپا بود و از دانشگاه پاریس، دانشنامۀ دکتری گرفت. در بازگشت به ایران، به تدریس در دانشکدۀ ادبیات تهران پرداخت. در حکومت محمد مصدق، دارای سِمت های وزارت پست و تلگراف، نیابت نخست وزیری و وزارت کشور بود. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ش دستگیر و زندانی شد و در دادگاه نظامی با شجاعت و صراحت از مصدق و سیاست های او دفاع کرد. پس از آزادی از زندان، با همکاری احسان نراقی، مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات اجتماعی و سپس گروه آموزشی علوم اجتماعی را در دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران بنیاد گذاشت. در ۱۳۵۲ش، استاد ممتاز دانشگاه تهران شد. از آثار اوست: تصحیح ترجمۀ معراج نامه (ابن سینا)؛ ترجمۀ رسالۀ تشریح اعضا (ابن سینا)؛ ترجمۀ ظفرنامه (ابن سینا)؛ جنبش های دینی ایران در قرن های دوم و سوم هجری، که رسالۀ دکتری او به فرانسه بوده و به فارسی ترجمه شده است (۱۳۷۵ش)؛ تصحیح قراضۀ طبیعیات (۱۳۷۳ق).
معنی کلمه صدیقی غلامحسین در دانشنامه اسلامی
[ویکی نور] دکتر غلامحسین صدیقی، جامعه شناس و سیاستمدار در 12 آذرماه 1284ش، در محله سرچشمه تهران به دنیا آمد. پدر او حسین صدیقی، ملقب به اعتضاد دفتر، از اهالی ناحیه نور مازندران بود. غلامحسین تحصیلات ابتدایی و بخشی از تحصیلات متوسطه را در مدرسه اقدسیه گذراند و نیز در مدرسه آلیانس فرانسه، به فرا گرفتن زبان فرانسه پرداخت. سپس به دبیرستان دارالفنون رفت و سال های آخر متوسطه را در آن مدرسه تحصیل کرد و دیپلم گرفت. در شهریور ماه 1308ش همراه با دومین گروه دانشجویان اعزامی از سوی وزارت معارف، به فرانسه رفت و در دانشسرای مقدماتی شهر آنگولم به تحصیل پرداخت و در تیرماه 1311ش به اخذ باکالورا موفق گردید. وی در بهار 1314ش از دانشسرای عالی سن کلو در حومه پاریس فارغ التحصیل شد و در رشته فلسفه، به اخذ پنج دانشنامه عالی (روانشناسی، روان شناسی کودک، آموزش و پرورش، اخلاق و جامعه شناسی و تاریخ ادیان) نایل گردید. او در اسفند 1316ش به اخذ درجه دکترا از دانشگاه پاریس توفیق یافت. رساله او تحت عنوان «جنبش های دینی در قرون دوم و سوم هجری» با درجه ممتاز پذیرفته شد. وی در فروردین 1317ش به ایران بازگشت و بلافاصله به سمت دانشیار در دانشگاه تهران مشغول کار شد. وی در فروردین 1322ش، به رتبه استادی ارتقا یافت و در بهمن ماه 1323ش به مدیریت کل دبیرخانه دانشگاه تهران منصوب شد.
جملاتی از کاربرد کلمه صدیقی غلامحسین
بهترین پژوهش را دربارهٔ مقنعه غلامحسین صدیقی انجام داد و با عنوان کتاب جنبشهای دینی ایران در سدهٔ دوم و سوم هجری در سال ۱۹۳۸.
اما به رغم اینگونه فشارها و تهدیدها، در مراسم هفتم حاج شمشیری، عدهٔ زیادی حاضر شدند و دکتر غلامحسین صدیقی که از برجستهترین اعضای بازماندهٔ جبهه ملی بود، بر مزار شمشیری واقع در گورستان ابن بابویه سخنرانی پرشور و تاریخی ایراد نمود و از این مرد آزاده و میهن دوست تجلیل کرد.
در هفتم دی ماه ۱۳۹۱ توسط انجمن جامعهشناسی ایران از خدمات پرویز پیران، جعفر سخاوت، داور شیخاوندی، رحمتالله صدیق سروستانی و سعید معیدفر با اهدای نشان علمی دکتر غلامحسین صدیقی تقدیر به عمل آمد.
نمایندگان طرفدار مصدق در حمایت از ابقای دولت و انحلال مجلس استعفا دادند. همین باعث شد تا جلسات مجلس دیگر به حد نصاب نرسد و در نتیجه تشکیل نشود. از طرف دیگر، مصدق رفراندومی با موضوع انحلال مجلس و ابقای دولت برگزار کرد. این نخستین همهپرسی برگزارشده در تاریخ سیاسی ایران است. تصمیم مصدق برای انحلال مجلس و ابقای دولت از طریق مراجعه به همهپرسی در حالی که کمتر از یک سال از عمر آن مانده بود، باعث مخالفت جمعی از برجستهترین مشاوران و هواداران مصدق از جمله دکتر معظمی، علی شایگان، کریم سنجابی، غلامحسین صدیقی، احمد رضوی، خلیل ملکی و محمود نریمان شد. آنها کوشیدند تا مصدق را از تصمیم خود منصرف کنند اما موفق نشدند. رضوی، نائب رئیس مجلس، در جلسهٔ فراکسیون نهضت ملی که صبح روز ۲۳ تیرماه ۱۳۳۲ در منزل نخستوزیر تشکیل شد
غلامحسین صدیقی در سال ۱۳۵۲ بازنشسته گردید؛ ولی با عنوان استاد ممتاز تا ۱۳۵۸ همچنان به تدریس در دانشکده علوم اجتماعی ادامه میداد. وی را پدر علم جامعهشناسی در ایران دانستهاند.
غلامحسین صَدیقی در ۱۲ آذر ۱۲۸۴ در محله سرچشمه تهران زاده شد. پدرش، حسین صدیقی ملقب به اعتضاد دفتر از خاندان صدیقی و مادرش مریم خانم دختر میرزا ابراهیم خان عونالممالک بود. غلامحسین تحصیلات ابتدایی و بخشی از تحصیلات متوسطه را در مدرسه اقدسیه گذراند و نیز در مدرسه آلیانس به فراگرفتن زبان فرانسوی پرداخت. سپس به دبیرستان دارالفنون رفت و سالهای آخر متوسطه را در آن مدرسه تحصیل کرد. در شهریور ۱۳۰۸ همراه با دومین گروه دانشجویان اعزامی از سوی وزارت معارف به فرانسه رفت و در دانشسرای مقدماتی شهر آنگولم به تحصیل پرداخت و در تیرماه ۱۳۱۱ موفق به اخذ باکالورا گردید.
شرکت سهامی تلفن برای راهاندازی ۲۲ هزار خط تازهٔ تلفن، قراردادی با شرکت امریکایی جنرال الکتریک بست اما چون از عهدهٔ تأمین هزینهٔ ده میلیون تومانی آن برنیامد، از دولت خواست تعرفهٔ تلفن را بالا ببرد. با خوددداری دولت اختلافی با شرکت بروز کرد و پیوسته نیز اعتراضاتی به ناکارآمدی شرکت تلفن میشد که سرانجام باعث شد در زمان نخستوزیری دکتر مصدق، دولت به مطالعهٔ روی ملی کردن شرکت تلفن بپردازد. مطالعه در این زمینه در زمان وزارت دکتر غلامحسین صدیقی آغاز شد و در دوران وزارت سیفالله معظمی لایحهٔ ملی کردن تلفن در پانزدهم آبان ۱۳۳۱ به مجلس شورای ملی داده شد.
پیش از این یاران دکتر مصدق همچون غلامحسین صدیقی و خلیل ملکی به او هشدار داده بودند که در نبود مجلس، شاه شما را برکنار میکند؛ ولی مصدق چنین پاسخ داده بود که شاه جرأتش را ندارد. اگر هم چنین کند، ما تمکین نمیکنیم.
«چون بعضی خبرگزاریها گزارش دادهاند که آقای دکتر غلامحسین صدیقی مأمور تشکیل دولت خواهد شد و از ایشان به عنوان یکی از رهبران جبهه ملی ایران یاد کردهاند، لازم دیده شد به آگاهی عمومی برساند که آقای دکتر غلامحسین صدیقی از نیمه سال ۱۳۴۲ با هیچیک از سازمانهای جبهه ملی ایران کوچکترین همکاری نداشته و اکنون هم در هیچیک از ارگانهای این جبهه سمتی ندارد. به جاست یادآور شویم همچنان که بارها اعلام گردیده جبهه ملی ایران، با وجود بقای نظام سلطنتی غیرقانونی، با هیچ ترکیب حکومتی موافقت نخواهد کرد.»