معنی کلمه صدقه در حال نماز در دانشنامه اسلامی
«انما ولیکم الله ورسوله والذین آمنوا الذین یقیمون الصلاة ویؤتون الزکاة وهم راکعون» « سرپرست و ولی شما، تنها خداست و پیامبر او و آن ها که ایمان آورده اند. همان ها که نماز را برپا می دارند و در حال رکوع زکات می دهند»سورۀ مائده مشتمل بر قسمت مهمی از آیات ولایت است؛ زیرا این سوره، در اواخر عمر پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) نازل شده است. از سوی دیگر مسالۀ ولایت و جانشینی هم به صورت طبیعی در اواخر عمر مطرح می شود، بدین جهت این سوره مشتمل بر آیات متعددی از آیاتی است که در مورد ولایت است. این آیۀ، یکی از آیاتی است که بر ولایت حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) دلالت دارد.
← شأن نزول
در برخی از منابع آمده است؛ بعد از اینکه حضرت امیر (علیه السّلام)به سائل، انگشتر خویش را صدقه داد، حسان بن ثابت این اشعار را دربارۀ آن ماجرا سرود:و انت الذی اعطیت اذا کنت راکعا زکاة فدتک النفس یا خیر راکعبخاتمک المیمون یا خــیر ســــــید و یا خیــــر شار ثم یا خیر بایعفانزل فیـــک الله خیـــــر ولایـــــــة و بینـــها فی محکمات شرایعیا علی تو آن کسی هستی که در حال رکوع صدقه و زکات عطا فرمودی. جان به فدای تو باد. ای بهترین رکوع کنندگان. انگشتر مبارکت را عطا نمودی؛ ای بهترین سرور و آقا و ای بهترین خریدار و ای بهترین فروشنده در راه خدا.به پاسخ همین عطا در حال رکوعت بود که خداوند دستور بهترین ولایت را، برای تو نازل کرد و آن را در قرآن در محکمات شرایع دین خود بیان فرمود.
کلام پیامبر
در کتاب «در المنثور» آمده است که: پیامبر بعد از نزول آیۀ ولایت فرمود:«من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه» این قول پیامبر گرامی (صلی الله علیه و آله وسلّم) از جملاتی است که دلالت آیه بر امامت حضرت امیر (علیه السّلام) را تاکید می کند و این یکی از مواردی است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) جملۀ: "من کنت مولاه فعلی مولاه" را فرمودند؛ هر چند که مشهورترین آن ها در روز عید غدیر است. در همان کتاب آمده است که پیامبر اعظم بعد از نزول آیه ولایت این دعا را خواندند:«الحمد الله الذی اتم لعلی نعمه و هیا لعلی بفضل الله ایاه» « حمد و سپاس خدایی را که نعمت را برای علی تمام کرد و گوارا باد بر علی فضیلتی را که خدا به او ارزانی داشت»
استدلال امیرالمومنین بر ولایت
...