سم غدۀ فوق کلیوی

معنی کلمه سم غدۀ فوق کلیوی در فرهنگستان زبان و ادب

{adrenotoxin} [علوم پایۀ پزشکی] هر ماده ای که بر برگرده اثرات سمی داشته باش متـ . سم برگرده

جملاتی از کاربرد کلمه سم غدۀ فوق کلیوی

کاتکول‌آمین‌ها از هورمون‌های جنگ و گریز محسوب شده و از غده فوق کلیوی آزاد می‌شوند. این مواد بخشی از دستگاه عصبی سمپاتیک هستند و در پاسخ به استرس (بیولوژیکی) ترشح می‌شوند. این آمین‌ها به دلیل داشتن یک گروه کاتکول (1,2-dihydroxybenzene) کاتکول‌آمین نامیده می‌شوند. در بدن انسان فراوان‌ترین کاتکول‌آمین‌ها شامل اپی‌نفرین (آدرنالین)، نوراپی‌نفرین (نورآدرنالین) و دوپامین هستند که از اسید آمینهٔ تیروزین و فنیل‌آلانین ساخته می‌شوند.
در صورت متاستاز تومورهای کلیه٬ بیش‌ترین احتمال درگیری برای شش‌ها(۵۰٪)٬ استخوان(۳۵٪)٬ کبد٬ سیستم لنفاوی٬ غدد فوق کلیوی و نیز کلیه مقابل وجود خواهد داشت.
نشانگان لی – فرومنی یک سندرم غالب آتوزومی است که معمولاً با جهش‌هایی در ژن TP53 رخ می‌دهد، که منجر به افزایش زیاد خطر سرطان‌های بسیاری و نیز شروع زودتر همراه با سرطان می‌شود. سرطان‌های در پیوند با این اختلال شامل: سارکوماهای بافتی نرم (در کودکی بیشتر یافت می‌شود)، اوسئوسارکوما، سرطان پستان، سرطان مغز، لِکِمیا (leukaemia) و کارسینومای قشر فوق کلیوی (adrenocortical carcinoma). افراد با نشانگان لی – فرومنی معمولاً دارای سرطان‌های ابتدایی ناوابستهٔ چندگانه هستند. دلیل برای این طیف بزرگ بالینی از اختلالات شاید به خاطر جهش‌های ژنی باشد که بیماری را تعدیل می‌کند. فراوردهٔ پروتئینی که با ژن TP53 ساخته شده، p53، در بازدارندگی چرخهٔ یاخته، تعمیر DNA و آپوپتوز درگیر است. p53 معیوب می‌تواند برای ایفای خالصانهٔ پردازش‌ها توانا نباشد که شاید علتی برای تشکیل تومور باشد. زیرا به تنهایی ۶۰–۸۰٪ افراد دچار اختلال دارای جهش‌های یافتنی در TP53 است، دیگر جهش‌ها در مسیر p53 شاید در نشانگان لی – فرومنی شرکت کنند.
پولیپوزیس غده‌ای خانوادگی (FAP) یک نشانگان غالب آتوزومی است که خطر سرطان روده-مقعدی را به‌طور زیادی افزایش می‌دهد. از هر ۸۰۰۰ تن، یکی این بیماری را داشته و این بیماری تقریباً نافذیت ۱۰۰٪ دارد. فرد دچار بیماری در رودهٔ بزرگ خود صدها هزار از این غده‌های سرطانی را خواهد داشت و در بیشتر موارد به سرطان مترقی و پیشرونده تغییر می‌کند. دیگر تومورهای افزایش یافته در فراوانی شامل: سرطان‌های استخوانی،[برابرها ۵۳] سرطان‌ها و کارسینوماهای غده‌های فوق کلیوی، تومورهای تیروئید و تومورهای دسموئید[برابرها ۵۴] هستند. عامل این اختلال یک ژن APC جهش‌یافته‌است که در تنظیمβ-catenin شرکت می‌کند. APC معیوب منجر به انباشتن β-catenin در یاخته‌ها و فعالسازی عوامل رونویسی درگیر در تکثیر، مهاجرت، تمایز و مرگ برنامه‌ریزی شده سلولی یا آپوپتوز می‌شود،،.

سیستم تولید مثل غدد درون ریز متشکل از هیپوتالاموس، هیپوفیز، غدد غدد فوق کلیوی، با ورودی و تنظیم از بسیاری از سیستم‌های بدن است. بلوغ واقعی غالباً «بلوغ مرکزی» نامیده می‌شود زیرا به عنوان فرایندی از سیستم عصبی مرکزی آغاز می‌شود. 

خطر ابتلا به هر نوع سرطان تهاجمی (به استثنای سرطان پوست) تا سن ۳۰ سالگی حدود ۵۰٪ (۱٪ در جمعیت عمومی) و ۹۰٪ در سن ۷۰ سالگی است. شروع زودرس سرطان پستان ۲۵٪ از کل سرطان‌های این سندرم را تشکیل می‌دهد و پس از آن سارکوم‌های بافت نرم (۲۰٪)، سارکوم استخوان (۱۵٪) و تومورهای مغزی - به‌ویژه گلیوبلاستوما - (۱۳٪) شیوع دارد. سایر تومورهای دیده شده در این سندرم شامل سرطان خون، لنفوم و کارسینوم قشر غدهٔ فوق کلیوی است.