سرقبر اقا

معنی کلمه سرقبر اقا در لغت نامه دهخدا

( سرقبرآقا ) سرقبرآقا. [ س َ رِ ق َ رِ ] ( اِخ ) محلی است به جنوب تهران که سابقاً گورستان بوده و بدانجا بقعه ای است منسوب به سیدابوالقاسم بن محمدمحسن بن مرتضی اصفهانی معاصر محمدشاه و ناصرالدین شاه قاجار. ( یادداشت مؤلف ).

معنی کلمه سرقبر اقا در دانشنامه آزاد فارسی

سرقبر آقا. سَرِقبر آقا
گورستانی در جنوب تهران، در نزدیکی دروازۀ حضرت عبدالعظیم. تا مناطق معروف به چالۀ سیلابی و بازار پالان دوزها امتداد داشت. سیدابوالقاسم، امام جمعۀ تهران در ۱۲۶۳ ـ ۱۲۷۰ ق، را در آن جا دفن کردند و پسر او، سید زین العابدین امام جمعه مقبرۀ مجلل آینه کاری و کاشی کاری و گچ بری شده با طاق های مقرنس و گنبد فیروزه ای برای او بنا کرد و از آن پس گورستان، به سرقبر آقا شهرت یافت. سرقبر آقا آرمگاه خانوادگی خاندان امام جمعۀ تهران شد و در اطراف آن محله ای به همین نام پدید آمد. از بناهای مهم محلۀ سرقبر آقا سربازخانۀ آن و سفارت روسیه بود. سرقبر آقا در شب های زیارتی و اعیاد مذهبی به محل تجمع و تفریح مردم تهران تبدیل می شد و فروشندگان دوره گرد، فالگیرها، میمون بازها، معرکه گیرها و مارگیرها در آن جا تجمع می کردند. آب انبار بابا نوروزعلی در کوچۀ سیاه ها در محله سرقبر آقا شهرت فراوان داشت. در دورۀ سلطنت رضاشاه پهلوی، ضمن اصلاحات شهرداری، در گورستان سرقبر آقا که به محلی کثیف و ناامن و مخروبه تبدیل شده بود، نخستین پارک تهران با نام باغ فردوس ایجاد و در شمال و شرق آن خیابان های مولوی و صاحب جمع احداث شد. در دورۀ محمدرضا شاه، زایشگاه فرح و بیمارستان امدادی شیر و خورشید سرخ در کنار آن بنا شد. گورستان سرقبر آقا، مدفن بسیاری از هنرمندان و ادیبان ازجمله ابوالحسن خان صنیع الملک نقاش باشی، علی اکبر نفیسی (ناظم الاطباء) پزشک مخصوص احمدشاه قاجار و پسر ادیب و تاریخ نویس او سعید نفیسی است.

جملاتی از کاربرد کلمه سرقبر اقا

سعید نفیسی از بیماری آسم رنج می‌برد و سال‌های آخر عمر را در پاریس به‌سر برد. زمانی که برای شرکت در نخستین کنگرهٔ ایران‌شناسان به تهران آمده‌بود در ۲۳ آبان ۱۳۴۵ در تهران درگذشت. وی را در تهران در کنار قبر پدرش و در بقعه‌ای به نام آرامگاه سرقبر آقا (پایین‌تر از چهارراه مولوی) دفن کردند.
طباطبائی در سال ۱۳۲۸ به ریاست مجلس مؤسسان دوم برگزیده شد که در اصول ۴۴ و ۴۸ قانون اساسی بازنگری کرد. در سال ۱۳۳۲ به سناتوری دوره دوم مجلس سنا انتخاب شد و سرانجام در سوم دی ۱۳۴۰ خورشیدی درگذشت و در آرامگاه خانوادگی در نزدیکی حرم عبدالعظیم، آرامگاه سرقبر آقا به خاک سپرده شد.