زیارت در روایات

در جدول زیر فعل فروختن (baruten) بر اساس گویش مازندرانی زیارت در زمان‌های مختلف صرف می‌شود.

به گاه جوش زیارت درین خجسته حریم فرشته راه نیابد ز کثرت زوار

از محمد باقر، امام پنجم شیعه، نقل شده که به علقمة بن محمد چگونگی زیارت نمادین کربلا را آموخته است. بنابر این روایت، محمد باقر به او آموخت که در روز عاشورا رو به سوی کربلا بایستد و «زیارت عاشورا» بخواند و با دعوت از خانواده و دوستان، مجلس عزاداری برپا کند. سفارش به چگونگی برپایی این مراسم چنان است که در این ماتم غرقه شوند. برای خوانندهٔ این زیارت، ثوابی مانند کشتگان کربلا و مؤمنانی که برای زیارت به کربلا می‌روند بیان شده است. این زیارت به‌عنوان یک دعا نیز در نظر گرفته می‌شود در مفاتیح‌الجنان نیز آمده است. برای این زیارت فواید ویژه‌ای بیان شده و ازین‌رو، خواندنش به‌عنوان یک دعای روزانه توصیه شده است. «زیارت وارث» از دیگر زیارات برای حسین بن علی است که از جعفر صادق روایت شده است. در این زیارت، حسین بن علی در جایگاهِ وارثِ آدم، نوح، ابراهیم، موسی، عیسی، محمد، علی بن ابی‌طالب، فاطمه زهرا و خدیجه قرار می‌گیرد. سومین زیارت در این‌باره، «زیارت اربعین» است که سفارش شده در بیستمِ صفر، برابر با چهلمین روز پس از عاشورا، خوانده شود. حسن عسکری در حدیثی، خواندنِ «زیارت اربعین» را یکی از پنج نشانهٔ مؤمن می‌داند. «زیارت اربعینِ» در کتاب‌های دعا به‌روایتِ صَفْوانِ جَمّال از جعفر صادق روایت شده است و با عبارتِ «اَلسّلامُ عَلیٰ وَلیِّ اللهِ و حَبیبِه» آغاز می‌شود. متنِ دیگرِ «زیارت اربعین» با عبارتِ «اَلسّلامُ عَلَیْکُم یا آلَ الله» آغاز می‌شود و روایت شده جابر بن عبدالله انصاری در اربعین خوانده است. متن این زیارت در کتاب‌های دعا، به‌عنوانِ زیارتِ حسین بن علی در نیمهٔ رجب آمده است.

بگاه جوش زیارت در آستانه او نا آسمان بته کفش گم کند دستار

براساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۶٬۸۸۱ نفر (۱٬۵۲۵ خانوار) بوده‌است. مرکزاین دهستان یعنی روستای زیارت در فاصله ۱۵ کیلومتری غرب شهر برازجان (مرکز شهرستان دشتستان) و ۶۵ کیلومتری شمال شرقی بندر بوشهر (مرکز استان بوشهر) واقع شده‌است.

۲ شب برای زیارت در کاظمین اقامت می‌کنند، ۵ الی ۶ روز در سامرا مانده سپس به بغداد بازگشته و مقبره شیخ کلینی و سفرای حجت بن الحسن را زیارت می‌کنند، سپس به زیارت سلمان می‌روند و در راه بازگشت، قبر طفلان مسلم و فرزند زینب را زیارت می‌کنند.

مردم این شهر به زبانهای ترکی خراسانی و کرمانجی صحبت می‌کنند و بسیار همدیگر را دوست دارند. دین اسلام و مذهب شیعه هستند. زیارت در هر حصار (محدوده داخل قلعه که ظاهراً محصور بوده است) خود دارای یک مسجد هستند و در حال حاضر نزدیک نه مسجد دارند که قدیمی‌ترین آنها مسجد جامع زیارت در کهنه قلعه واقع شده است. در ایام محرم در همه مساجد عزاداری امام حسین علیه السلام برپاست و شام برای عزاداران توسط یکی از اهالی محل تدارک دیده می‌شود. مسجد جامع زیارت در حدود دهه ۶۰ شمسی به صورت گلی با دیوارهای ضخیم بود از درب شرقی که وارد مسجد می‌شدید ابتدا یک پله گود می‌شد چرا که بالا سر شما بالاخانه مسجد (قسمت زنانه) قراد داشت سپس ارتفاع یک پله بیشتر می‌شد و وارد صحن مسجد می‌شد یک درب نیز از وسط ضلع جنوبی داشت. از عزاداران و نوحه‌خوانان معروف کربلایی رضا (نقش شمر در شبیه خوانی داشت)، محمد صوفی، شیخ رمضان، حاج رحمان، کربلایی تقی و… را می‌شود نام برد. حدود سی سال پیش مسجد قدیم بازسازی با مشارکت اهالی وبه شکل کنونی ساخته و اخیراً توسعه یافت. شبیه خوانی از قدیم در زیارت بخش کهنه قلعه و کنار امامزاده حمزه رضا با مشارکت تمامی مساجد و هیاتها در روز عاشورا با شور وحالی ویژه اجرا می‌شود.

زیارت در فاصله ۷۵ کیلومتری از مرکز شهرستان دشتی (خورموج) واقع شده است. این روستا، شمال رودخانه مند در منتهای جنوبی کوه مند قرار دارد و با روستاهای کبگان و کردوان سفلی همجوار می‌باشد.

با تصویب هیئت وزیران، روستای زیارت در تاریخ ۱۰ مرداد ۱۳۹۲ به شهر ارتقاء یافت.

زیارت در ادامه جاده ناهارخوران به سوی کوهستان‌های جنوب شهر گرگان حدود ۱۰ کیلومتر جلوتر از ناهارخوران قرار دارد.

شرح این زیارت در کتابی به نام «سلام موعود» به قلم محمدرضا سنگری در سال ۱۳۸۱ نگارش یافته‌است.